28
28
şekilde kalır ve muhafaza edilir. Binbaşı İlhan o eve bir daha giremez ve özel eşyaları
da daha sonra Türkiye’ye gönderilir.
50
Rumların ada sathında bulunan Türk yerleşim merkezlerine ve Türk
köylerine saldırıları korku salma amacını çoktan geride bırakıp vahşiyane bir hâl alır.
Bu saldırıların en tipik örneği hastanedeki Türk hastaların katledilmesidir.
51
Lefkoşa
Devlet Hastanesi’nde hastabakıcılık yapan Veli Mehmet, aynı hastanede hasta olarak
yatan Menteş Zorba isimli genç bir okul müdürü, Şefika Hasan, ayrıca hasta hanedeki
oğluna kan vermek üzere gelen Tremeşe/Erdemli köyünden Yusuf Pekri ve babasının
kanıyla iyileşmeyi beklerken babasıyla aynı kaderi paylaşan ve Rumların
vücudundaki bütün kanı çektikten sonra ölüme terk ettikleri oğul Ahmet Yusuf Pekri
de
52
Rum vahşetinden kaçamayan Türkler arasındadırlar ve hastane başhemşiresi
Türkan Aziz’in odasında katledilmişlerdir.
53
Öte yandan aynı eve yapılan Rum
saldırısında ağır yaralanarak Türkiye’ye getirilen Ayşe Halil, Nevber Ali ve kızı Işın
İbrahim’le ilgili olarak Ankara’da derhal ilk müdahale yapılır ve yaralılar hastaneye
kaldırılır.
Kızılay tarafından hazırlanan ve Kıbrıs’a tedavileri tamamlanmasına
rağmen çeşitli sebeplerle dönmeyenler arasında Kemal Hıfzı, Nemci Süleyman, Ayşe
Halil, Növber Ali, Işıl İbrahim, Hasan Yusuf (Gudum), Necati Ahmet, Ayşe Cahit,
Jale Elen ve Ulviye isimli kadın da bulunmaktadır. Bu listeye göre Hasan Yusuf
Gudum Mersin’e gitmiş ve orada Günaydın Oteli’nde masrafları Kızılay tarafından
karşılanmak şartıyla misafir edilmektedir. Ayrıca Ayşe Halil, Növber Ali ve kızı Işıl
İbrahim’le ilgili olarak ise “Bir evde misafir kalıyorlar ve (Kıbrıs’a) gitmek
50
Katliam sonrası evden getirilen eşyalar sadece İlhan ailesine ait özel eşyalardır ve halen Ankara’da
yaşamakta olan Bnb. İlhan ve ailesi Kıbrıs’taki evden arta kalanları derleyip toplamakla meşgul
olmaktadırlar. Özel eşyalarla ilgili olarak hazırlanacak sergi camekânlarının kurulmasıyla beraber bu
özel eşyalar evde bu özel camekânlarda sergilenecek ve korunacaktır. Emekli Tuğgeneral Nihat
İlhan ile 25 Haziran 2007 günü Ankara’da yapılan görüşme.
51
Pierre Oberling, Kıbrıs Faciası, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara,1990,s. 7
52
Mehmet S. Emircan, Ulusal Varoluş Mücadelemiz Şiirler II, Lefkoşa, 1997, s. 22-24
53
H. Scott Gibbons, Genocide Files, Ada Yay., Ankara, 1969, s. 65. Ayrıca Bkz. Rauf R.Denktaş,
Rauf Denktaş’ın Anıları, Cilt I, Boğaziçi Yay., İstanbul, 1996, s. 18–19
29
29
istemiyorlar.”
54
notu düşülmüş durumdadır. Bu durum yaşadıkları ağır saldırı
sonrasında ortaya çıkan travmaya bağlı olarak bu insanların o anı bir daha hatırlamak
istememeleri ve aynı acıyı bir daha yaşamaya dayanamayacakları endişesiyle adaya
dönmek istemedikleri şeklinde yorumlanabilir. Gidemeyeceklerle ilgili olarak
hazırlanan ikinci bir listede ise Hacettepe Hastanesi’nde tekrar tetkikten geçecek
Hüseyin Halil Salih, siyasi nedenlerle adaya gidemeyen Kemal Hıfzı ve Mersin’de
Günaydın Oteli’nde kendi parasıyla kalmakta olan Hasan Yusuf Gudum da
bulunmaktadır.
55
Kızılay Genel Müdürlüğü tarafından ikinci grup olarak Kıbrıs’a
gönderilecek olan hastalar listesinde Necati Ahmet, Nemci Süleyman, Ayşe Halil,
Növber Ali ve Işın İbrahim de bulunmaktadır. Gidemeyecekler listesinde ise
Hacettepe Hastanesi’nde tekrar tetkikten geçecek Hüseyin Halil Salih, siyasi
nedenlerle adaya gidemeyen Kemal Hıfzı ve Mersin’de Günaydın Oteli’nde kendi
parasıyla kalmakta olan Hasan Yusuf Gudum da bulunmaktadır.
