Åkcp{ig-fcghycß

 
113 
Əli (ə leyhissalam) buyurur: “Hə rgah bu qılıncı elə  bir imanlıı adamın burnuna vursam ki, sə ni gözündə  düş mə n etsin, düş mə n 
olmayacaq  və   ə gə r  tamam  dünyanı  münafiqin  boğ azına  töksə m  belə   sə nin  sə sinə   yenə   də   sə s  vermə yə cə klə r  çünki, 
Peyğ ə mbə r buyurmuş du:  
“Ey Əli! Mömin sə ninlə  düş mə nçilik etmə z, münafiq isə  sə ni sevmə z. Bu bir ə sas və  meyardır ki, mömin ilə  münafiqi onun 
ə
sasında tanımaq olar.” 
 
 
110-ƏLİ  (ƏLEYHİ SSALAM) İ BADƏT MEHRABINDA VƏ GECƏ YARI NALƏSİ  
Kufə yə  sahib olandan sonra Müaviyə nin ə n iyrə nc hiylə lə rində n biri bu idi Əli (ə leyhissalam)-ın ə shabını Ş ama doğ ru cə lb 
edirdi.  Sonra  ümumi  yığ ıncaqlarda  onları  mə cbur  edirdi  ki,  Əli  (ə leyhissalam)-dan  söz  danış sınlar  bə lkə   onların  dilində n  Əli 
(ə leyhissalam)-a aid bir eyb deyilmiş  olsun ki, bu da Müaviyə nin siyasə tini tə sdiq etsin. 
Belə  yığ ıncaqların birində  danış dırılan adamlardan biri Zirar ibni Zümrə  idi. O, Əli (ə leyhissalam)-ın xüsusi və  mə rifə tli yoldaş -
larından hesab olunurdu. Əli (ə leyhis-salam)-ın ş ə hadə tində n sonra Müaviyə  onu (ya tə hdid yolu ilə  ya da tamahlandırmaq yolu). Ş ama 
cə lb etdi. Ümumi mə clislə rdə n birində  üzünü ona tutub dedi: Ey Zirar! Əli (ə leyhissalam)-ın ali xüsusiyyə tlə rində n danış ! 
Zirar: Mə ni bu iş ə  qoş ma. 
Müaviyə : Mütlə q gə rə k Əli (ə leyhissalam)-ın və sflə rində n deyə sə n! 
Zirar: İ ndi ki mə cbur edirsə n, naçaram Əli (ə leyhissalam)-ın bir sıra sifə tlə rinə  iş arə  edim: 
1-Əli dindarlara ehtiram edirdi və  onun adamlara hörmə t meyarı din və  imana ə saslanırdı. 
2-Kasıblara və  yoxsullara özünü daha yaxın hesab edir, varlıların sə rvə tinin onun yanında hörmə ti yox idi və  ona etina etmə zdi. 
3-Güclü, zor sahibi və  qüdrə tli ş ə xs o Hə zrə tə  nüfuz etmə yə  qadir deyildi. 
4-O, gücsüzlə rin ümidini ə dalə t və  özlə rinin haqlı hüququndan kə smirdi. Elə cə  də  onların haqqını hüquq qarə tçilə rində n alırdı. 
Hə tta onlar güclü və  quldur olsalar da! 
Zirarın sözü buraya yetiş dikdə  dedi: Ş ə hadə t verirə m ki, bir gecə  yarıdan keçmiş  idi. Qaranlıq və  zülmə t pə rdə lə ri dünyaya 
yayılmış dı. O mehrabda durub saqqallarını tutmuş du və  ilan vurmuş  adam kimi qıvrılır ağ layır və  deyirdi: 
“Ey dünya, ey dünya! Mə ndə n uzaqlaş ! Özünü mə nə  göstə rirsə n? Yoxsa mə ni ş övqə  gə tirmə k istə yirsə n?!” Hə lə  sə nin 
mə nə  nüfuz edə  bilə cə yin zaman gə lib çatmamış dır. Heyhat,, (mə ndə n uzaqlaş ,) baş qasını aldat. Mə nim sə nə  ehtiyacım yoxdur. 
Mə n sə nə  üç də fə  talaq vermiş ə m. Daha geriyə  dönüş  yoxdur. Sə nin hə yatın qısa mövqeiyyə tin az, arzun alçaq və  heçdir. 

