Modulun adı: Korreksiya pedaqogikasında yeni üsulların tətbiqi və fəaliyyətlərin təkmilləşdirilməsi
36
1.4. Problemlərin həlli yollarını izah edir
Korreksiya pedaqogikasında istifadə edilən müasir texnologiyalar
Müasir dövrdə təhsil proseslərinin inkişafı,
bu sahədə yeni psixoloji
-
pedaqoji
tədqiqatların aparılması, yenilikçi müəllimlərin böyük təcrübəsi, elmi ədəbiyyatlara təlim
texnologiyaları və təlim prosesinə texnoloji yanaşma kimi termin və anlayışları gətirdi.
Pedaqoji
texnologiyalar dedikdə, əvvəlcədən verilmiş mövzuların texnoloji təlimi üçün
işlənib hazırlanmış optimal didaktik
proseslər və texnoloji proqramların hazırlanması başa
düşülür.
Texnoloji yanaşmada texnoloji vasitələrdən istifadə edilməklə, təlim prosesinin idarəsi
və tədris məqsədlərinin uğurlu həlli nəzərdə tutulur. Texnoloji yanaşmaya görə təlimin
məqsədi şagirdin vəziyyəti və onun bilikləri, fikir, hiss və davranışlarını dəyişməkdir.
Təlim prosesində texnoloji yanaşma:
•
Təlim prosesinin idarə edilməsi və onların əvvəlcədən müəyyənləşdirilməsi;
•
Əməli təcrübənin elmi əsaslarla sistemləşdirilməsi və təhlil edilməsi;
•
Təhsil və sosial tərbiyə problemlərinin kompleks
şəkildə həll edilməsi;
•
Şəxsiyyətin inkişafı üçün münbit şəraitin yaradılması;
•
Mövcud imkanlardan optimal şəkildə istifadə sosial
-
pedaqoji problemlərin uğurla
həll edilməsinə imkan verir.
Təlim texnologiyaları
-
elmi
əsaslarla qurulmuş zaman, məkan və nəzərdə tutulan
nəticələrin əldə edilməsi, proqramlaşdırılmış pedaqoji prosesin
bütün komponentlərinin
fəaliyyət göstərməsi sistemidir.
Təlim texnologiyaları şaquli və üfüqi struktura malikdir. Pedaqoji texnologiyaların
şaquli
strukturuna
metatexnologiya,
makrotexnologiya,
mezatexnologiya
və
mikrotexnologiyalar daxildir. Metatexnologiya dedikdə, bütövlükdə, ölkənin təhsil prosesini
əhatə edən ümum pedaqoji (ümumdidaktik və ümumtərbiyə) texnologiyalar başa düşülür.
Makrotexnologiya və ya pedaqoji sahə texnologiyalarına hər hansı bir təhsil sahəsi
çərçivəsində, təlim
-
tərbiyə və tədris fənlərinə yönəldilmiş fəaliyyəti əhatə edən
texnologiyalar aid edilir (məsələn, hər hansı bir tədris fənninin tədrisi texnologiyaları,
kompensasiyaedici təlim texnologiyaları və s.).
Mezatexnologiya, yaxud modullaşdırılmış
lokal texnologiyalar tədris
-
tərbiyə
prosesinin lokal, didaktik, metodik və tərbiyə məsələlərinin ayrı
-
ayrı hissələrinin
(modulların) həllinə yönəldilmiş texologiyaları özündə əks etdirir (məsələn,
mövcud
mövzunun araşdırılması və ya mənimsənilməsi üçün texnologiyalar). Adından göründüyü
kimi, mikrotexnologiyalar kiçik və dar çərçivədə operativ məsələlərin həllinə yönəldilmişdir
və pedaqoji proses subyektlərinin fərdi qarşılıqlı fəaliyyəti, yaxud özünə təsirinə aid edilən
(şəxsiyyət
-
təmas səviyyə) texnologiyalardır. Məsələn, yazı vərdişlərinin formalaşdırılması
texnologiyası və fərdin ayrı
-
ayrı keyfiyyətinin korreksiyası üzrə trenninqlər və s.
Pedaqoji texnologiyaların üfüqi strukturu üç əsas cəhəti özündə birləşdirir:
•
Elmi texnologiyalar, hansı ki, müəyyən pedaqoji problemin
pedaqoji nəzəriyyə və
təcrübənin elmi nailiyyətlərinə əsaslanaraq həlli yollarını araşdırır;
