Kayit dişI İSTİhdam ve mücadele yöntemleri planlama uzmanliği tezi

2.2
 
Türkiye’de İstihdam Edilme Şekilleri
43
 
Türkiye’de çalışma hayatı içinde yer alanların kayıtlı olmak zorunda 
oldukları kamuya ait üç sosyal güvenlik kuruluşu bulunmaktadır. Bu kuruluşların 
yanı sıra 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamında 
41
HUSSMANNS R., 2004, s. 3-4 
42
DİE, 
2000 Kentsel Yerler Küçük ve Şirketleşmemiş İşyerleri (İnformal Sektör) Anketi
, 2001, Tanım 
ve Kavramlar Eki 
43
5510 sayılı Emeklilik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile tüm sigorta rejimleri tek bir rejim 
altında birleştirilmiştir. Yine 5502 sayılı Kanun ile SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı, Sosyal 
Güvenlik Kurumu çatısı altına alınmıştır. Her ne kadar söz konusu kurumlar ortadan kalksa da sosyal 
güvenlik açısından bu bölümde bahsi geçen istihdam edilme şekilleri devam etmektedir. 

---

20 
daha ziyade banka, sigorta, reasürans şirketleri ile oda ve birlik personelinin yer 
aldığı, özel sandıklar bulunmaktadır. 
44
Çalışma hayatı içindeki istihdam şekillerine bakıldığında 5 farklı istihdam 
şekli karşımıza çıkmaktadır. Bunlar ücretli veya maaşlı çalışanlar, işverenler, kendi 
hesabına çalışanlar, yevmiyeli çalışanlar ve ücretsiz aile işçileridir. 

Ücretli veya Maaşlı Çalışanlar: 
Bir hizmet akdine bağlı olarak kamuda ya 
da özel sektörde ücret veya maaş karşılığı çalışanları kapsamaktadır. Bu kapsamda 
yer alan, kamuda ya da özel sektörde çalışıp bir hizmet akdine dayanarak bir veya 
birkaç işveren tarafından çalıştırılanların Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığına 
(SSK) kayıtlı olması, kamu sektöründe çalışıp Emekli Sandığı ile ilişkilendirilen 
kişilerin de (devlet memurları) Emekli Sandığına kayıtlı olması zorunludur. 
İşverenin ücretsiz çalışan eşi, aynı konutta birlikte yaşayan ve üçüncü 
dereceye kadar (üçüncü derece dahil) olan hısımlar arasında ve aralarında dışarıdan 
başka kimse katılmayarak bu konut içinde yapılan işlerde çalışanlar, ev hizmetlerinde 
çalışanlar (ücretli ve sürekli olarak çalışanlar hariç), SSK’da zorunlu sigorta 
kapsamında yer almamaktadır. 
