23) TənbəllİK və
işsizlİK
fəğ r və z ə ru rə t qapısının
açarıd ır.
İşIək və
çalışqan adam lara ən
böyÜK
cəza Ьекаг
qalm aqdır.
24) D ünyada sənət və
Kəsb
fəğ rü zəru rətə m üqabil
b ir
qala
Kİmidir. Gözəl
sənətKarlıqda həm m ənfəət və
həm də ləzzət v ard ır.
25) İnsan
ömrünü və
cavanlığını bihudə Keçirtmə-
sə, a x ırd ı peşm an olmaz. Cavanlıq b ir ziraətd ir, hər nə
əKsə,
qocalıqda biçər. Necə
k İ ,
deyiblər: - Cavanlıq
əyyam ında
zəhınətçəKən
qocalıq zam anında ra iıa t o lu r.
26) İnsan
böyÜK
və
elm li adamların
Kam alatını
m əm ım niyyət nəzərilə baxıb təhsin və qəbul eyləm əlidir.
in sa n in
bir az nəqsi (nöqsanı)
K am alatına
xələl verm əz.
N ecə Kİ, günün üzündəKİ ləKələr
onun nuruna ziyan
v erm əz.
27) İn san öz-özünü tə rif və tövsif
etm əK
xəyalına
düşm əsiıı
gərəK.
ÇünKİ özü h.aqqında h ər nə qədər az
desə, özgələrin yanında о qədər məqbul və m üstəhsən
olur. Ə lbəttə, Kəmalat h ər b ir halda özünü g ö stərir.
28) Öz-özünü bəyənən adam özünü heç Kİmsəyə
bəyəndirə bilm əz. Necə
k
İ,
çox
vədə edənlərin vədəsinə
inanm aq olmaz.
29) Ö zgəsinin sözünün həqiqətiıü anlam ayan adam
öz d anışdığını bilm əz. Söz arasında tez-tez and içən öz
y alan m m isb a tın a çalışır.
30) Zəhərdən ölən az ola-ola, aləmdə ham ı zəhərdən
qorxar. Am m a səfahət
və
cəhalət gündə m in adam
həlaK
etd iy i halda, yenə çox adam ona meyl edər.
31) Qılınc yarası sağalsa, dil yarası sağalm az. Intı-
qam ın böyüyü yam anlığın m üqabilində yaxşılıqdır. In-
sa n la rın q ü w ə tlis i qeyz m əqam ında Özünü saxlaşdıran-
d ır,
®
32) Səadət və ra h a tlıq zam anında in san ın dostu çox
olur.
A m m a
m üsibət və fəlaKət dostları məhəKdən
Keçi-
rib , çoxunu dağıdıb, azını saxlar,
33) Səadətə yetişən Kimsə səadətdən m əhrum olan-
la rın h alın ı düşünm əlidir. B ir m üsibətə g irifta r olan
v a x t ondan b əd tərin i x a tirə gətirib, m ütəsəlli olm alıdır.
34) P isliy i unudub, yaxşılığı yadda saxlam aq la-
zım dır.
B ir adam a yaxşılıq edib əvəzini gözləməK b u gün
əKdiyi ağacı sabah çıx an b atm aq Kİmidir.
35) D ünyada yaxşılıqdan gözəl şey y oxdur, A m m a
yaxşılığa layiq olanİarı ax tarıb tapm aq ondan da yaxşı-
dır.
36) N əsihət verməK nə qədər asan olsa, qəbul eylə-
məK о qədər çətindir.
QərəzKar adam larm sözü
KÖmürə
bənzər. Dəydiyi
yeri yandırm asa da, qaraldır.
37) Q uzuların mələməyindən a rtıq b ü lb ü llərin sə-
sindən ləzzət aparan çobanın öz sü rü sü n ə xeyri olmaz.
38) S irr in sand a əm anət olduğundan can
Kİmi
sax-
lam aq lazım dır. B ir sirrə
İKİ
şəxsdən a rtıq xəbərdar ol
sa, tam am aləmə faş olmuş
Kİmidir.
39) Dövlətm ənd adam ların m alm a-dövlətinə həsrət
ilə baxıb, oğurlam aq fİKrinə düşən adam heç v a x t döv-
lə tli olmaz. F ağ ır və biçarələrin halına m ərhəm ət və
m ü rü w ə tlə baxan dövlətll heç b ir v a x t fa ğ ır olmaz.
40) V ücudu xəstə olanlar təbibə, ru h i xəstə olanlar
həbibə m öhtacdır.
©
ELMİ ƏSƏRLƏRI
P U Ş K İN
M a y ayının 26-cı g ün ü 1899-cu ildə
R u siya n ın mdşhur şairi
PuşKinin 100-cü
ilinin yadigarlığına N a xçiva n «MəKtəbi-
tarbiyə»sindd tərtib olunan cəşni-maclisindd
oxu na n nitqin surətidir.
H üsni-fəsahət və nəşeyi-bəlağətlə m əftu n və sə-
rgəm i-üdəbayə və təbi-səlim ilə zövqi-şerdən ləzzətyab
olan şüərayə vazeh və aşK ardır
k
İ,
söz
aləm i-ülvidən yer
üzünə nüzul edəndən sonra onu h ər əsrin
üdəbayi-
m üm tazı və şüərayi-sehrpərdazı yenə aləm i-balaya qal-
d ırd ıla r, Z ati-baridən başqa о zadi Kİ, onun m əxluq və
qeyri-m əxluq
olm ağında
söz
danışılıbdır,
həm ana
sözdür. Söz Kİmi b ir ru h i-rəv an və cövhəri-can v arsa
da, yenə sözdür.
Bu
sözdə
hanı şübhə
Kİ, söz cövhəri-candır,
Söz cövhəri-can olduğu m əşhuri-cahandır.
(Füzuli)
O dur Ki, h ər b ir şeyin tə rifi sözlə layiq şərh və
bəyan olarKən sözün özü-özü ilə də q ab ili-tərif və tövaf
ola bilm əz.
Əllamə Zəm əxşəri Qurani-məcidə yazdığı tə fsirin in
m üqəddim əsində sözün tə siri və Kəlamın şənini təid
üçün «Z ühuri-lslam da seyfi-şəriətə q arşı d u ran m ütəəs-
sibini-ərəb hÖKmi-bəlağətə m üqavim ət edə bilm ədilər»
ibarəsilə xətmi-Kəlam eləm işdir,
N övi-bəşərin təsisati-aliyyə və m əsnuati-qəribəsinin
içində dünya durduqca cəmi xiləldən əm in və b ir hüsni-
həsin olanı sözdür.
Belə Kİ, inqilabati-zam aniyyə, m əm uriyyətlə m əruf
olan m əşhur şəhərləri və in san ların əsrlərcə səyinin sə-
m ərəsiylə abad olan məraləKətləri b ir bəlayi-nagəhani və
b ir qəzayi-asim ani ilə m əhv və nabud eləsə və zəmanədə
vüqua gələn cəhalət alovları və zülm tu fa n la rı sərm ay-
əyi-iqtidarə malİK olan dövlətləri və dərəcəyi-iftixarə
nail olan m illətləri m ünqəriz və paym al etsə, sözün əsas
rəsan ətin ə b ir
inKİsar
və dam əni-m üqəddəsinə zərrə qə-
d əri gərd və qübar əyləşdirə bilməz.
Dostları ilə paylaş: |