Kasbiy psixologiya
Yüklə 2,24 Mb. Pdf görüntüsü
|
| GLOSSARIY
№ Inglizcha O‟zbekcha Ruscha Izoh 1. Autonomic nervous system Vegetativ nerv tizimi Вегетативная нервная система nerv tizimining orga- nizm ichki a‟zolari faoliyatini va modda almashinuvini boshqarib turadigan bir qismi 2. Adequacy Adekvatlik Адекватность teng, o„xshash, muvofiq kelmoq 3. Analogy Analogiya Аналогия psixik hodisalar va xulq-atvor xususiyat- larining o„xshashligi 4. Attitude Ustanovka Установка yo„nalish, kishining tevarak-atrofdagi odamlarga va ob‟yekt- larga nisbatan qanday munosabatda bo„lish, ularni idrok qilish, ularga baho berish va ularga nisbatan haraka- tining tayyorlik holati 5. Action Harakat Действие maqsadga muvofiq yo„naltirilib, ongli ra- vishda amalga oshiri- ladigan harakatlar yig„indisi. Ongli faoli- yatning tarkibiy qism- lari va motivlaridan biridir 6. Activity Faoliyat Деятельность insongagina xos, ong bilan boshqariladigan ehtiyojlar tufayli paydo bo„ladigan va tashqi olam bilan kishining o„z-o„zini bilishga, uni qayta qurishga yo„nal- tirilgan faolligi 7. Activist Faollik Активность tirik materiyaning umumiy xususiyati, tevarak muhit bilan o„zaro ta‟sirda bo„li- shida namoyon bo„ladi 8. Analyse Tahlil Анализ tafakkur qilish usuli, 167 bunda murakkab ob‟yektlar qismlarga bo„linib o„rganiladi 9. Apathy Apatiya Апатия kishining tevarak atrofdagi olamga nis- batan befarqlik holati 10. Association Assotsiatsiya Ассосиация psixik hodisalar orasi- dagi o„zaro bog„lanish, u ma‟lum qonunlar bo„yicha tarkib topadi 11. Asthenic Astenik Астеник shaxsning faolligini susaytiruvchi kechin- malar 12. Attraction Attraksiya Аттракция bir kishini boshqa kishi ko„rib qolganda, idrok - etishda yuz beradigan tafakkur turi 13. Audiovisual perception Audiovizual idrok Аудиовизу- альное восприятие shaxsning bir vaqt- ning o„zida ham eshitib, ham ko„rib idrok qilishi 14. Autogen training Autogen mashq Аутогенная тренировка shaxsning o„z-o„zini ishontirish va o„z- o„zini idora qilishga asoslangan psixote- rapevtik usul 15. Affect Affekt Аффект kechinmalar sifatida ro„y beradigan psixolo- gik holat 16. Behaviorism Bixeviorizm Бихевиоризм psixologiyaning o„r- ganish predmeti sifati- da odam xulq-atvorini olinishi nazariyasi 17. Biographical method Biografik metod Биографиче- ский метод odamni uning tarjimai holi bilan bog„liq bo„lgan hujjatlar orqa- li o„rganish usuli 18. Capability Qobiliyat Способность shaxsning ma‟lum fao- liyatidagi muvaffaqi- yatlarini va osonlik bilan biror faoliyatni egallay olishini ta‟min- laydigan individual psixologik xususiyati 19. Collective Jamoa Коллектив insonparvarlik va ja- 168 vobgarlik mas‟uli- yatlariga bog„liqligi bilan xarakterlanadigan munosabatlar hamda hamkorlikdagi ijtimoiy ijobiy faoliyatiga asos- langan, kishilarning tashkil etilgan umu- miyligi, jamoasidir 20. Cognition Bilish, anglash Познание dunyo haqidagi yangi bilimlar hisoblanadigan sub‟yekt va ob‟yekt- ning o„zaro ta‟sirini, voqelikning ruhiyatga qayta ta‟sir etilishi va aks ettirish jarayonidir 21. Communicati on Kommunika- tsiya Коммуника- ция shaxslararo munosa- batlarda ma‟lumot, ax- borot, g„oyalar almashi- nuvi jarayoni 22. Communica- tion Muloqot Общение ikki yoki undan ortiq odamlarning o„zaro bir- biriga ta‟sir etishi 23. Competence Malaka Умение mashq qilish jarayoni- da ish harakatlar bajarilishining avtomat- lashgan