Mavzu: Matn va uning turlari Reja

Buzilgan nikoh. Uyni qonuniy bo‘lashdingiz… Mol-mulkni qonuniy bo‘lashdingiz… Muhabbat bo‘laklandi… Sadoqat bo‘laklandi… Bola-chi? Bolani qaysi qonun bilan bo‘lashasiz? Onasi bilan bo‘lsa, otasiz qolsa. Otasi bilan bo‘lsa, onasiz qolsa… Yaxshisi, uniyam ikkiga bo‘ling! Bir nimtasi-eriga! Bir nimtasi-xotinga! Qani ko‘taring boltani, bolaning uvoli tutgurlar! (O‘.Hoshimov)
***
Donishmand debdiki: har qanday yaxshi qonunning muqaddimasi, shuningdek, xotimasi ham shundan iboratkim, har bir inson bir burda nonini yaxshi mehnati bilan topa olsin va ayni choqda mehnatiga loyiq yaxshi non ola olsin (T.Malik).
Nazorat savollari:
1. Matn hajm va mazmun belgisiga ko‘ra qanday tiplarga bo‘linadi?
2. Hajm belgisiga ko‘ra matn tiplari haqida ma’lumot bering.
3. Mazmuniy o‘q tushunchasini izohlang.
4.Motivatsion yaxlitlik va kompozitsion butunlik tushunchalarini izohlang.
5.Mikromatn va makromatn haqida ma’lumot bering.
6.Abzatsning tashkiliy qismlari va struktural ko‘rinishlari haqida ma’lumot bering.
7.Tema-rematik munosabat tushunchasini izohlang.
8.Ifoda maqsadiga ko‘ra matnning qanday tiplari mavjud?
9.Tasvirdagi birlamchi va aloqador xususiyatlar haqida ma’lumot bering.
10.Hissiy ifoda mazmunli matn deb nimaga aytiladi?
Uyga vazifa:
Mavzuni o‘qib –o‘zlashtirish
Matnning hajmiga ko‘ra turlariga namunalar topish
Ifoda mazmuniga ko‘ra turlariga namunalar topish
Erkin mavzuda 10ta gapdan iborat matn tuzib, daftarga yozish

Asosiy adabiyotlar:

• Короткина И. Б.Академическое письмо: процесс, продукт и практика Учебное пособие для вузов. Москва: Юрайт, 2021.
• М. Аминов, А. Мадвалиев, Н.Махкамов, Н Маҳмудов. Иш юритиш (амалий қўлланма). Тошкент, 2017 й.
• I.Shamsimuhammedov. Diplomatik terminlar izohli lug‘ati.T.: ”Donishmand ziyosi”,2021.
• R.S. Samarov. Harbiy atamalarning yangi izohli lug‘ati. T.”Innovatsiya – Ziyo”, 2020.
• A.Madvaliyev, N.Mahkamov, Sh.Ko‘chimov,Z.Miraxmedova va b. “Shaffof” 2020.