MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
74
geosiyasi fəaliyyət kodeksi və XXI əsrdə Azərbaycanın qarĢısında duran əsas geosiyasi vəzifələr və perspektivlərlə bağlı elmi-nəzəri məsələlər tədqiq olunmuĢdur.
Əsərdə müəllif ilk növbədə, geosiyasət elmində ən mühüm kateqoriyalardan biri olan Milli ĠnkiĢaf Strategiyasını mahiyyətini açır. O, qeyd edir ki, hər bir dövlətin daxili və xarici vəziyyətini, milli maraq dairələrini və onların təminatını, beynəlxalq aləm və region ölkələri ilə münasibətlərinin taktikasını, vəzifələrini, yollarını, vasitələrini və ehtiyatlarını, onu əhatə edən geosiyasi subyektlərin hərəkətlərini və buna müvafiq olaraq geosiyasi davranıĢını müəyyən edən məhz Milli ĠnkiĢaf Strategiyasıdır. Bu baxımdan Azərbaycan da istisna təĢkil etmir. Bu məntiqdən çıxıĢ edərək Əli müəllim dünya təcrübəsinin və Azərbaycanın dövlətçilik tarixinin öyrənilməsi əsasında gəldiyi elmi
qənaətini ümumiləĢdirərək qeyd edir ki, müstəqilliyə qovuĢmaq, milli dövlət yaratmaq və onu yaĢatmaq üçün 3 əsas Ģərtin olması vacibdir:
1) Müstəqillik üçün mövcud daxili və xarici Ģəraitin yetiĢməsi; 2) müstəqillik qazanmaq, onu qorumaq və yaĢatmaq üçün xalqın milli iradəsinin ortaya qoyulması və vahid milli məqsəd ətrafında birləĢməsi;
3) həmin dövr üçün millətin vahid milli ideyasının və iradəsinin daĢıyıcısı rolunu oynayan, insanları səfərbər edərək öz arxasınca aparmaq gücünə və qabiliyyətinə malik, cəmiyyətin əksər təbəqələrinin qəbul etdiyi milli liderin olması.
Əsərdə hər üç Ģərt daxilində Azərbaycanın müstəqillik əldə etnəsi və onu qoruyub saxlaması üçün unikal Ģəraitin yarandığı gerçəkliyi təkzibedilməz faktlar və arqumentlərlə əsaslandırılmıĢdır. Xüsusilə www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu 75 bu məsələdə Ģəxsiyyət-lider fenomeninin rolu müstəsna əhəmiyyətə malikdir. Bu, bir həqiqətdir ki, tarix Ģəxsiyyətləri yetiĢdirir. Bu, aksiomdur. Ġsbata ehtiyacı olmayan digər həqiqət isə ondan ibarətdir ki, Ģəxsiyyətlər də öz növbəsində tarix yaradır. Burada qarĢılıqlı asılılıq mövcudur. Bu asılılığın unikallığı ondadır ki, tarix özünün mürəkkəb çağlarını yaĢayarkən daha səxavətli olur. Dühalar doğulur. Onlar da tarixə borclu qalmırlar. Missiyaları xilaskarlıq olur. Tarixin, dövlətin və millətin xilaskarı misiyası. Həmin missiyanı müasir Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində ümummilli lider Heydər Əliyev yerinə yetirmiĢdir. Dahi lider ilk növbədə, Azərbaycanın itirilmiĢ dövlətçiliyini bərpa etdi, ölkəni permanent xaos vəziyyətindən çıxardı, vətəndaĢ müharibəsinin qarĢısını aldı, ölkədə milli barıĢığa nail oldu, bütün sahələrdə dinamik inkiĢaf tendensiyalarının əsasını qoydu. Azərbaycanda siyasi sabitlik və inkiĢaf dövrü baĢlandı.
