62
içkurdunun Almanya, Fransa, Ġtalya, Ġsviçre ve Hollanda‟da çok düĢük CpGV duyarlılığı
gösterdiği 35‟in üzerinde elma bahçesi tespit edilmiĢtir. CpGV direnci coğrafi olarak geniĢ bir
dağılım göstermekte, ancak çoğunluk münferit elma bahçelerinde çok yerel kaldığından
henüz geniĢ yetiĢtirme alanları etkilenmemektedir. Bu bulgular, meyve bahçelerinde EĠ
mücadelesinin tehdit altında girdiğini gösterdiği ve bu ana kadar arazi gözlemlerinde
baculovirus direncine çok nadir rastlandığı için çok endiĢe verici olmuĢtur. Üreticiler, yan
hizmetler, CpGV üreticileri ve farklı disiplinlerden bilim adamlarının yer aldığı toplu bir
çalıĢma içinde direnç olgusunu anlamak ve bu problemin üstesinden gelmek için araĢtırma
faaliyetleri baĢlatmıĢlardır.
Bu amaçla, EĠ‟nun mücadelesinde kilit öneme sahip CpGV ürünlerinin etkinliğinin
sürdürülmesini sağlamak için çözüme kavuĢturulması gereken anahtar konumda bazı konu
baĢlıkları belirlenmiĢtir. Bu konu baĢlıklarından birkaçı (1) Daha etkili CpGV ırklarının
izolasyonu ve geliĢtirilmesi, (2) CpGV direnç dağılımının farklı yetiĢme alanlarında analiz
edilmesi ve (3) CpGV‟ye karĢı direncin yönetimi için stratejilerin geliĢtirilmesidir. Bu proje
önerisinin temel amaç ve hedefleri doğrudan veya dolaylı olarak anahtar konumdaki bu
konu baĢlıkları ile örtüĢmekte/eĢleĢmekte ve proje önerisinde açıklanan araĢtırma konu ve
yöntemlerinin bu kapsama katkı sağlayabilecek ayrıntı ve düzeyde olduğu görülmektedir.
Dünyanın her tarafında en önemli elma zararlılarından biri olan EĠ‟nun düzenli olarak
mücadelesi yapılmazsa büyük ekonomik kayıplar meydana gelmektedir. EĠ larvalarına karĢı
yeterli bir kontrol sağlayan Cydia pomonella granulovirus (CpGV) uygulamaları organik elma
üretiminde mücadelenin kilit taĢıdır. Yakın bir zamana kadar Avrupa‟da ticarete konu tüm
CpGV ürünlerinin etken bileĢeni Cydia pomonella granulovirus–Meksika (CpGV-M) izolatı
olmuĢtur.
Son on yılda, Avrupa‟da münferit bazı elma bahçelerinde EĠ populasyonlarının CpGV-M
duyarlılığında çok ileri boyutlarda bir azalmanın olduğu gözlenmiĢtir. CpGV direnci coğrafi
olarak geniĢ bir dağılım göstermekte, ancak çoğunluk münferit elma bahçelerinde çok yerel
olarak ortaya çıkmaktadır.
EĠ larvalarının CpGV izolatlarına karĢı düĢük duyarlılığının biyokimyasal ve moleküler
mekanizmaları ile düĢük duyarlılıktaki populasyonların coğrafik dağılımının belirlenmesi
öncelikli araĢtırma konuları arasında yer almaktadır. Özellikle CpGV direncinin moleküler
düzeyde anlaĢılması, CpGV‟nin biyoinsektisit olarak kullanımının sürdürülmesi için odak
noktası olmaktadır.
