M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
398
Heydər Əliyevin müvafiq fərmanları, tədbirləri nəticəsində Azərbaycanın
görkəmli mədəniyyət və incəsənət xadimlərinin həyat və yaradıcılığı
dünyanın bir sıra ölkələrində keçirilən yubileylərdə, tədbirlərdə geniş təmsil
olunmuşdur. Azərbaycanın ən qədimdən zəngin milli mədəniyyətə, milli-
mədəni dəyərlərə malik olduğu dünyada nümayiş etdirilmişdir. Son dövrdə
dahi Azərbaycan şairi və böyük mütəfəkkir Məhəmməd Füzulinin 500 illik
yubileyinin Fransada, Türkiyədə, İraqda, İranda və Rusiyada, böyük ifaçı,
dünya şöhrətli Bülbülün 100 illik yubileyinin Moskvada, Parisdə, görkəmli
müğənni Rəşid Behbudovun 80 illik yubileyinin Moskvada, Türk
xalqlarının qədim tarixi və milli mədəniyyətinin əvəzsiz abidəsi olan
«Kitabi-Dədə Qorqud» dastanının 1300 illik yubileyinin Parisdə və Bakıda
keçirilməsi müstəqil Azərbaycanı və xalqımızı bir daha dünyaya tanıtdı.
Müstəqil Azərbaycan Respublikası geniş şəkildə və yüksək keyfiyyətli
mədəni-maarif ocaqları ilə əhatə olunmuşdur. Hazırda Azərbaycanda 27
professional teatr, 50-dək xalq teatrı və özəl teatr, 13 konsert təşkilatı
fəaliyyət göstərir.
Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə gəlməsinə qədər ölkədə baş
vermiş hadisələr mədəniyyətimizə də öz mənfı təsirini göstərmişdir. Bir çox
görkəmli sənətkarlarımız xarici ölkələrə getməyə məcbur olmuşdular.
Ölkəmizdə hərc-mərclik, mənəvi düşgünlük yaranan vaxt şöhrətli Opera
və Balet Teatrı, Balet truppası, Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrı,
Dövlət Xor Kopellası, Dövlət Rəqs Ansamblı kimi çətin günlər keçirən
kollektivlər yalnız prezident Heydər Əliyevin qayğısı və köməyi ilə qoranub
saxlanıldı və inkişaf etdirildi.
1
Hazırda Bakı Müsiqi Akademiyası, Azərbaycan Milli Konservatoriyası,
Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti, Bakı Xoreoqrafiya
Məktəbi, Musiqi, Rəssamlıq kollecləri, 300-ə yaxın uşaq musiqi, rəssamlıq
və incəsənət məktəbləri Azərbaycan mədəniyyətinin gələcək kadr
1
Azərbaycan Respublikası. 1991-2001. Bakı, 2001, səh. 285
M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
399
potensialının yaradılmasının təminatçıları olub, gənc nəslin bədii-estetik
tərbiyəsində səmərəli fəaliyyət göstərirlər.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin göstərişi ilə
1994-cü ilin noyabrında Bakı Dövlət Universitetinin 75 illik yubileyi
təntənəli şəkildə qeyd edilmişdir. Yubiley tədbirində Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev iştirak etmiş və böyük nitq
söyləmişdir. Universitetin bir qrup əməkdaşı respublikanın orden və
medalları ilə təltif olunmuşdur.
2000-ci il fevralın 11-də BDU-nun 80 illik yubileyi keçirilmiş, respublika
Prezidentinin fərmanı ilə bir sıra əməkdaşlar orden və medallarla təltif
edilmiş və fəxri adlar almışdır. 29 oktyabr 1997-ci ildə Naxçıvan Dövlət
Universitetinin 30 illik, 22 dekabr 1999-cu ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji
Kollecinin 80 illik yubileyi keçirilmişdir. Hər iki təhsil müəssisəsinə
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti təbrik məktubu göndərmişdir.
2000-ci ilin dekabrında Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının 80 illik,
13 iyun 2002-ci ildə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin 70 illik
yubileyi qeyd edilmişdir. Hər iki yubileydə ölkə Prezidenti kollektivi
təbriklə çıxış etmişdir. Əməkdaşlara fəxri adlar verilmiş, orden və
medallarla təltif olunmuşlar.
1
1999-cu ilin oktyabr ayında Tovuz şəhər Puşkin adma orta məktəbin 100
illiyi, 2002-ci ilin sentyabr ayında Ağdaş şəhər 3 saylı orta məktəbin 120
illiyi və başqa təhsil ocaqlarmm yubileyləri keçirilmişdir.