usullari 24. Comparison Taqqoslash Сравнение narsa va hodisalar o„rtasidagi o„xshashlik va tafovutlarni aniqlash- ga asoslangan fikrlash operatsiyasi 25. Content analysis Kontent- analiz Контент- анализ tekshirilayotgan matn- da so„z, ibora, abzas- larni ma‟no-mohiyatini takrorlanish darajasiga qarab tahlil etish usuli 26. Conflicts Nizolar Конфликты o„zaro ta‟sir ko„rsata- yotgan kishilarning qarama-qarshi turishi, 27. Conversation Suhbat Беседа kuzatuv juda yetarli darajada aniq, bo„lma- gan zarur axborotni olish uchun qo„llana- 169 digan tadqiqot metodi 28. Conviction E‟tiqod Убеждение shaxs amal qiladigan bilim, tamoyil va hodisalarning qalban va asosli ishonch bilan bog„langan, uning atrof- muhitga hamda o„zining xatti-harakatlariga bo„l- gan sub‟yektiv munosa- bati 29. Conclusion Xulosa chiqarish Умозаключе- ние tafakkurning mantiqiy shakllaridan bo„lib, bir qancha hukmlar asosida ma‟lum xulosa chiqari- ladi X.ch. induktiv, deduktiv va analogik turlarga ajratiladi 30. Comprehen- sion Tushunish Понимание biror narsaning ma‟no- si va ahamiyatini ang- lash qobiliyati, asosiy erishilgan natijasi 31. Concept Tushuncha Понятие narsa va hodisalarning muhim belgi va xususi- yatlarini bitta so„z yoki so„zlar guruhi bilan ifodalashdan iborat ta- fakkurning mantiqiy shakli 32. Depression Depressiya Депрессия tushkunlik kayfiyati 33. Dialog Dialog Диалог ikki va undan ortiq kishilarning o„zaro og„zaki gaplashishi 34. Distribution of the attention Diqqatning taqsimlanishi Распределе- ние внимания diqqatning bir vaqtda bir necha ob‟yektga taqsimlanish xususiyati 35. Dominant person Dominant shaxs Доминантная личность boshqalar bilan muo- mala va munosabat o„rnatishda o„z fikrini o„tkazish xislatining yorqin namoyon bo„lishi 36. Educational process Pedagogik jarayon Педагогиче- ский процесс ta‟lim masalalari, uning taraqqiyotini hal qilish- ga qaratilgan, maxsus 170 tashkil etilgan pedagog va tarbiyalanuvchi- larning maqsadli o„zaro munosabatlari 37. Educational competence Pedagogik malaka Педагогиче- ское умение muayyan toifadagi va- zifalarni hal qilish imkoniyatiga ega bo„l- gan mutaxassisning kasbiy pedagogik tay- yorgarligi darajasi va turi 38. Education Ta‟lim Обучение I) shaxsning jismoniy va ma‟naviy shakllani- shining yagona jarayon, ijtimoiy etalonlarning ijtimoiy ong sifatida u yoki bu darajada qayd qilingan, tarixan shart- langan ideal timsol- larga ongli yo„nalti- rilgan ijtimoiylashish jarayoni; 2) muayyan bilimlarni egallash g„oyaviy-axloqiy kadr, malaka, ko„nikma, axloq me‟yorlariga qa- ratilgan jamiyat a‟zola- rining ta‟lim va tarbiya- si vazifasini bajaradigan nisbiy mustaqil tizim 39. Envy Hasad Зависть o„zgalarning muvaf- faqiyatlarini ko„ra ol- maslikdan kelib chiqa- digan tuyg„u 40. Egocentrism Egotsentrizm Эгоцентризм men, markaz ma‟nosida individualizm va ego- izmning eng tuban turi 41. Extrovert Ekstrovert Экстроверт shaxsning har qanday sharoit va holatlarida o„z ichida kechayotgan fikrlarini bayon etish ehtiyojining yuqoriligi 42. Emotion Emotsiya Эмоция odam va hayvonlar- ning sub‟yektiv ifoda- 171 langan ichki va tashqi qo„zg„atuvchilar ta‟si- riga javob reaksiyasi 43. Empathy Empatiya Эмпатия boshqa odamlarning psixik holatini tushunish qobiliyati 44. Empiric Empirik Эмпирик tajribaga asoslangan 45. Empiric stage Empirik bosqich Эмпириче- ский этап tadqiqot ob‟yekti