M ətbuat: millətin dili, gücü və güzgüsü 2011-2017-ci ILL



Yüklə 5,1 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə55/211
tarix25.06.2018
ölçüsü5,1 Mb.
#51023
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   211

175 

 

komsomol üzvləri və namizədləri, ateistlər, onlara qoşulmuş fəhlə və kolxozçularla 



doldurulmuşdu. Ceyhun Hacıbəyli qüdrətli gələn sahibidir, usta hekayəçidir. Kiçik 

bir ştrixlə böyük mətləbləri üzə çıxarır. Konfrans başlanmazdan öncə bir ateistlə 

molla  arasındakı  dialoqa  fikir  verin:  “-Bəs bu konfransı  aparan kim olacaq? – 

molla soru

şdu. 

10.


 

Şəxsən Xalq Maarifi Komissarı, yoldaş Quliyev. 

Qoca ruhani isehza il

ə dedi: 


11.

 

O n



ə vaxtdan Allahsız olub? 

12.


 

İlk dəfə anasının südünü əmən vaxtdan, - deyə cavan oğlan  dilləndi və ardınca da   

soru

şdu: 


13.

 

Nəyə gülürsən? 



14.

 

Heç n



əyə, - deyə molla yenidən istehza ilə güldü. 

           O  öz «pe

şəkar sirrini» açmaq istəmirdi, cəmi  üçcə  gün bundan qabaq o, 

övlads


ızlıqdan əzab çəkən xanım Quliyevaya xüsusi dua yazmışdı”.   

          

Konfrans  isə  əsl  məzhəkəyə  çevrilmişdi.  Ateistlərin  məntiqsiz,  mənasız 

çıxışlarına  etiraz  etmək  istəyən  dindarlar  fitə  basılır,  susdurulur.  Əvvəlcədən 

hazırlanmış  mətni  belə  düz-əməlli  başlı  üzündən  oxuya  bilməyənlər  alqışlanır. 

Mustafa 


Quliyevin çıxışı aqressivliyi, islama qarşı amansız hücumu ilə fərqlənir. 

Onun sərsəm fikirləri zalda olan bir neçə dindarı tədriclə özündən çıxarırdı: “  Bu, 

art

ıq dözülməz idi. Etirazlar «baqqal-çaqqallar»ın  (  ateistlər  mollaları  belə 



adlandırırdılar- T.A.) cərgəsinə kimi gedib çatdı. Molla Abdullaya gəldikdə isə, o 

art


ıq özünü saxlaya bilmədi. Üzünü məruzəçiyə tutub hiddətli bir səslə dedi: 

15.


 

Allah


ın mövcudluğunu belə inkar edən bir adamın Onun göndərdiyi Kitab barədə 

müzakir


ə aparmağa haqqı yoxdur. 

Müəzzinin  cəsarəti  burada olan digər dindarları və mollaları ruhlandırdı; onlar da 

Xalq Maarifi Komissar

ının işlətdiyi küfr sözlərə  qarşı  etirazlarını  bildirdilər. 

Flyügerl

ərin hay-küyünün gərginliyi ikiqat artsa da, sədr sakitliyi bərpa etdi: 

16.

 

Ya  mollalar



ın, onların ideologiyasının, geriliyin, mövhumatçılığın, irticaçı  fikrin 

ard


ınca gedin, ya da bu vaxtacan görünməmiş dünyanın ən böyük peyğəmbərlər – 


176 

 

Karl Marks, Vladimir Lenin v



ə  İosif Stalinin açmış  olduqları  «mədəni inqilab» 

yolunu q


əbul edin.” 

          

Bu dialoq da partiya rəhbərlərinin nə qədər saxta, ikiüzlü, əqidəsiz olduğuna 

bir  işarədir.  Ceyhun  Hacıbəyli  Mustafa  Quliyevin    çıxışı  ilə  onun  daxili-mənəvi 

kasadlığını, kölə və miskin mövqeyini təbii və inandırıcı şəkildə təqdim etmişdir. 

«Müəzzinin  lənəti»  hekayəsi  ilə  bağlı  fikirlərimizi  yekunlaşdıraraq  bu  qənaətə 

gəlirik: Hekayə: 

sovet  hakimiyyətinin  ilk  illərinin  Azərbaycan  ailəsinə,  cəmiyyətinə  gətirdiyi 



milli-

mənəvi naqisliklərin parlaq bədii təcəssümüdür; 

Allahsızların,  ateistlərin,  bütövlükdə  sovet  din  siyasətinin  iç  üzünü  açan,  ifşa 



edən nadir sənət nümunələrindəndir; 

insanları  bataqlığa,  çirkaba  sürüyən,  Moskva  nökərlərinin  -  yerli partiya 



rəhbərlərinin dar düşüncəli, saxta və yalançı, eyni zamanda iddialı və təkəbbürlü 

simasını üzə çıxaran qiymətli sənət əsəridir; 

övladları  valideynlərə,  dini,  milli-əxlaqi  dəyərlərə,  adət-ənənələrə  hörmət  və 



məhəbbət ruhunda tərbiyəyə səsləyən, təşviq edən  qyimətli irsdir; 

-

bu  hekayə    Ceyhun  Hacıbəylinin  Sovet  imperiyasının  tez-gec  süqut  edəcəyi  ilə 



bağlı qəti qənaətinin, sarsılmaz əqidəsinin ,inamının, iradəsinin  bənzərsiz  bəddi 

ifadəsidir.  