Bu baxımdan müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin banisi Heydər Əliyevin millət və dövlət qarĢısındakı müstəsna xidmətləri ilə bağlı müəllifin tədqiqatları xüsusi maraq doğurur. Professor Əli Həsənovun ümummilli lider Heydər Əliyevin idarəçilik məktəbinin ən istedadlı yetirmələrindən biri olması və bu gün də ulu öndərin banisi olduğu müstəqil Azərbaycanın dövlət quruculuğu prosesində fəal iĢtirak etməsi zəmanəmizin dühasının atdığı strateji addımların forma və məzmun mündəricəsini tam dolğunluğu ilə ifadə etməsinə imkan vermiĢdir. Müəllif haqlı olaraq göstərir ki, Heydər Əliyevin Azərbaycanın gələcək müstəqil milli inkiĢafı ilə bağlı siyasi dünyagörüĢü və konseptual yanaĢması ilk dəfə hələ SSRĠ dağılmamıĢdan qabaq – 1991-ci ilin əvəllərində Azərbaycan parlamentinin tribunasından səsləndirdiyi fikirlərində öz əksini tapmıĢdır. Fikirlərini davam etdirən Əli müəllim qeyd edir ki, Heydər Əliyevin müstəqil Azərbaycan dövlətinin milli inkiĢafı ilə bağlı praktiki addımları da SSRĠ-nin dağılmasından bir qədər əvvəl,
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
76
1991-ci ilin sentyabr ayında Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri seçilməsi ilə baĢlanmıĢ və 1993-cü ildən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti kimi davam etdirilmiĢdir. Bu siyasətin təməlində dayanan platforma ulu öndərin banisi olduğu bütöv bir xalqın – ölkəmizdə və bütün dünyada yaĢayan azərbaycanlıların, Azərbaycanla bağlılığı olan soydaĢlarımızın və həmvətənlərimizin birləĢdirici ideologiyası olan müasir azərbaycançılıqdır. Əgər Heydər Əliyevə qədər bu ideya əsasən etnolinqvistlik, etnoqrafik, ədəbi, mədəni-estetik, fəlsəfi və mənəvi dəyər kimi mövcud idisə, onun dövründə ciddi sosial-siyasi məzmun kəsb edərək ümumi və birləĢdirici ideyalar sisteminə – dövlət quruculuğunun ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrildi. Sadalanan elmi mülahizələri nəzərə alaraq, belə qənaətə gəlmək olar ki, professor Əli Həsənovun ―Azərbaycanın geosiyasəti‖ adlanan fundamental elmi əsəri öz bitkin fəlsəfi və ümumiləĢdirilmiĢ elmi əsaslarına görə, eyni zamanda Azərbaycanın geosiyasət tarixini özündə əks etdirən dəyərli elmi əsər olduğundan Azərbaycan dövlətinin mükafatına layiq görülə bilər.
Azərbaycan xalqı artıq 12 ilə yaxındır ki, ulu öndərin cismani yoxluğunu onun siyasi xətti ətrafında daha sıx və monolit birlik nümayiĢ etdirərək yad edir. Xalqımız Heydər Əliyevin fiziki itkisindən nə qədər çox kədərlənsə də, təskinliyini onda tapır ki, bu gün ulu öndərin Ģah əsəri olan müstəqil Azərbaycan etibarlı əllərdədir, davamlı və dinamik inkiĢaf tempinə malikdir. Zəmanəmizin dühasından ―Ona özüm qədər inanıram və gələcəyinə böyük ümidlər bəsləyirəm‖, – qiymətini alan Prezident Ġlham Əliyev Azərbaycanın bugünkü və gələcək inkiĢafının təminatçısıdır. O, Azərbaycanın çağdaĢ tarixinə yeni missiya ilə daxil olmuĢdur. Cənab Ġlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycan son 12 il ərzində özünün milli dövlət quruculuğu və idarəçiliyinin növbəti Ģərəfli mərhələsini yaĢayır. Dövlət baĢçısı tərəfindən iqtisadiyyatın Yüklə 4,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|