25
25
olamayacağı belirtilir.
39
Makarios'un 30 Kasım 1963'de Türkiye'ye takdim ettiği ve
değiştirilmesini istediği 13 madde ile ilgili teklifi Türk hükümetince derhal reddedilir.
13 rakamını çok seven ve uğuruna inanan Makarios’un Onikiada’dan sonra Kıbrıs’ı
da 13. ada olarak Yunanistan’a bağlama isteğinin bir parçası olan
40
bu teklifle ilgili
olarak, Kıbrıs Türklerini azınlık statüsüne sokacak ve ülkenin tek meclisli yasama
organı olan Kıbrıs Temsilciler Meclisi kararlarını Türklerin veto edebilmesi hakkını
ortadan kaldıracak anayasa değişikliğinin kabul edilmemesi üzerine Makarios
hükümetteki Türk memurlar ile Temsilciler Meclisi'nin Türk üyelerini azleder ve
Türk köylerine korku salmak için başlatılan saldırılar yoğunlaşır. Türklere verilen
hakların ortadan kaldırılması ve bu hakların Rumlara verilmesi veya Rumlar lehine
değiştirilmesi Türk toplumunu adada azınlık haline getireceğinden Makarios,
İngilizlerden aldığı olumlu sinyallerle planını uygulamaya koyar.
Rum cemaatinin bütün ileri gelenleri ellerine geçen her fırsatta tahrik edici
davranışlar ve konuşmalarla Enosis fikrini sıcak tutma gayreti içine girerler. Ayrıca
İngiltere’nin adada Akrotiri ve Dikelya askerî üslerini açmasını müteakip Yunanistan,
İngiltere ve Türkiye’den oluşan garantör devletlerden birisi olarak kendisini geri
plana çekmesi, kâğıt üzerinde nüfus olarak Türklerden daha fazla olan Rumların
Türkleri nasıl olsa kolayca alt edebiliriz düşüncesine kapılmalarına sebep olur ve
Makarios, Yunanistan ve Kıbrıslı Rumların Enosis hayalleri bir kere daha kabarır.
EOKA kâğıt üzerinde dağıtılmış gibi görünse de Kıbrıs Rum gizli ordusunun el
altından kadrolarını tamamlayıp eğitim ve teşkilatlanması 1961’de başlar ve
EOKA’ya ait teslim edilmeyen, ayrıca silah depolarından alınan silahlarla Trodos
Dağları’nda faaliyetler devam eder. 1963 Aralık ayına gelindiğinde bu kadroda
10.000 civarında eğitilmiş ve silahlı Rum vardır. Böylece Rumlar meseleyi silahla
halledebilmek için harekete geçerler. 1959 Zürih ve Londra Anlaşmaları’ndan sonra
Atina’da yayımlanmaya başlayan ve Atina’dan Kıbrıs’ta bulunan EOKA
mensuplarına gönderilen “Agonitis/Mücadeleci“ isimli gizli Rum gazetesiyle ilk defa
39
Ali Fikret Atun, Yunan Karakterinin Anatomisi, Lefkoşa, 1996, s. 81
40
Rauf R.Denktaş, a.g.e., s. 155
26
26
ortaya çıkan ve 21 Nisan 1966'da Grivas yanlısı yayın yapan Patris gazetesinin ana
hatlarıyla yayımladığı ve EOKA liderlerinden Polikarpos Yorgacis'den
Cumhurbaşkanı Makarios'a, Nikos Sampson'dan Glafkos Klerides'e kadar birçok
kişinin kanlı eylemlerinden sorumlu olduğu Akritas Planı uygulamaya konulur.
D- 21 ARALIK 1963 RUM SALDIRILARI VE KANLI NOEL DÖNEMİ
Kıbrıs’ta Rumların Türklere yönelik faaliyete geçecekleri konusunda
İngilizlerin de bilgisinin bulunması sonucunda İngiltere İçişleri Bakanlığı da harekete
geçer. Konuyla ilgili olarak İngiltere, adada bulunan yöneticilerini uyarır. Buna göre
adada ortaya çıkan hareketlilikle ilgili olarak TMT karargâhı, bölge komutanlıklarına
direktif vererek Rumlar tarafından Türklerin haklarına yönelik meydana gelebilecek
herhangi bir harekete derhal karşı konulmasını emretmiştir.
