Kizilay belgeleri IŞIĞinda
Yüklə 6,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ç- 16 AĞUSTOS 1960 SONRASINDA KIBRIS
22
22 ise ne yapacaklarını bilmez bir durumdadırlar. Ancak Türk tarafında bu faaliyetlerle ilgili kıpırdanmalar da başlamıştır 25 . EOKA olayları karşısında Kıbrıslı Türkler de tamamen nefsi müdafaaya yönelik olarak Karaçete, Volkan, 9 Eylül, Türk Mukavemet Teşkilatı gibi organizasyonların içine geçerek kendilerini savunmaya çalışırlar. Kıbrıs’taki kargaşa ortamı Zürih ve Londra anlaşmalarına kadar devam eder ve Kıbrıs Cumhuriyeti ile ilgili görüşmeler sonrasında Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler arasında Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin garantörlüğünde Kıbrıs Cumhuriyeti tesis edilir. Londra ve Zürih’te görüşülen ve 19 Şubat 1959 günü kabul edilip imzalanan 26 ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yapısını ortaya koyan anlaşma Kıbrıs’ta %60’ı Rumlardan, geriye kalanı da Türklerden oluşacak 2000 kişilik bir ordu öngörmektedir. Kurulacak üçlü karargâh içerisinde 950 Yunan ve 650 Türk askerî personeli görev yapacak ve bu güç tesis edilecek 2000 kişilik Kıbrıs ordusunu yetiştirmekle sorumlu olacaktır. Londra ve Zürih’te görüşülen ve 19 Şubat 1959 günü kabul edilip imzalanan 27 ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yapısını ortaya koyan anlaşma Kıbrıs’ta %60’ı Rumlardan, geriye kalanı da Türklerden oluşacak 2000 kişilik bir ordu öngörmektedir. Kıbrıs Cumhuriyeti çerçevesinde görev yapacak 650 kişilik Türk birliğiyle ilgili olarak Kur. Albay Turgut Sunalp komutasındaki bir heyet, 12 Ocak 1960 Salı günü adaya gelir. 28 Aynı günlerde Yunanistan heyeti başkanı Albay George Goumanakos başkanlığındaki heyet de adaya gelir. 29 Türk ve Yunan birlikleri de anlaşma sonrasında 16 Ağustos 1960 günü adaya ayak basarlar. 30 Rum gazeteleri ise gelen askeri birliklere fazla ilgi göstermezken, Etniki gazetesi “Yunan Kıbrıs’ın cenaze töreni yapılırken” başlıklı yazısında Akdeniz’in Yunan kızı Kıbrıs’ın bir gece
25 TMT Lefkoşa Kovanbeyi merhum Nevzat Uzunoğlu ile Girne’de 13 Temmuz 2003’de yapılan görüşme 26 BCA. 030.01.38.227.17 27 BCA. 030.01.38.227.17 28 Halkın Sesi, 13 Ocak 1960. 29 A. g. g., 14 ve 19 Ocak 1960. Erol Mütercimler, Kıbrıs Barış Harekâtının Bilinmeyen Yönleri, İstanbul, 1990., s. 81 30 A. g. e., s. 330. 23
23 önce öldürüldüğünü, 16 Ağustos günü cenaze töreninin yapıldığını, Türk ve Yunan birliklerinin ise onun mezarında nöbet tutacaklarını yazar.” 31
Ç- 16 AĞUSTOS 1960 SONRASINDA KIBRIS Bütün hayatı çelişkilerle dolu olarak geçen ve EOKA’nın elinde adeta bir oyuncak olan Makarios, 2 Mart 1961 günü EOKA’cı Fotis Pittas’ın Frenaros köyünde dikilen büstünün açılışında, EOKA’cıların eserini tamamlamak için birlik beraberlik içinde olmaları gerektiğini ve onların kanlarıyla temelini attıkları binayı tamamlamak işine devam etmeleri gerektiğini belirtir. Diğer taraftan EOKA’nın eli kanlı liderlerinden Nikos Sampson’un 32 kurduğu OPEK (Kıbrıs Rumlarını Koruma Teşkilatı) 1961 Nisan’ında Başkan Promitheus imzasıyla yayımladığı bir bildiriyle hem Kıbrıs Türklerine ve Türkiye’ye, hem de Kıbrıslı Rumlara gözdağı vermeğe çalışır. 33 Türk toplumunun “Kıbrıs Rum olduğu kadar Türk’tür.” şeklindeki sağduyulu yaklaşımına her zaman “Ben Kıbrıs’ım, Kıbrıs benimdir.”