to„- g„risida har tomonlama tasavvur hosil qilish, ta‟lim amaliyoti, ilmiy bilimlar saviyasi va hodisalar mohiyatiga erishishga bo„lgan ta- lab o„rtasidagi ziddi- yat, ilmiy muammoni nomlash 46. Family Oila Семья turmush qurish, qarin- dosh-urug„chilik asosi- dagi kichik guruh 47. Flegmatic Flegmatik Флегматик temperament turlaridan biri bo„lib, harakatlar sekinligi, barqarorligi, emotsional holatlarning tashqi ko„rinishlari kuchli emasligida namoyon bo„ladi 48. Game O„yin Игра faoliyat turlaridan biri bo„lib, bolalarning kattalar faoliyatini, ish harakatlarini aks etti- rishda ifodalanadigan va atrofni bilishga qaratilgan faoliyatdir 49. Generalizition Umumlashtirish Обобщение voqelikdagi narsa va hodisalarning umumiy va muhim belgilariga qarab fikran birlashti- rishdan iborat tafakkur jarayoni 50. Genotype Genotip Генотип ota-onadan farzandga o„tadigan irsiy belgilar majmui 51. Gnostic Gnostik Гностик butun borliqni bilishga 172 yo„naltirilgan faoliyat 52. Goal Maqsad Цель bo„lg„usi natijalar haqida har doim aqlan o„ylab qurilgan, rivoj- lantirilgan xayo`liy tasavvurlar, kelgusidagi rejalar 53. Group Guruh Группа odamlarning birga- likdagi faoliyat maz- muni yoki muloqotda bo„lish xarakteri kabi qator belgilarga asos- langan ijtimoiy jamoa 54. Heterochro- nicity Gerantopsixo- logiya Гетерохрон- ность psixologiya tarmog„i, qarilik davri psixologi- yasini o„rganadi 55. Habit Ko„nikma Навыки odamning ma‟lum ishni bajarishga tayyorligida ko„rinadigan qobiliyati, mahoratning asosini tashkil etadi. 56. Individuality Individuallik Индивидуаль- ность individning boshqa- lardan farqlanadigan ijtimoiy xususiyatlari va psixikasining o„ziga xosligi, qaytarilmasligi 57. Interactive Interaktiv Интерактив- ность O„zaro birgalikdagi (hamkorlikdagi) faoliyat ko„rsatish jarayoni 58. Introvert Introvert Интроверт shaxsning har qanday sharoit va holatlarida o„z ichida kechayotgan fikrlarini bayon etish ehtiyojining nihoyatda pastligi 59. Interest Qiziqish Интерес shaxsning o„zi uchun qimmatli va yoqimli narsa yoki hodisalarga munosabati 60. Informal Norasmiy Неформаль- ный odamlarning birgalik- dagi muloqot va faoliyatlarida ular orasidagi munosabat- larning o„zaro ishonch, 173 bir hil qarash va maqsadlarning ko„zda to`tilishi 61. Indo`strial psychology Sanoat psixologiyasi Индустриаль- ная психология sanoat va ishlab chi- qarishda turli yuzaga keladigan muammo va holatlarni psixologik va ijtimoiy omillarini tahlil qilib olishga qaratilgan xizmatlari turi 62. Interpersonal communi- cation Shaxslararo munosabat Межличност- ное общение muloqot jarayonidagi o„zaro ta‟sir etish natijasida ro„y beradi- gan ijtimoiy-psixologik hodisalar 63. Labor Mehnat Труд inson ehtiyojini qondi- rish asosida tashqi olamni o„zgartirishga qaratilgan maqsadli faoliyat 64. Labor psycology Mehnat psixologiyasi Психология труда kishi mehnat faoliyati psixologik xususiyat- larini, mehnatni ilmiy asosda tashkil etish- ning psixologik jihatla- rini o„rganadigan fan 65. Learning O„qish Учение o„quvchining o„z qobi- liyati, bilimi, malaka va ko„nikmalarini rivoj- lantirishga qaratilgan harakat 66. Learning O„qish Учение shaxsning bilim va faoliyat usullarini egallashga hamda uni mustahkam esda saqlab qolish jarayoni 67. Lesson Dars Урок ma‟lum maqsad aso- sida, belgilangan vaqt- da alohida, bir hil yoshdagi o„quvchilar, yoshlar bilan o„qituv- chi