2
Respublika ali məktəblərinin professor-müəllim heyətinin əməyi yüksək
qiymətləndirilmiş, fəxri ad, orden və medallarla təltif edilmişlər.
3
.
1
Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin cari arxivi
2
Yenə orada
3
Yenə orada
M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
400
Heydər Əliyev dövlət başçısı olduğu müstəqıl Azərbaycanın mədənı
inkişafını, sosial-iqtisadi inkişafını tərkib hissəsi kimi daim diqqət
mərkəzində saxlayırdı. Onun diqqət və qayğısı sayəsində Azərbaycanda
mədəni-maarif müəssisələri şəbəkəsi xeyli genişlənmiş və iş keyfiyyəti
yüksəlmişdir. Respublika Mədəniyyət Nazirliyi sistemində 3275 klub, 4313
kitabxana, 61 mədəniyyət və istirahət parkı fəaliyyət göstərir. İftixarla
demək lazımdır ki, respublikamızın bütün şəhərlərində, rayonlarında mədəni
həyatın və zəhmətkeşlərin istirahətinin mühüm sahəsinə çevrilmiş «Heydər
Əliyev» parklarının salınması və fəaliyyəti qanunauyğun prosesə
çevrilmişdir. Xalqımızın mənəvi sərvətlərinin qorunması, tədqiqi və təb-
M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
401
liği sahəsində 137 muzey, 27 dövlət sərgi qalereyası və 2 bədii sərgi salonu
səmərəli fəaliyyət göstərir.
1
Tarix sübut edir ki, Heydər Əliyev həmişə xalqına bağlı olmuş, hər
zaman Azərbaycanın görkəmli sərkərdələri, elm, ədəbiyyat, incəsənət
xadimləri ilə fəxr etmiş, onları xalqa, dünyaya tanıtdırmağı özünün şərəfli
işi hesab etmişdir. Bu onun həyatının əsas amalı olmuşdur.
Heydər Əliyevin respublikamıza rəhbərlik etdiyi bütün illər Azərbaycan
tarixinə mədəniyyətin çiçəklənməsi, onun bütün sahələrinin inkişafı və
zənginləşməsi dövrü kimi daxil olmuşdur. Görkəmli mədəniyyət, ədəbiyyat
və incəsənət xadimlərinin fəaliyyəti ilə həmişə maraqlanmış, onlara qayğı
göstərmiş və hər cür şərait yaratmağa çalışmışdır. Eyni zamanda onların
dünya mədəniyyəti səviyyəsinə yüksələn yaradıcılığı səhifəsini ön plana
çəkməklə Azərbaycan mədəniyyətinin son dərəcə zəngin olduğunu sübut
etməyə əsas diqqət verməyi tələb etmişdir: «Biz Nizamidən, Füzulidən
danışarkən onlan təkcə şair kimi deyil, böyük filosoflar kimi dünyaya,
dünya mədəniyyətinə, elminə böyük töhfələr vermiş mütəfəkkirlər kimi
tanıtmalıyıq».
2
Heydər Əliyev tərəfindən hələ 1981-ci ildə Nizaminin ədəbi irsinin
öyrənilməsi haqqında böyük bir qərar qəbul etdirilmişdir. Nizaminin 840
illiyi böyük bir yubiley kimi qeyd edilmişdi. Onun əsərlərinin Moskvada rus
dilində nəşr edilməsi haqqında qərar qəbul edilmişdi. Lakin Heydər Əliyev
Moskvada işlədiyi vaxtda həmin məsələnin yerinə yetirilməsi gedişini
öyrənəndə məlum olmuşdu ki, «Художественная литература»
nəşriyyatında «Xəmsə» çap olunmamışdır. Mədəniyyətimizin vurğunu
Heydər Əliyev Moskvada işlədiyi vaxtda Nizami Gəncəvinin «Xəmsə»sinə
daxil olan əsərlərin rus dilində ayrı-ayrılıqda Moskvada nəşr edilməsini
təşkil etmişdi.
Nizami dünya elmində, mədəniyyətində böyük bir yer tutur. Heydər
Əliyev dünyanın böyük filosofu Hötenin özünün bəzi fəlsəfi müddəalarını
Nizami Gəncəvinin fəlsəfi fikirləri əsasında izah etdiyinin tarixi həqiqət
olduğunu göstərirdi.
1
Azərbaycan Respublikası 1991-2001, Bakı, 2001, səh.286
2
Heydər Əliyev. Azərbaycan Respublikası Elmlər Akademiyasında ziyalılarla görüşdə Çixış. 21 sentyabr 1993-
cü il. - Müstəqilliyimiz əbədidir. I kitab. Bakı, 1997, səh.157
Dostları ilə paylaş: |