Kayit dişI İSTİhdam ve mücadele yöntemleri planlama uzmanliği tezi

2.1.2
 
Enformel Sektörün Tanımı 
Kayıt dışı istihdam ile ilgili yabancı kaynaklar incelendiğinde enformel 
sektörde istihdam kavramının kayıt dışı istihdamla ilişkilendirildiği görülmektedir. 
Hatta enformel sektörün büyüklüğüne ve bu sektörde kayıt dışı çalışmanın çok 
yaygın olması nedeniyle sadece enformel sektördeki istihdama odaklı araştırmalar 
mevcuttur. Enformel sektör tanımı bazı araştırmalarda kayıt dışı sektör ile aynı 
anlamda kullanılsa da birçok yayında iki kavram arasında ayırım yapılmıştır.
Daha önce de bahsedildiği üzere SNA 93’te enformel sektör; küçük ölçekli, 
işgücü ve sermaye arasında ayrımın olmadığı veya çok az olduğu, işgücü ilişkilerinin 
resmi sözleşmelerin aksine, çoğunlukla akrabalık veya kişisel ve sosyal ilişkilere 
dayandığı üretim birimlerinden oluşmaktadır.
40
40
Devlet Planlama Teşkilatı, 2001, s.19-22 

---

19 
Yine ILO tanımlaması da SNA 93 ile paralellik arz etmekte olup ilaveten 
çalışan sayısının belirli bir rakamın altında olması ve tarım dışı sektör kriteri gibi 
farklılıklar yer almaktadır.
41
Devlet İstatistik Enstitüsü’nün (DİE) Kentsel Yerler Küçük ve Şirketleşmemiş 
İşyerleri Anketi’nde (2000) enformel sektör, şirketleşmemiş (hukuki durumu ferdi 
mülkiyet veya adi ortaklık olan), basit usulde vergilendirilen veya hiç vergi 
vermeyen, 1-9 çalışanı olan tarım dışı tüm iktisadi birimler olarak tanımlanmıştır.
42
Sonuç olarak kayıt dışı istihdam ve enformel sektörde istihdam yapısı Şekil 
2.1’de özetlenmektedir. 
Şekil 2.1 Kayıt Dışı İstihdam ve Enformel Sektörde İstihdam 
İSTİHDAM 
TARIM DIŞI İSTİHDAM 
TARIMSAL İSTİHDAM 
Formel Sektörde Enformel Sektörde Kayıtlı İstihdam Kayıt Dışı İstihdam
İstihdam 
İstihdam 
Kayıtlı İstihdam Kayıt Dışı İstihdam Kayıtlı İstihdam Kayıt Dışı İstihdam