"Ədəbiyyat qəzeti",14 dekabr 2015;  

                Modern.az, 15 dekabr  2015. 

 

 



Ceyhun Hacıbəyli irsindən bir inci 

              Az

ərbaycan  Respublikası  Prezidentinin  ötən  ilin  sonlarında  

ədəbiyyatımızın tanınmış nümayəndələrindən biri, yazıçı-publisist, tərcüməçi, naşir 

v

ə ictimai xadim   Ceyhun Hacıbəylinin anadan olmasının  125 illiyinin keçirilmişi 


177 

 

il



ə  bağlı        imzaladığı  Sərəncamın  icrasını  təmin etmək məqsədi ilə  Azərbaycan 

Milli Elml

ər  Akademiyası  Azərbaycan  Respublikasının  Mədəniyyət və  Turizm 

Nazirliyi v

ə Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi ilə birlikdə   yubileyə həsr 

olunmuş tədbirlər planını hazırlamışdır. Ötən müddət ərzində istiqlal mücahidinin 

ədəbi, publisistik , siyasi irsinin tədqiqi,  tanıdılması və təbliği  sahəsində mühüm 

işlər  görülmüş,  AMEA-nın    Ədəbiyyat və  Folklor  İnstitutlarında  elmi  sessiyalar 

t

əşkil  olunmuş,  Üzeyir  Hacıbəylinin ev-muzeyində  və  Azərbaycan Musiqi 

M

ədəniyyəti Dövlət Muzeyində  “Üzeyir bəyin qardaşı, sirdaşı və məsləkdaşı” adlı 

t

ədbirlər həyata  keçirilmişdir.  Azərbaycan  Televiziyasının  “Mədəniyyət” 

kanalında  ,  ANS  telekanalında  Ceyhun  Hacıbəylinin həyat və  yaradıcılığından 

b

əhs edən  maraqlı  verilişlər  hazırlanmış,  KİV-də  o, cümlədən elmi jurnallarda 

h

əmin mövzularda materiallar dərc  olunmuşdur.    Hazırda  Ceyhun  Hacıbəylinin 

“Seçilmiş  əsərləri”nin  toplanılması  və  nəşrə  hazırlanması    istiqamətində  də  

t

ədbirlər görülür. 

H

ələlik heç bir dövlət kitabxanasında, şəxsi və dövlət arxivində  bir nüsxəsi 



bel

ə tapılmayan, 1911-ci ildə  rus dilində, 1917 –ci ildə Azərbaycan dilində nəşr 

olunan  Ceyhun  Hacıbəylinin    «Hacı  Kərim»  kitabı  M.F.Axundov  adına 

kitabxanada mikrofilmd

ən köçürülərək 84 ildən sonra yeni tərtibdə, tədqaqatçının 

ön sözü  il

ə   təkrar   nəşr   edilmişdir. ( Гаджибеков Джейхун. Гаджи Керим 

(Этюды  из  жизни  закавказских  мусульман).  Сост.  А.Таирли.  Баку, 

Азернешр» 1995, 36 səh.). Filologiya elmləri namizədi Bayram Ağayev Ceyhun 

Hacıbəylinin hələ mühacirətdən xeyli əvvəl topladığı ,  yazmağa başladığı və  1934 

–cü ild

ə  Parisdə  fransız  dilində  nəşr  olunan  “Asiya”  jurnalında  dərc etdirdiyi 

«Qarabağın  dialekt  və  folkloru (Qafqaz Azərbaycanı)»  adlı  əsərini dilimizə 

çevir

ərək 1999-cu ildə kitab şəklində “Ozan“ nəşriyyatında buraxdırmışdır.  

 

Ceyhun Hacıbəylinin “Seçilmiş əsərləri“ adı ilə ilk kitabı isə  M. Teymurov 

v

ə  A.Aslanov tərtib  etmiş  və  bura  C.  Hacıbəylinin  rus dilində  qələmə  aldığı 

mühacir

ət publisistikasının bəzi nümunələri, o cümlədən “İslam  əleyhinə təbliğat 



Yüklə 5,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   211




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə