Kayit dişI İSTİhdam ve mücadele yöntemleri planlama uzmanliği tezi

Tablo 2.1 Kayıt Dışı İstihdamın Tanımı
39
 
Üretim 
Birimleri 
İşteki Durum 
Kendi Hesabına 
Çalışan 
İşveren 
Ücretsiz 
Aile İşçisi 
Ücretliler 
Üretim 
Kooperatifi 
Üyeleri 
Kayıt 
dışı 
Kayıtlı 
Kayıt 
dışı 
Kayıtlı Kayıt dışı 
Kayıt 
dışı 
Kayıtlı Kayıt 
dışı 
Kayıtlı 
Kayıtlı 
Teşebbüs 
1 
2 
Kayıt Dışı 
Teşebbüs 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
Hanehalkları 
9 
10 
Koyu hücreler, tanım olarak o üretim biriminde mevcut olmayan işleri ifade 
etmekte iken gri hücreler kayıtlı işleri, beyaz hücreler ise kayıt dışı işleri 
göstermektedir. Buna göre; 

Kayıt dışı istihdam: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9 ve 10 numaralı hücreler 
36
MATEMAN S., RENOOY P., 
Undeclared Labour in Europe: Towards an Integrated Approach of 
Combatting 
Undeclared 
Labour
, 
European 
Commission 
Report, 
Amsterdam 
2001, 
http://europa.eu.int/comm/employment_social/employment_analysis/work/undeclared_labour_in_eur
ope_de.pdf, s. 1 
37
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 
Kayıt Dışı İstihdam ve Yabancı Kaçak İşçi İstihdamı
, 
Ankara, 2004, 
38
HUSSMANNS R., 
‘Defining and Measuring Informal Employment’
, International Labour Office, 
Bureau of Statistics, Switzerland, 2004, http://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/download/ 
papers/meas.pdf, s. 5 
39
a.g.e., s. 16 

---

18 

Enformel sektörde istihdam: 3, 4, 5, 6, 7, 8 numaralı hücrelerden 
oluşmaktadır. 
Literatürde yer alan tanımlar ışığında, kayıt dışı istihdamı yasal üretim 
faaliyetleri içinde yer alan, ancak faaliyetleri kamu kayıt ve istatistiklerinde yer 
almayan ya da eksik yer alan istihdam şeklinde tanımlamak mümkündür. Bu noktada 
yasa dışı üretim faaliyetleri içinde yer alan istihdam kayıt dışı istihdam kavramına 
dahil edilmemektedir. Ayrıca Türkiye’de, kayıtlı olmakla beraber çalışmaları kamu 
kurumlarına gün ya da ücret olarak eksik bildirilenler de kayıt dışı istihdam 
kapsamında ele alınmalıdır. 
Bu çalışmada, daha ayrıntılı istatistiklerin olmaması sebebiyle kayıt dışı 
istihdam kavramı incelenirken sosyal güvenlik kurumlarına kayıtlılık esas alınmıştır. 
Ancak, sosyal güvenlik kuruluşlarına kayıtlı olmakla beraber gelir idaresi, çalışma 
bölge müdürlükleri gibi diğer kamu kurumlarına kayıtları bildirilmeyen ya da eksik 
bildirilenlerin de kayıt dışı istihdam tanımı içine alınması gerekmektedir.