Китабханашцнаслыг
Yüklə 3,63 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ƏDƏBİYYAT
- Р.А ВЕЗИРОВА ОСОБЕННОСТИ ОРГАНИЗАЦИИ БИБЛИОГРАФИЧЕСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ В ЦБС РЕЗЮМЕ
- 119 Qəmzə HACIYEVA
- BİBLİOQRAFİYA MƏNBƏYİ KİMİ
idarə olunmasını tələb edir ki, SBA elementlərinin təkmilləşdirilməsi də onun xüsusiyyətləri sistem halında nəzərə alınaraq tərtib edilsin. Bununla əlaqədar olaraq MKS-nin xüsusiyyətlərinə və onun mürəkkəbliyinə diqqət yetirmək lazımdır. SBA-nın bugünkü tərkibi uzun illər davam edən tarixi inkişafın nəticəsidir. Əvəllər SBA ancaq kitabxana fondunun tərkibini açan kataloqlardan ibarət idi. Daha sonralar SBA-nın tərkibinə müxtəlif məlumat nəşrləri, biblioqrafik nəşrlər, eləcə də kitabxanada tərtib olunan kartotekalar və əvvəllər yerinə yetirilmiş yazılı arayışlar da daxil edilir. Bu onu göstərir ki, SBA yarandığı gündən bu günə kimi onun tərkibi daima dəyişmiş və təkmilləşmişdir. Bu proses bu gün də davam edir. Belə ki, müasir texnologiyanın, xüsusilə kompüter texnologiyasının biblioqrafik proseslərə tətbiqi MKS-nin soraq biblioqrafiya aparatını daha da zənginləşdirir. MKS-də SBA-nın funksiyaları çox müxtəlifdir və biblioqrafik fəaliyyətin bütün istiqamətlərində ondan istifadə olunur. Biblioqrafik proseslərə yeni texnologiyaların tətbiq edilməsi MKS-lərdə ənənəvi kataloq və kartotekaların elektron formaya keçirilməsinə imkan yaradır. Bu məsələnin həlli Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemləri üçün bu gün ən vacib problemlərdən biridir. Çünki onlarla filial kitabxanaları özündə birləşdirən Mərkəzi Kitabxana fəaliyyət göstərdiyi regionun metodiki mərkəz funksiyasını yerinə yetirir. İnformasiyalı cəmiyyətə keçdiyimiz bir dövrdə MKS-lərin əsas vəzifəsi informasiya ehtiyatlarını yaratmaq və formalaşdırmaqdan ibarətdir. Mərkəzləşdirilmiş kitabxana sistemlərində aparılan biblioqrafik fəaliyyəti daha düzgün və səmərəli təşkil etmək üçün müasir texnologiyadan və ixtisaslı kadrlardan istifadə etmək vacibdir.Bu məsələyə əhəmiyyət verməyən kitabxanalar öz işində müvəffəqiyyət qazana bilməz. ƏDƏBİYYAT 1. Xələfov A.A. Azərbaycanda kitabxana işinin mərkəzləşdirilməsinin bəzi yekunları və təkmilləşdirilməsi məsələləri (Tematik məcmuə).- B., 1986. 5.3-24 2. Xələfov A.A.İnformasiyalaşdırılmış cəmiyyətin xüsusiyyətləri və problemləri// Respublika.- 2002.- 17 aprel.- S. 4. 3. Xələfov A. XXI əsrin əvvəllərində Azərbaycanda kitabxana işinin əsas inkişaf istiqamətləri (mülahizələr, təkliflər və proqnozlar).- B., 2006.- 106 s. 4. Xələfova S.A. Azərbaycanda Dövlət kütləvi kitabxanalar şəbəkəsinin inkişafı (1970-1990).- B., 2007.-160 s. 5. Kitabxana işi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu// Kitabxanaşünaslıq və biblioqrafiya. 1999.- № 1.- S. 3-16. 118 6. Koqotkov D.Ə. Spravoçno-biblioqrafiçeskiy aparat biblioteki. M., 1998.- 60 s. 7. Mərkəzləşdirilmiş kitabxana sistemlərində işin təşkili. B., 1988.- 176 s. 8. Xaçmaz rayon MKS-in 2007-ci il hesabatı. 9. Xətai rayon MKS-in 2000-ci il hesabatı. Р.