şeklinde cevap veren Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Makarios, 34 15 Ağustos 1962'de Kykko Manastırı’nda yaptığı konuşmada “Kıbrıs Rumları, EOKA kahramanlarının başlatmış olduğu işi tamamlamak için ileriye doğru yürümeye devam etmelidir. Şimdi mücadele yeni bir şekil almıştır ve nihai gayemizi gerçekleştirinceye kadar da devam edecektir.” der. 35 1960–1963 yılları arasındaki 3 yıl içinde Londra ve Zürih anlaşmalarının isabetsiz ve kendi iradesinin dışında imzalandığını tekrarlayıp duran Makarios, Enosis hedefine ulaşabilmek için Kıbrıs Cumhuriyeti’ni atlama tahtası olarak görür. Aynı günlerde Kızılay Cemiyeti Başkanlığına müracaat eden Kıbrıs Cumhuriyeti Büyükelçisi ve KTKD eski Genel Başkanı Mehmet Ertuğruloğlu ise
31 Halkın Sesi, 17 Ağustos 1960. 32 Kıbrıs Türk Milli Arşivi, Nikos Sampson’un Anıları, Özel Bülten, s.8 33 Aydın Akkurt, Bir İhanetin Belgeseli (Dr. İhsan Ali), Akdeniz Haber Ajansı Yay., 1996, Lefkoşa, s. 22. 34 Rauf R.Denktaş, Rauf Denktaş’ın Hatıraları, Cilt V, Boğaziçi Yay., Temmuz 1997, İstanbul, s. 223. 35 Pierre Oberling, a.g.e., s. 5 24
24 “…Kıbrıs’ta cemaatler arasında geçmişte vukua gelen anlaşmazlıklar yüzünden zarar gören veya malları tahrip edilen soydaşlarımıza yardım etmek üzere kurulan Kıbrıs Türklerine Milli Yardım Komitesi tarafından bazı imkânlar sağlanmış ve cumhuriyetimizin himaye ve müzaheretinden büyük ölçüde faydalanılmak suretiyle ehemmiyetli yardımlarda bulunulmuştu. Cemiyetinizin eski başkanının riyasetinde çalışan bu komitenin para ve yardım işlerine müteallik mesaisinin teşkilatınız tarafından yürütüldüğünü arzdan vareste görmekteyim. Komite işlerini çoktan bitirmiş ve bu arada hallerde ve şartlarda büyük değişiklikler vukua gelmiş bulunduğu için sağladığı teberrulardan halen teşkilatınız emrinde bulunan bakiyenin Kıbrıs Türklerine yardımı başlıca gaye edinen ve vaktiyle Kıbrıs’a Milli Yardım Komitesi’nde Türkiye Kızılay Cemiyeti’nden sonra en çok gayret sarf eden Kıbrıs Türk Kültür Derneği emrine verilmesini…” ister; ancak bu öneri Kızılay Genel Merkezi tarafından sıcak karşılanmaz ve “Şimdilik bir işlem yapılmamasına” denilerek kabul edilmez. 36
10 Şubat 1962 tarihinde Limasol’da bir konuşma yapan İçişleri Bakanı Yorgacis, Türkleri “en kötü bir şekilde katliama sebep olan işgal kuvvetlerinin torunları, milli vatandaşlık unvanından mahrum edilmesi gereken muhacirlerin varisleri ve Rumların zararına olarak kendilerine verilen hakları kötüye kullanan kimseler” 37
olarak niteler. EOKA dağıtılmış gibi görünse de silahlarının büyük bir kısmı teslim edilmemiş, oluşturulan yeni hücreler vasıtasıyla hareket hızlandırılmıştır. 38 24 Şubat 1962 tarihli Sinayermos gazetesinde de EOKA'nın başka bir bildirisi yayınlanır ve Kıbrıs Türk azınlığının anti-Elen kampanyalarının gülünç, kabadayılıklarının da Donkişotvari olduğu belirtilerek Kıbrıs'ın bir Yunan adası olduğu ve hiçbir anlaşmanın kendilerini millî gayeden (Enosis) ayırmaya muvaffak
36 Kıbrıs Cumhuriyeti Büyükelçiliği tarafından Türkiye Kızılay Cemiyeti Umumi Merkezine gönderilen 25Ağustos 1961 tarihli ve 20.699 sayılı resmi yazı. KGMA. K-3542, 1950-1961/9- 4/Kıbrıs Deprem, Sel ve Kuraklık Yardımları Dosyası. 37 Sabahattin İsmail, “ Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Çöküşü”, Güvenlik Kuvvetleri Dergisi, Lefkoşa, Kasım 1996, Sayı 30, Özel ek, s. 2 38 Aydın Akkurt, Bir İhanetin Belgeseli Dr. İhsan Ali, Akdeniz Haber Ajansı Yay., Lefkoşa,1996, s. 24 Yüklə 6,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|