| I.Bob. Pul muomalasi va uning amal qilish qonunlari
Qiymat qonuni va uning muomala doirasida yuzaga chiqish shakli - pul
muomalasi qonuni tovar-pul munosabati mavjud bo’lgan barcha ijtimoiy
formatsiyalarga xosdir.
Qiymat shakllari va pul muomalasi taraqqiyot yo’lini tahlil qilayotib, K.
Marks pul muoma-lasining qonunini ochdi. Bu qonunga asosan muomala vositasi
funktsiyasini amalga oshirish uchun kerak bo’lgan pul miqdori aniqlanadi.
Metallik pul muomalasida muomaladagi pul miqdori stixiyali tarzda,
pullarning xazina funktsiyasi yordamida tartibga solib turilgan: agar pulga ehtiyoj
kamaysa, ortiqcha pullar (oltin tanga) muomaladan xazinaga oqib o’tishi kuzatilgan
va aksincha. Shunday qilib, muomaladagi pul miqdori kerakli darajada ushlab
turilgan.
2
Keyinchalik muomalaga banknotalar chiqarilishi va ularning metallar (oltin
yoki kumush)ga erkin almashinishi ham muomalada pulning ortiqcha miqdori
bo’lishini inkor etadi. Agar muomalada oltinga almashinmaydigan banknotalar yoki
qog’oz pullar (xazina biletlari) amal qilsa, u holda naqd pul muomalasi pul
muomalasi qonuniga asosan amalga oshadi.
Qog’oz pullar miqdori muomala uchun kerak bo’lgan oltin pullarning nazariy
miqdoriga teng bo’lganda pul muomalasida hech qanday salbiy jarayonlar yuz
bermaydi.
Dostları ilə paylaş: | 