41
Türkleri toptan yok etmek için İçişleri Bakanı Yorgacis tarafından
silahlandırılan eski EOKA’cıların Türklere acımasız davranışlarda bulunması, daha
sonra da yollara barikatlar kurarak Türk motosikletlileri durdurmaları ve dayak ve
küfürle kimliklerini göstermelerini istemeleriyle 21 Aralık 1963 Cuma günü tansiyon
iyice yükselir.
42
Rumların ve EOKA’nın bütün baskı, tedhiş ve olumsuz
davranışlarına karşılık TMT’nin özellikle komuta kademesinde görev yapanların
sağduyulu ve soğukkanlı girişimleriyle sivil Rumların zarar görmesinin de önüne
geçilir.
43
Tahtakale mahallesinde Girne’den Lefkoşa’daki evlerine dönen iki
arabadaki Türklerden Zeki Halil ve Cemaliye Emirali Rum polislerin üzerlerine
makineli tüfeklerle ateş açmalarıyla hayatlarını kaybeder. EOKA’cıların başında ise
Yunanistan’da darbe girişiminde bulunan General Kizikis vardır ve NATO
silahlarıyla teçhizatlanmış Rumlara emir komuta etmektedir. Bu arada Kızılbaş
bölgesine hareket eden tim görevlileri Ortaköy deresine yakın bir yerinde bir Rum'un
mukavemeti ile karşılaşırlar ve ilk Türk kurşunu ile yaralanan Rum bölgedeki diğer
41
FO.371/168967-XC14311.
42
BCA.030.01.64.394.29.
43
KTMA, TMT Arşivi. Dosya. No. 1188/37 ve 298/007.
27
27
Rumlara bilgi veremeden yaralı olarak teslim alınır.
44
Bu dönemde ortaya çıkan ise
sözde faaliyetlerine son vermiş olan EOKA’nın yerine derhal ve yeniden teşkil edilen
EOKA-B örgütüdür.
45
E- KUMSAL KATLİAMI
24 Aralık Salı günü de Rumların saldırıları bütün şiddetiyle devam eder.
Kumsal bölgesinin ölü bölge olarak düşünülerek savunmasız bırakılması üzerine,
uzun zamandır bu bölgede Türklerle yaşayan ve Türkleştiği zannedilen Avrağami
isimli Ermeni asıllı bir Rum’un bu bölgede Türk direnişi olmadığını Rumlara haber
vermesiyle Rum katliamları da derhal başlar. Terezepulos kod isimli bir Yunan
subayının komutasındaki 150’den fazla Rum bu bölgede bulunan Severis Un
Fabrikası’ndaki Rumların ateş desteğiyle Kumsal bölgesine gelirler ve Lefkoşa’nın
Kumsal semtinde İrfan Bey Sokak, 2 numarada oturmakta olan KTAK doktoru
Binbaşı Nihat İlhan’ın 37 yaşındaki eşi Mürüvet İlhan, çocukları 6 yaşındaki 1958
doğumlu Murat, 1959 doğumlu 5 yaşındaki Kutsi ve henüz 10 aylık olan Hakan
saklandıkları küvetin içinde Rumlar tarafından katledilirler ve dünya basını bu olayı
anında bütün dünyaya yansıtır.
46
Söz konusu bu evde üç çocuğunu ve eşini kaybeden
Bnb. Nihat İlhan’ın Rumlar ve Yunanlarla ilgili gözlemleri ise çok da olumlu
değildir.
47
Tarihe ‘Kumsal Katliamı’ olarak geçen ve ‘tek suçları babalarının bir Türk
subayı olması olan masum çocukların Rumlar tarafından katledildiği’
48
bu olayın
gerçekleştiği ev daha sonra evin sahibi Hasan Yusuf Kudum tarafından ‘Barbarlık
Müzesi’ haline getirilir.
49
Binbaşı Nihat İlhan’ın eşinin ve üç çocuğunun cenazelerini
askerî uçakla Elazığ’a götürmesinin ardından Kumsal bölgesindeki evleri de aynı
44
BCA.030.01.64.394.29.
45
BCA.030.01.64.394.29.
46
Daily Mail, 28 Aralık 1963.
47
Emekli Tuğgeneral Nihat İlhan ile 25 Haziran 2007 günü Ankara’da yapılan görüşme.
48
Daily Telegraph, 15 Şubat 1964
49
KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf R. Denktaş ile 8 Temmuz 2003’de Lefkoşa’da yapılan
görüşme
Dostları ilə paylaş: |