---

 
114 
“Ah ömrün azlığ ından, yolun və  sə fə rin (axirə t) uzunluğ undan və  mə qsə din isə  böyüklüyündə n!” 
Burada idi ki, hiylə gə r Müaviyə  ağ ladı və  dedi: Allah Əbul Hə sə nə  (Əli (ə leyhissalam)-a) rə hmə t elə sin. Bə li, o, elə  idi, 
ey Zirar! İ ndi de görüm, ondan ayrı sə nin qə min neçə dir? 
Zirar dedi: 
“Mə nim qə mim, balasının baş ı qucağ ında bə də nində n ayrılan ananın qə mi kimidir.” 
 
 
 -QƏZA VƏ QƏDƏR BARƏDƏ QOCANIN SUALINA CAVAB 
Əsbə ğ  ibni Nə bbatə  deyir: Siffeyn müharibə sində n sonra İ mam Əli (ə leyhissalam) Kufə yə  qayıtdı və  bir ümumi mə clisdə  
ə
ylə ş di ki, ə shabı da orada idilə r. 
Birdə n bir qoca kiş i yaxın gə lib və  o Hə zrə tin qabağ ında iki dizi üstündə  ə ylə ş di. Hə zrə tlə  hal-ə hval tutduqdan sonra sual 
etdi: “Ya Əmirə l-Möminin! Bizim Siffeyn cə bhə sinə  gedib qayıtmağ ımız mə gə r Allahın qə za və  qə də ri ə sasında idi?” 
İ mam cavabında buyurdu: “And olsun o Allaha ki, də nə ni yardı, dünyanı və  canları yaratdı. Biz Allahın qə za və  qə də ri olmadan nə  
bir addım atmadıq, nə  də  mə nzil etmə dik.” 
Qoca kiş i dedi: “Elə  isə  bu yolda çə kdiyim zə hmə ti Allahın hesabına qoyum və  daha heç bir savabım olmayacaqdır?” 
İ mam  buyurdu:  “Sakit  ol!  Allah  bu  sə fə rdə   bizə   böyük  imkanat  ə ta  etmiş dir.  İ stə r  cə bhə yə   getmə kdə ,  istə rsə   də  
qayıtmaqda və  siz mə cbur deyilsiniz.” 
Qoca kiş i dedi: “Axı bizi qə za və  qə də r” hə rə kə tə  gə tirdi?!” 
İ mam buyurdu: Vay olsun sə nə , bə lkə  sə n güman edirsə n ki, qə za və  qə də r dedikdə  mə qsə d icbari (hökm və  hə r ş eyin 
qə də rini, ölçüsünü müə yyə n edə n) qə za və  qə də rdir? Əgə r belə  olarsa, ilahi və ”də  və  ə zab, savab və  cə za ə bə s olar. 
Allah taala insana ixtiyar vermiş , onu müə yyə n ş eylə rdə n çə kindirmiş , müə yyə n iş lə rə  ə mr etmiş ; ona asan və zifə lə r 
vacib etmiş , heç vaxt çə tin və  üzücü ə mə llə ri görmə yə  və zifə li etmə miş dir. O, az ə mə l müqabilində  çoxlu mükafat  ə ta 
etmiş dir. Heç vaxt bir kimsə  icbar üzündə n Ona qarş ı üsyankarlıq etmə miş dir, hə mçinin, Ona itaə t də  icbar üzündə n olmamış dır. O, 
asimani kitabları ə bə s yerə  nazil etmə miş dir.  
Sonra hə zrə t “Sad” surə sinin 27-ci ayə sini tilavə t etdi: 
“Bu ə qidə  kafirlə rin gümanıdır, vay olsun kafirlə rə  Cə hə nnə m oldundan!” 
Qə za və  qə də r Allahın ə mri və  göstə riş i mə nasındadır. 
Sonra bu ayə ni oxudu: 

---

 
115 
“Rə bbin fə rman verib ki, Ondan baş qa heç kə sə  ibadə t etmə yə siniz.”
25
 (Buna ə sasə n qə za və  qə də r bə zə n hökm və  
ə
mr mə nasındadır). 
O, qoca kiş i mə tlə bi anladıqdan sonra sevincində n ayağ a qalxdı və  İ mam Əli (ə leyhissalam)-ın mə dhinə  ş erlə r oxuyub getdi. 
 