56
F- 1963 SONRASI KIBRIS’A YARDIM FAALİYETLERİ
21 Aralık 1963 sonrasında ilk etapta Kıbrıs Türk Cemaati Başkanlığına
ulaştırılan bilgilere göre Lefkoşa içindeki 14 merkeze 2.109 kişi, Lefkoşa’da
yakınlarının yanına sığınmak zorunda kalan 3.800 kişi, Lefkoşa ve Kaymaklı’dan
kaçarak Hamitmandres’e sığınanlar 4.200 kişi, Gönyeli’ye sığınanlar ise 400 kişi
olmuştur. Ayrıca Fota’ya 485, Ağırdağ’a 100 ve Ayakebir köyüne de toplam 670
Kıbrıslı Türk sığınmak zorunda kalır.
57
21 Aralık 1963 günü Lefkoşa'nın Tahtakale
bölgesinde Rumların saldırısıyla başlayan olaylar üzerine Türkiye Kızılay Derneği
derhal harekete geçerek Türk Hava Kuvvetlerine ait üç uçakla 23 Aralık 1963'de
Ankara'dan Kıbrıs'a yiyecek, giyecek, ilk yardım malzemeleri, çadır ve battaniyeler,
54
KGMA. K. 4634, D.1964-65, 9/4 Kanlı Noel Dosyası
55
KGMA. K. 4634, D.1964–65, 9/4 Türkiye Kızılay Genel Başkanlığı tarafından gönderilen 20
Şubat 1964 tarihli ve 7676 sayılı yazı.
56
A. g. a.
57
Rauf R. Denktaş, Rauf Denktaş’ın Hatıraları, I. Cilt, Boğaziçi Yay., İstanbul, Kasım 1996, s. 6.
30
30
500 şişe kan ve ihtiyaç duyulan sağlık personelini sevk eder.
58
Aralık 1963’te ilk
etapta 22 Türk köyünün sakinleri saldırılara hedef olduklarından köylerini derhal terk
ederek başka yerlere göç ederler.
59
Rum saldırılarının adada artarak devam etmesinin
ardından derhal harekete geçen Kızılay Genel Müdürlüğü ilk etapta yurdun dört bir
yanındaki toplam 620 şubesine gönderdiği bir mesajla Kıbrıs’a yapılacak yardımların
nasıl düzenleneceğiyle ilgili ön bilgi verir.
60
Bu dönemde 500 kapasiteli Kızılay ilk
yardım hastanesi halen TC Lefkoşa Büyükelçiliği'nin bulunduğu yerde geçici
çadırlarda hizmet vermeye başlar. Takip eden günlerde eski tütün fabrikasının
düzenlenmesiyle de Lefkoşa Türk Genel Hastanesi ortaya çıkar. Kızılay özellikle
Aralık 1963 döneminin son günlerinde o kadar hızlı ve programlı bir çalışma içine
girer ki Kıbrıs’ta acil hasta ve yaralıların ihtiyaç duyduğu ancak piyasadan o an
temini pek de mümkün görülmeyen pek çok sağlık malzemesi acil durumlarda
kullanılmak üzere Ankara’da hazır bekletilen 500 yataklı acil harp hastanesi
kadrosundan alınarak temin edilir ve Türk Hava Kuvvetleri uçaklarının uçuş
kapasiteleri de göz önüne alınarak bütün yardım malzemeleri adaya derhal sevk edilir.
Kızılay’ın Lefkoşa’da açılacak sahra hastanesi için görevlendirdiği 5 doktor, 4
teknisyen, 10 hemşireden oluşan 19 kişilik personeli ve sahra hastanesinin bütün
malzemeleri de 31 Aralık 1963 günü adaya üç askeri uçakla sevk edilir.
61
1- Kıbrıs’tan Getirilen Yaralılar ve Hastaların Tedavi Edilmesi
Aynı dönem içinde ve 21 Ocak 1964 tarihinde Kıbrıs’a yardım malzemesi
ve gıda maddesi taşıyan gemilerin geri dönüşlerinde getirdikleri 7 yaralı ve 5 de
tüberküloz hastası Kıbrıs Türk’ü Mersin Hastanesi’nde tedavi edilmeye başlanır. Bu
12 hasta ve yaralı haricinde daha önce Türkiye’ye getirilen 23 yaralı arasında
58
M. Said Arif Terzioğlu, ”Kıbrıs Türkleri ve Türkiye Kızılay Derneği”, Güvenlik Kuvvetleri
Dergisi, Lefkoşa, Kasım 1988, Sayı 6, s. 20
59
Pierre Oberling, Bellapais’e Giden Yol, Ankara, 1987, s.80
60
KGMA. K.4710, Z.6183, D.1964/9–4 Dışişleri Bakanlığından Alınan Mesajlar Dosyası
61
Dışişleri Bakanlığı Kıbrıs Dairesi tarafından Kızılay Derneği Genel Başkanlığına gönderilen 3
Şubat 1964 tarih ve 740.119/414 (5410) sayılı yazı. KGMA. K–4611, 1963–1965/9–4, Kıbrıs’a Sevk
Edilen İlaçlar Dosyası.
Dostları ilə paylaş: |