DeğiĢik coğrafik bölgelerden farklı virülensliğe sahip almaĢık izolatların farklı CpGV ırklarına
dayalı direnç idaresinde çözümsel olabileceği öngörülmektedir. Bu amaçla son yıllarda
CpGV–I12 olarak isimlendirilen yeni bir CpGV izolatı tespit edilmiĢ ve dirençli EĠ larvalarına
karĢı laboratuar biyoanalizinde çok yüksek bir etkinlik göstermiĢtir. Bu izolat Ġran kökenli
olup 2007 yılında arazide test edilmiĢtir. Andermatt Biocontrol (Ġsviçre), 2006 yılında, bir
63
CpGV virüsün seçilimini baĢarmıĢtır. Madex Plus adı verilen bu ürün 2006 yılında arazide
test edilmiĢ ve Kasım 2007‟de Ġsviçre‟de ruhsatlandırılmıĢtır. Benzer Ģekilde CpVG direncinin
üstesinden gelen diğer üç CpGV izolatı Almanya‟da baĢarıyla test edilmiĢtir. CpGV
genotipindeki bu çeĢitlilik fazlasıyla ümit verici olmakta ve varyant izolatlara dayalı yeni
CpGV izolatlarına öncülük edebileceği düĢünülmektedir. Bu nedenle virülensliği yüksek yeni
izolatların bulunması, karakterizasyonu, üretimi, formülasyonu ve arazi testlerinin
yapılmasının ardından en kısa zamanda ruhsatlandırılması önemli olmaktadır. Diğer yandan
farklı EĠ pupulasyonlarının duyarlılığının belirlenmesi, CpGV dirençli yerel EĠ
pupulasyonlarının tespit edilmesine yardım edecek ve bu olgunun potansiyel yayılıĢ dinamiği
hakkında bazı kanıtlar sağlayabilecektir.
Madex, (CpGV-M izolatının ticari adı) EĠ mücadelesinde kullanılan yüksek derecede etkili ilk
üründür. Madex 20 yıldan daha uzun bir süre alıĢılmıĢ yollarla ve IP programlarında baĢarılı
bir Ģekilde uygulanmıĢtır. Ancak CpGV-M izolatına karĢı dirençli EĠ populasyonlarınin ortaya
çıkmasından sonra Andermatt Biocontrol (Ġsviçre) farklı CpGV ırklarına dayalı birkaç yeni
Madex ürünü geliĢtirmiĢtir. Bunlardan Madex Max ve Madex Plus, özellikle CpGV-M direnci
kuĢkusu taĢıyan EĠ populasyonlarını kontrol etmek için geliĢtirilmiĢ olan Madex ürünleridir.
Madex Top ise, CpGV ürünlerinin en yeni üretimi olup, duyarlı ancak aynı zamanda da
CpGV-M dirençli EĠ populasyonlarında yeterince etkili bir kontrol sağlamak için
geliĢtirilmiĢtir.
Baculovirüsler, potansiyelinin mikrobik insektisit olarak kullanılmak zorunda olduğunu
öneren birkaç özelliğe sahiptir. Baculovirüsler, tipik olarak, onların diğer böcekler üzerinde
hedef almayan etkilere sahip olacağını gösteren dar konukçulara sahiptir. Baculovirüsler,
çevre içinde hastalık virüslerine önemli fiziksel ve biyolojik kararlılık veren okluzyon yapıları
üretir. Virüslerin kullanılan geleneksel teknoloji uygulamasını kolaylaĢtırır. Zararlı
populasyonlar içindeki etmenlerin ikincil biyolojik geliĢmesi için düĢünülebilir bir potansiyel
vardır. Artan aktivitelerde baculovirüslere baĢvurulur. Bu virüsler, dört yada altı gün
içindeki, ölüm oranını üretmede hızlı davranıyor olabilir.
Orman ekosistemlerinde bu virüslerin kullanımının uzun tarihi bunların güvenli bir
etmen olduğu aynı zamanda en az çevresel etkilere sahip olduğuna sağlam bir delil
oluĢturdu. Baculovirüslerin geliĢmesine mümkün en büyük engel bu etmenlerin üretiminin
maliyetidir. Onların konak böcek ve böcek hücre kültürleri içerisinde üretilmeye ihtiyacı
vardır. Bu virüslerin hedef türü onların pazar boyutunun küçük olabileceği ve onların zararlı
böceklerin çok az bir sayısına karĢı aktif olabileceği anlamına gelir.
Dostları ilə paylaş: |