112-YUXU YA GECƏNİ  YUXUSUZ KEÇİ RMƏK 
Gecə nin dörddə  biri keçmiş di ki, Əmirə l-möminin Əli (ə leyhissalam) Kufə  mə scidində n çıxdı və  mə nzilinə  tə rə f yollandı. 
Kumeyl ibni Ziyad ki, Hə zrə tin müxlis və  xüsusi ə shabından idi o Hə zrə tlə  birgə  hə rə kə t edirdi. Yolda bir kiş inin evinin yanına 
çatdılar. Onun evində n Quran sə si eş itdilə r. O, gecə  yarı yuxudan durmuş  və  Quran oxuyurdu. Bu ayə ni isə  ürə yinə  yatan sə s və  
ürə k yanğ ısı ilə  oxuyurdu: 
“Mə gə r gecə  yarı Allaha itaə t edib sə cdə  və  qiyamı yerinə  yetirə n axirə tdə n qorxaraq Allahın rə hmə tinə  ümidvar olanlar 
günah və  küfr içində  yaş ayanlarla bə rabə rdirlə rmi?”
26
 
Kumeyl qə lbində  bir ah çə kdi. Gecə  yarı gecə ni yuxusuz keçirə n bir insanın dodaq-larından çıxan Quranın ürə yə  yatan sə si onu 
sevindirsə  də  bir ş ey demə di. 
İ mam  Kumeylə   baxıb  buyurdu:  “Bu  ş ə xsin  ürə yə   yatan  sə si  sə ni  aldatmasın.  Bu  Quran  oxuyan  ş ə sx  cə hə nnə m 
ə
hlində ndir ki, tezliklə  bu mə tlə bin sirrini sə nə  xə bə r verə cə yə m.” 
Kumeyl bu sözdə n tə ə ccüblə ndi. Bu hadisə də n bir müddə t keçdi. Belə  ki, Nə hrə van xə vari-cinin ə hvalatı qabağ a gə ldi ki, 
Əli  (ə leyhis-salam)-ın  ə leyhinə   müharibə   elan  etdilə r  və   nə hrə van  diyarından  Əli  (ə leyhissalam)-ın  ordusu  ilə   xə varic  ordusu 
arasında qanlı müharibə  baş  verdi və  bütün xə varic 9 nə fə r qaçqından baş qa bu müharibə də  öldürüldülə r. 
Kumeyl də  cə bhə də  Əli (ə leyhissalam)-ın silahdaş ı idi. Əli (ə leyhissalam) qılıncından qan axdığ ı halda üzünü Kumeylə  tutub 
buyurdu: “Mə nimlə  gə l” Sonra hə r ikisi birlikdə  kə silmiş  baş lar və  öldürülə nlə rin yanına gə ldilə r. Əli (ə leyhissalam) qılıncının 
ucunu ölə nlə rin baş ına qoyurdu. Belə  ki, qılıncının ucunu hə min kecə  Quranı tilavə t edə nin də  baş ına qoyub buyurdu: “Ey Kumeyl! Bu 
hə mə n ş ə xsin baş ıdır ki, gecə  yarı “ə mmə n huvə  qanitun anaə l-lə yli...” ayə sini oxuyurdu və  sə ni özünə  cə zb etmiş di.” 
Kumeyl  İ mamı  öpüb  özünün  cahilanə   arzusundan  istiğ far  etdi.  İ mam  Əli  (ə leyhis-salam)  xə varicdə n  bir  kiş inin  Sə ruriyyə  
(Nə hrə vanın yaxınlığ ında sə rurə  mə nsub) gecə  namazını qılıb Quran tilavə t etdiyini eş itdikdə  buyurdu: 
                                                 
25
“İ sra” surə si, .230-cu ayə  
26
“Zumə r” surə si, 9 

---