rahbarligida olib boriladigan ta‟lim jarayoni 174 68. Longitute research Longityud tadqiqot Лонгитюдное исследование sinaluvchini uzoq muddat va doimiy ravishda tadqiqot o„rganish 69. Melancholic Melanxolik Меланхолик temperament turlaridan biri bo„lib, psixik faollikning sust, tez ta‟sirlanuvchanlik, hatto arzimagan narsalar uchun ham juda chuqur ta‟sirotga berilishi bilan xarakterlanadi 70. Method Metod Метод bilishning nazariy va amaliy o„zlashtirish usullari 71. Moral, behavior and efficiency «Axloq», «xulq» va «atvor» Мораль, поведение «Axloq», «xulq» va «atvor» so„zlari arab- cha so„z bo„lib, ular o„zbek tilida ham o„z ma‟nosida qo„llaniladi Axloq kishilarning har bir jamiyatga xos xulq me‟yorlari majmuidir Axloq ijtimoiy ong shakllaridan biri bo„lib, hamma sohalarda kishi- larning xatti-harakat- larini tartibga solish funksiyalarini bajaradi 72. Monolog Monolog Монолог ma‟ro`zachi tomonidan nutq so„zlanishi, ma‟- ruzachi aktiv, tinglov- chi passiv bo„lgan jarayon 73. Monologue speech Monologik nutq Монологиче- ская речь bir odamning o„z fikrlarini og„zaki yoki yozma ravishda ifodalash nutqi 74. Motive Motiv Мотив ma‟lum ehtiyojlarni qondirish bilan bog„liq faoliyatga 75. Motivation Motivatsiya Мотивация odamni faol faoliyatga undovchi sabablar 175 majmui 76. Mental processes Psixik jarayonlar Психические процессы u yoki bu psixik mahsulot va natijalarni (psixik obrazlar, holat- lar, tushunchalar, his- siyot va shakllantiruv- chi va rivojlantiruvchi jarayon) hosil qiluvchi 77. Mental cases Psixik holatlar Психическое состояние psixik hayot shakllari, diqqat, hissiyot, iroda jarayonlariga aytiladi (xushchaqchaqlik, ruh- lanish, siqilish, ziyrak- lik, qat‟iylik, tirish- qoqlik) shaxslarda ma‟lum darajada barqa- ror bo„lib, ularning muayyan xususiyatiga ham aylanib qoladi 78. Negativism Negativizm Негативизм individning har qanday sharoitda ham guruh fikriga qarshi turishi va o„zicha mustaqil fikr, mavqeni namoyon qilishi 79. Need Ehtiyoj Потребность individning biror narsa- hodisaga muhtojligi va kishining ruhiy quvvati hamda faolligi manbai hisoblanadigan asosiy xususiyati 80. Nonverbal Noverbal Новербал nutqsiz ifodalangan harakat, mimika, holatlarning boshqa shaxsga yo„naltirilishi 81. Object of research Tadqiqot ob‟yekti Объект исследования ziddiyat va muammoli vaziyat tug„diruvchi, bilishga qaratilgan ilmiy tahlilga muhtoj ob‟yekt 82. Observation Kuzatish Наблюдение sinaluvchini aniq maqsad, faoliyat, vaqt, guruh bilan bog„liq ravishda tekshirish, o„rganish, ma‟lumotlar 176 to„plash metodi 83. Orientation Yo„nalganlik Направлен- ность shaxsning xatti-harakati va faoliyatini aniq sharoitlardan qat‟iy nazar ma‟lum yo„lga yo„naltiruvchi barqaror motivlar yig„indisi 84. Outlook Dunyoqarash Мировоззре- ние odamning tevarak- atrofdagi olamga va unda o„zining tutgan o„rniga qarashlaridan kelib chiqqan tizim. Uning falsafiy, siyosiy, ilmiy, diniy, aqliy va estetik qarashlari yig„indisi 85. Pedagogical skill Pedagogik mahorat Педагогиче- ское мастерство - pedagogik jarayonni bilish, uni tashkil eta olish, harakatga keltira olish (A S Makarenko), pedagogik jarayonning yuqori samaradorligini belgilovchi shaxsning ish sifati va xususiyatlari sintezi 86. Pedagogical Communica- tion Pedagogik muloqot Педагогиче- ское общение ta‟lim oluvchilarning maqsadlari hamda ular- ning birgalikdagi