MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
128
Azərbaycanda mövcud olan mədəni simbioz (müĢtərək yaĢama) və müxtəlif ənənələr maddi və mənəvi mədəniyyətin tarixi abidələrində həkk olunmuĢdur. Belə ki, maddi mədəniyyət abidələrinin qorunması çərçivəsində Astara, Qax, Quba, Zaqatala və digər rayonların tarix-ölkəĢünaslıq muzeylərində, həmin ərazilərdə yaĢayan etnik azlıqların irsini və ənənələrini əks etdirən ekspozisiyalar təĢkil olunur. Bu sahədə kitabxanalar da səmərəli fəaliyyət göstərir; burada milli azlıq nümayəndələrinin kitablarının təqdimatı keçirilir və bu kitablar kitabxananın fonduna daxil olur.
Ölkə daxilində, eləcə də beynəlxalq arenada mədəniyyətlərarası ünsiyyətin tarazlı Ģəkildə qurulmasında, üç dini dövrdən – zərdüĢtlük, xristianlıq və islamdan keçən və öz Ģüuruna bunları həkk etdirən Azərbaycan xalqının tarixi yaddaĢı vacib rol oynayır. Azərbaycanda dinlərarası dialoq və tolerantlığın dünyanın bir çox polietnik regionları üçün nümunə olan xüsusi modeli qurulmuĢdur. Dövlət-din münasibətlərinin müasir
Azərbaycan modeli
çərçivəsində, bütün dinlər qanun qarĢısında bərabər status almıĢlar. Ölkə vətəndaĢlarının böyük əksəriyyətini təĢkil edən müsəlmanların hüquqlarını təmin etməklə yanaĢı, dövlət respublika ərazisində yayılan bütün ənənəvi dinlərə qayğı göstərir.
Öz tarixi ənənələrinə söykənən Azərbaycanda vətəndaĢların mədəni, o cümlədən dini tələbatlarının təmin edilməsinə aĢağıdakılar nümunədir: sovet ateizmində boĢluq dövründən sonra Bakıda ―Müqəddəs qadınlar ‖ kilsəsi açıldı. Qeyd edək ki, bu kilsə XX əsrin əvvəllərində məĢhur xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyevin fəal dəstəyi ilə tikilmiĢ, XXI əsrin əvvəllərində isə digər azərbaycanlı xeyriyyəçinin səyləri nəticəsində yenidən bərpa olunmuĢdur;
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu 129 – pontifik II Ġohann Pavelin Azərbaycana səfəri zamanı tikintisinə xeyir-dua verdiyi yeni katolik kostyolu (polyak kilsəsi) açılmıĢdır. Bu kilsə 1930-cu illərdə dağıdılmıĢ əvvəlki məbədin ənənələrini davam etdirəcək;
– Bakıda, hətta sovet dövründə belə dağıdılmaqdan xilas olan sinaqoq yenidən bərpa edilmiĢ və geniĢləndirilmiĢdir.
Respublikada millətlərarası münasibətlərdən danıĢarkən aĢağıdakıları qeyd etmək istərdim.
Etnik dinindən və mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, bütün vətəndaĢların bərabərliyini təmin edən milli siyasətin əsas müddəaları Azərbaycan konstitusiyasında göstərilmiĢdir. Azərbaycan Respublikasının milli siyasət konsepsiyası həmçinin aĢağıdakı beynəlxalq sənədlərə əsaslanır: BMT-nin ―Ġnsan haqları ümumi deklarasiyası‖, Avropa ġurasının ―Əsas azadlıqların və hüquqların qorunmasına dair konvensiyası‖, BMT-nin ―Ġqtisadi, sosial və mədəni hüquqlar haqqında Beynəlxalq Paktı‖, ―Avropada təhlükəsizlik və əməkdaĢlıq üzrə Ġclasın Yekun Aktı‖, ―ATƏT-in insan meyarları üzrə Konfransının Kopenhagen sənədi‖, Avropa ġurasının ―Milli azlıqların müdafiəsi üzrə Çərçivə Konvensiyası‖, Müstəqil Dövlətlər Birliyinin üzvləri tərəfindən qəbul edilmiĢ ―Milli azlıqlara mənsub olan Ģəxslərin hüquqlarının təmin edilməsi üzrə konvensiya‖. Həmçinin Azərbaycan Respublikasının milli siyasətinə həsr olunmuĢ dövlət sənədi – ―Azərbaycan Respublikasında yaĢayan milli azlıqların, azsaylı xalqların və etnik qrupların hüquq və azadlıqlarının qorunması, dilinin və mədəniyyətinin inkiĢafına dövlət qayğısı haqqında‖ Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı qəbul edilmiĢdir. BaĢqa sözlə, milli azlıqların qorunması Azərbaycan rəhbərliyinin apardığı siyasətin əsas istiqamətlərindən biridir. Belə ki, Prezident
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
130
aparatında milli siyasət üzrə dövlət məsləhətçisinin baĢçılıq etdiyi xüsusi struktur yaradılmıĢdır. Analoji struktur Milli Məclisdə də mövcuddur. Konstitusiya və qanunların verdiyi bərabər hüquqlar və imkanlardan istifadə edərək, müxtəlif millətlərin nümayəndələri cəmiyyətin ayrı-ayrı sahələrində məhsuldar iĢləyərək ölkənin inkiĢafına layiqli töhvələr verirlər. Belə ki, milli azlıqlar Azərbaycan Respublikasının hökumətində və digər dövlət strukturlarında təmsil olunmuĢlar. Respublikanın milli parlamenti – Milli Məclisdə ölkənin bir sıra etnik azlıqları o cümlədən, rus, ləzgi, tat, talıĢ və b. öz nümayəndələri ilə təmsil olunmuĢdur. 2010-cu il parlament seçkiləri zamanı ATƏT-in demokratik institutlar və insan haqları üzrə bürosu və müĢahidə komissiyası göstərdi ki, Azərbaycanda, dövlət ərazisində yaĢayan etnik azlıqların seçkilərdə iĢtirakı məsələsində heç bir problem yoxdur.
Beləliklə, respublikada müxtəlif etnik qrupların mövcudluğu üçün bütün mümkün Ģərait yaradılmıĢdır. Lakin burada, bir daha qeyd etmək lazımdır ki, bizim ölkəmizdə mədəni müxtəliflik etnik azıqların sadəcə cəmlənməsi kimi baĢa düĢülmür, Azərbaycan ümummilli həmrəyliyin inkiĢafı üçün əlveriĢli mühitdir. BaĢqa sözlə, etnik, dini və digər mənsubiyyətindən asılı olmayaraq ərazisində məskunlaĢan hər bir vətəndaĢ Azərbaycanın sərvətidir.
Yüklə 4,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|