А ВЕЗИРОВА ОСОБЕННОСТИ ОРГАНИЗАЦИИ БИБЛИОГРАФИЧЕСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ В ЦБС РЕЗЮМЕ В статье анализируется развития библиографической деятельности в ЦБС по этапам. Подробно изучены особенности организации СБА и библиографического обслуживания потребителей информации. А так же в статье изучено методы использование информационно коммуникативных технологий в библиографических процессах. R.A .VAZİROVA THE FEATURES OF ORGANIZING OF BIBLIOGRAPHIC ACTIVITY IN CLS SUMMARY In article, is analyzed the development of bibliographic activity in CLS in stages. Cjmprehensively learned the features of organization CLS and the bibliographic service to information users. Also in article are learned methods of using of information communication technologies in bibliographic process. 119 Qəmzə HACIYEVA Biblioqrafiyaşünaslıq kafedrasının baş müəllimi ƏN-NƏDİMİNİN «FİHRİST» ƏSƏRİ BİBLİOQRAFİYA MƏNBƏYİ KİMİ Hər bir xalq özünün tarixi inkişaf mərhələsində iqtisadi, siyasi mədəni, tarixi, etnik, təbii-coğrafi vəziyyəti ilə şərtlənən biblioqrafik informasiya mənbələri yaradır və onlardan istifadə edir. Bunun nəticəsində millətin bütün biblioqrafik fəaliyyəti və onun ayrı-ayrı komponentləri fərqli spesifik xüsusiyyətlərə malik olurlar. Biblioqrafiyanın milli xüsusiyyətləri obyektiv mövcud olub, bilavasitə millətin maddi və mənəvi mədəniyyəti ilə sıx bağlıdır. Milli biblioqrafiya bir tərəfdən millətin mədəni nailiyyətlərini əks etdirirsə, digər tərəfdən onun inkişafına təsir göstərir. Keçmiş sovet biblioqrafiyaşünaslığında milli bibliorqafiyanı uzun müddət xarici termin hesab edərək, onu biblioqrafiya terminləri haqqında dövlət standartlarına daxil etməmişlər. 1977-ci il standartında (QOST 7.0-77) isə onun mahiyyəti dövlət biblioqrafiyası ilə eyniləşdirilir. Dövlət biblioqrafiyası ilə milli biblioqrafiyanın eyniləşdirilməsi düzgün deyil. Milli biblioqrafiyanın əsasını nəşr yerinə, dilinə görə müəyyən xalqa aid olan sənədlər və yerli müəlliflər, onların əsərləri haqqında biblioqrafik informasiya təşkil edir. Belə ki, dünyanın bir çox xalqlarının öz dövləti yoxdur. Dövlət biblioqrafiyası yalnız birinci qrup sənədləri əhatə edir və bunun üçün dövlət məcburi nüsxə haqqında qanun tətbiq edir, vəsait xərcləyir və s. Milli biblioqrafiya terminləri ədəbiyyatın mövcud, müxtəlif real uçot formaları birləşdirir: 1) Ərazi əlamətinə görə uçot (müəyyən ölkə daxilində bütün dillərdə nəşr olunmuş ədəbiyyat əks olunur). 2) Dil əlaməti üzrə uçot (nəşr yerindən asılı olmayaraq müəyyən dildə olan ədəbiyyat əks olunur). 3) Müəyyən ölkə ilə ərazi, dil, müəllif və məzmunca bağlı olan bütün materialların uçotu. Onu kompleks prinsip adlandırmaq daha məqsədəuyğundur. Çünki o, həm ərazi, həm dil əlamətləri, həm yerli xadimlərin xarici nəşrlərini, həm də ölkə haqqında hər hansı bir ədəbiyyatın qeydini özündə birləşdirir. Ən qədim milli biblioqrafiya nümunələrindən biri Ən-Nədiminin «Fihrist» əsəridir. Bu əsər biblioqrafik abidə olmaqla yanaşı, ərəb dilinin 120 Yüklə 3,63 Kb. Dostları ilə paylaş:
|