faoli- yatlari mazmunidan kelib chiqadigan o„za- ro aloqalarni o„rnatish va rivojlantirishni, bir- birini anglash va qo„llab-quvvatlashni tashkil etishning ko„p qirrali jarayoni 87. Pedagogical tacts Pedagogik takt Педагогиче- ский такт shaxslar faoliyatining turli doiralarida ular bilan muloqotda bo„lishning pedagogik tamoyili, o„lchovi, talabalar bilan ularning shaxsiy xususiyatlarini hisobga olgan holda 177 to„g„ri muloqotda bo„la olish malakasi 88. Pedagogical technique Pedagogik texnika Педагогиче- ская техника 1) har bir ta‟lim oluvchiga va jamoaga pedagogik ta‟sir o„tkazishning samarali qo„llash uchun zarur bo„lgan malaka va ko„nikmalar majmuasi; 2) har bir ta‟lim oluvchi va jamoaning faolligini pedagogik jihatdan ta‟minlash uchun zarur bo„lgan malaka va ko„nikmalar 89. Person Shaxs Личность ijtimoiy munosabat- larga kiruvchi va ongli faoliyat bilan shug„ul- lanuvchi betakror odam 90. Perceptual side Perseptiv tomon Перцептивная сторона shaxslararo munosa- batlarda tushunish, his etish, idrok etishga qaratilgan jarayon 91. Pilot research Pilotaj tadqiqot Пилотажное исследование tadqiqotning muam- moli izlovchi turi, asosiy tadqiqotgacha o„tkaziladigan va soddalashtirilgan shakli 92. Polilog Polilog Полилог guruh ichidagi muno- zara bo„lib, barcha ishtirokchilar faollashuvi kuzatiladi 93. Profession Kasb Профессия faoliyat shakllari bir- lashmasi bo„lib, maz- mun, vositalar, tashki- lotlar, mehnat natijalari hamda mehnat sub‟- yektini tayyorlashga 94. Professio- gram Professio- gramma Профессио- грамма kasbning turli ob‟yek- tiv xarakteristikalari- ning tasnifi 95. Professio- graphy Professiografiya Профессио- графия mehnat sub‟yektining faoliyat tarkiblari (uning mazmuni, 178 vositalari, sharoitlari, tashkilot) bilan o„zaro munosabati va bog„liq- ligini o„rganish va aniqlashga qaratilgan kompleks metod 96. Psyche Psixika Психика yuksak darajada tash- kil topgan materiya, miyaning funksiyasi bo„lib, uning mohiyati tuyg„ular, idrok, tasavvur, fikrlar, iroda va boshqalar ko„rinishi- da aks ettirishdan iborat 97. Psychodiag- nostics Psixodiagno- stika Психодиагно- стика shaxsning individual- psixologik xususiyat- larini aniqlovchi va o„lchashni ishlab chi- quvchi psixologiya usuli psixik hodisalarni va ularning qonuniyatlarini ilmiy tomondan o„rga- nishning asosiy yo„l- yo„riq va usullari 98. Psyco- correction Psixokorreksiya Психокоррек- ция shaxsning psixik rivoj- lanishidagi kamchi- liklarni tuzatish usulla- rini qo„llash jarayoni 99. Psychological services Psixologik xizmat Психологиче- ская служба psixologiyani amali- yotda qo„llash tizimi U turli sohalarda diagnos- tika, konsultatsiya, eks- pertiza vazifalarini baja- radi. Psixologik masla- hat - shaxsning turli darajadagi o„z muam- molarini yakka tartibda psixolog bilan tahlil etishiga qaratilgan psixologik xizmat turi 100. Psychology Psixologiya Психология odamning ob‟yektiv borliqni sezgi, idrok, tafakkur, tuyg„u-his- siyot va boshqa psixik 179 holatlar orqali aks etti- rish jarayonini o„rgana- digan fan 101. Psycology Psixologiya Психология I) shaxsning ob‟yektiv borliqni faol aks etti- rish jarayonini o„rga- nuvchi fan; 2) ma‟lum bir faoliyat to`rining o„zaro shartlangan psi- xik jarayonlar to„plami; 3) psixika, xarakter xu- susiyati, ko„ngil xazi- nasi 102. Psychology methods Psixologiya metodlari Методы психологии psixik hodisalarni va ularning qonuniyatlarini ilmiy tomondan o„rganishning asosiy yo„l-yo„riq va usullari 103. Questionnaire Anketa Анкета metodlardan biri bo„lib, respondent to„g„risida aniq ko„zlangan ma‟lu- motlarni yig„ish maqsa- dida qo„llaniladi 104. Questioning So„rov Опрос asosiy metodlardan bi- ri bo„lib, nutq mulo- qoti yordamida bevosi- ta yoki bavosita ma‟lu- mot olinadi Ta‟lim maskanlari psixodia- gnostikasi shaxsni ta‟- lim tizimda qobiliyati, iqtidori, iste‟dodini aniqlab olish maqsadida olib boriladigan psixologik xizmat turi 105. Range of attention Diqqatning ko„lami Объѐм внимания bir vaqtning o„zida diqqatning bir qancha ob‟yektga qaratilishi imkoniyati 106. Relaxation Relaksatsiya Релаксация kuchli hayajon va jismoniy zo„riqishdan so„ng yengil yurish, tinchlanishning umumiy holati 180 107. Retrospective Retrospektiv Ретроспектив o„tmishga murojaat etish 108. Reference group Referent guruh Референтная группа shaxsning har tomon- lama ishongan, o„ziga yaqin tutgan guruhi 109. Rigid personality Rigid shaxs Ригидная личность shaxsning bir faoliyat turidan boshqasiga o„tish va moslashish imkoniyatining past darajada kuzatilishi 110. Self- assesment O„z-o„ziga baho berish Самооценива- ние shaxsning o„z-o„ziga baho berishi 111. Self evaluation (assesment) O„z-o„zini baholash Самооценка shaxsning o„z psixolo- gik sifatlari, xulqi, yutuqlari va muvaffaqi- yatsizliklari, qadr-qim- mati, kamchiliklarini baholay olishi 112. Self – upbringing O„z-o„zini tarbiyalash Самовоспита- ние I) shaxsga xos bo„lgan madaniyatning shakl- lanishi va rivojlanishiga qaratilgan izchil va ongli faoliyati; 2) shaxsning o„z jismoniy, ruhiy va axloqiy sifat- larini tinmay amalga oshirish 113. Small group Kichik guruh Малая группа a‟zolari birgalikdagi faoliyat bilan shug„ullanuvchi va bevosita shaxslararo munosabatda bo„luvchi kishilar guruhi 114. Sanguine person Sangvinik Сангвиник temperament turlaridan bo„lib, chaqqon, hara- katchan, taassurotlari tez o„zgaradigan, bosh- qalarga nisbatan dil- kashlik, mehribonlik xislatlari bilan xarakterlanadi 115. Sanguine person Sangvinik Сангвиник temperament turlaridan bo„lib, chaqqon, hara- katchan, taassurotlari 181 tez o„zgaradigan, bosh- qalarga nisbatan dil- kashlik, mehribonlik xislatlari bilan xarakterlanadi 116. Socialization of person Shaxs ijtimoiylashuvi Социализация личности inson tomonidan ijtimoiy tajribani egallash va hayot - faoliyat jarayonida uni faol tarzda o„zlashtirish jarayonidir 117. Sympathy Simpatiya Симпатия bir kishida boshqasiga nisbatan kuzatiladigan moyillik va yoqimlilik hislarining ichki namoyon bo„lishi 118. Subject of research Tadqiqot predmeti Предмет исследования - bevosita o„rganilishi lozim bo„lgan va amaliy yoki nazariy jihatdan muhim ahamiyat kasb etadigan ob‟yektning mohiyati, ma‟lum bir tomoni, xususiyati 119. Sympathy Simpatiya Симпатия bir kishida boshqasiga nisbatan kuzatiladigan moyillik va yoqimlilik hislarining ichki namoyon bo„lishi 120. Social psychological experiment Ijtimoiy psixologik eksperiment Социально- психологиче- ский эксперимент asosiy metodlardan biri bo„lib, o„zgaruv- chan mustaqil jarayon- larga ta‟sir etishdagi aniq ma‟lumotlariga tayanadi 121. Social imagination Ijtimoiy tasavvurlar Социальное представление shaxsga jamiyat orqali ta‟sir etgan narsa va hodisalarning yaqqol obrazi 122. Social psychology Ijtimoiy psixologiya Социальная психология psixologiya fanining o„ziga xos maxsus tarmog„i bo„lib, unda psixik va jamiyat taraqqiyoti qonunlari o„rganiladi 182 123. Socialization Ijtimoiylashuv Социализация inson tomonidan ijtimoiy tajribani egallash va hayot - faoliyat jarayonida uni faol tarzda o„zlashtirish jarayoni 124. Stability of the attention Diqqatning barqarorligi Устойчивость внимания diqqatning ma‟lum ob‟yektga uzoq vaqt davomida muttasil qaratilishi 125. Subjectivity of perception Idrokning predmetliligi Предметность восприятия jamiki olamdan olingan ma‟lumotlarni ichki olam ob‟yektiga kiritish xususiyati 126. Talent Iste‟dod Талант shaxsning ma‟lum fao- liyatda ifodalanadigan qobiliyatining yuqori darajasi 127. The stages Bosqichlar Этапы muloqotda mavjud bo„lgan shaxsning o„zi bilan, boshqalar bilan va avlodlar orasida kechadigan jarayoni 128. Textbook Darslik Учебник maxsus ravishda o„quvchilar uchun yozilgan kitob darslik deb ataladi 129. Thoght Tafakkur Мышление inson aqliy faoliya- tining oliy shakli, insonlarni o„rab olgan dunyodagi o„zaro bog„langan narsa va hodisalarni bilish jara- yoni, muhim hayotiy jarayonlarni his qilish va muammolarni hal qilish, ma‟lum bo„lma- gan voqea hodisalarni qidirish, kelajakni ko„ra olish Tafakkur, tushun- cha, hukm, xulosa shakllarida namoyon bo„ladi 130. Temperament Temperament Темперамент shaxsning individual- 183 psixologik xususiyatlari majmui bo„lib, u kishida faoliyat va xulq- atvorning dinamik va emotsional tomonlari bilan xarakterlanadi 131. Temperament Temperament Темперамент 1) shaxsning psixik faoliyati dinamikasi- ning turli jihatlarini bildiradigan turg„un individual xususiyat- larining qonuniy muno- sabatlari; 2) shaxsning dinamik xususiyatlari: intensivlik, tezlik, temp, psixik jarayonlar va holatlar ritmi 132. Testing Test Тест sinaluvchini tekshirish jarayonida maxsus qo„llaniladigan metod- lardan biri bo„lib, bu metod orqali aniq bir psixologik xususiyat aniqlanadi 133. Training Trening Тренинг mashq qilmoq, guruhlarda muloqotning samarali tashkil etish usuli bo„lib, shaxsning muloqotga o„rgatish va obro„li bo„lishini rivojlantirish maqsadida o„tkaziladi 134. Teaching O„qitish Обучение ta‟lim oluvchining bilish faoliyatini boshqarishga qaratilgan o„qituvchining faoliyati 135. Upbringing Tarbiya Воспитание 1) shaxsning ma‟naviy va jismoniy holatiga muntazam va maqsadga muvofiq, ta‟sir etish; 2) pedagogik jarayon- da ta‟lim maqsadlarini amalga oshirish uchun pedagog va tarbiyala- 184 nuvchilarning maxsus tashkil etilgan faoliyati 136. Changing of the attention Diqqatning ko„chishi Переключение внимания diqqatni ixtiyoriy ra- vishda bir ob‟yektdan ikkinchisiga ko„chirish 137. Character Xarakter Характер kishidagi barqaror psixik xususiyatlarining individual birligi bo„- lib, shaxsning mehnat- ga, narsa va hodisa- larga, o„ziga va bosh- qa kishilarga munosa- batlarida namoyon bo„ladi 138. Choleric Xolerik Холерик temperament turi bo„- lib, hissiyot jo„sh- qinligi, qayfiyatning tezda o„zgarishi, hissi- yotning muvozanat- sizligi va umuman harakatchanligi bilan ajralib turishi xosdir 139. Verbal Verbal Вербал og„zaki ifodalangan nutq 140. Working memory Operativ xotira Оперативная память xotira turlaridan biri bo„lib, faoliyat bajarish jarayonida uzoq xotiradan vaqtincha foydalaniladi Yüklə 2,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
|