MəHƏMMƏd füzuli
Yüklə 3,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
340 Namvər - adlı, şöhrətli Nanu namək - duz-çörək Napeyda - tapılmayan, gizli Napərva - qorxusuz Napüxtə - bişməmiş, xam Narəsidə - yetişməmiş, kal Narəva - layiq olmayan Nasaz - uyğun olmayan Naseh - nəsihət edən Nasəza - layiq olmayan, ləyaqətsiz Nasiyə - alın Nasüftə dürr - deşilməmiş inci Naşad - qəmli Natəvan - gücsüz, zəif Navək - ox, kirpik mənasinda işlənir Navərd - müharibə, döyüş Nayab - tapılmayan Nazim - düzən, tərtib edən; mənzum əsər yazan şair Nazpərvər - naz ilə böyümüş Neyrəng - sehr, əfsun, kələk Neyyah - ağı deyən, ağıçı Nə 'leyn - ayaqqabı Nəbərd - vuruş Nəbiz - xurmadan hazırlanmış şərab Nəcm - ulduz Nədim - həmsöhbət, yoldaş Nəfir - kəranay, fəryad Nəğməsaz - nəğmə oxuyan və bəstələyən Nəhib - ah-nalə ilə ağlamaq Nəhs - uğursuz Nəxl - xurma ağacı; fidan Nəxli-ənidlim səmər veribdir - arzu ağacım meyvə veribdir Nəim - ne'mət verən Nəqiz seyrəm - əksinə hərəkət edənəm Nəng - ar, həya 341 Nərm - yumşaq, mülayim Nəsab - nəsil Nəsaq - qanun-qayda Nəsimi-gülriz - gülləri tökən səhər küləyi Nəstərən - ağ gül Nəşat - sevinc Nəşatəfza - şadlıq artıran Nəşatəngiz - nəşə qaldıran Nəuzubillah - Allaha sığınıram Nəvadir - nadir tapılan şeylər Nəvasaz - səslə oxuma Nəzdik - yaxın Nigah - baxış Nigar - şəkil; gözəl Nigun - alt-üst olmuş, tərsinə dönmüş Nigunsar - başı aşağı Nihadə - qoyulmuş Nihal - təzə və yeni bitmiş ting Nihan - gizli Nik - gözəl, yaxşı Nikəxtər - xoşbəxt, xoş taleli Nikəndiş - xeyirxah Niknam - yaxşı adlı, şöhrətli Nilifam - göy rəngli Mim - yarı Nimruz - günorta Nisab - son hədd; arzu olunan dərəcə, əsas Nisf- yarı Nisfi-leyl - gecə yarısı Nisyan - unutmaq Niş - tikan, iynə Nişati-baqi - əbədi nəşə Nişimən - oturacaq yer, məclis Niza - çəkişmək, vuruşmaq, mübahisə Nizar - zəif, arıq Nöh fələk - doqquz qat göylər 342 Növayin - yeni qayda Növərus - təzə gəlin Növxiz - yeni qalxmış, təzə Növm - yuxu Növmid - ümidsiz, naümid Növrəs - yeni yetişmiş Növrəsidə - yeniyetmə Növşüküftə - yeni açılmış Növzad - yeni doğulmuş Nuş etmək - içmək Nüqrə - gümüş Nüqtə - dərin mənalı söz Nüqtədan - zərif adam, incəlikləri başa düşən Nüqtəpərdaz - mənalı danışan Ö Övci-hüsn - gözəlliyin zirvəsi Övqat - vaxtlar Övn - kömək Övraqi-lətafət - gözəlliyin tərifi Övza - vəziyyət P Pabəstə - ayağı bağlı Pabus - ayaq öpən Pabürəhnə - ayağıyalın Pakbaz - sədaqətli aşiq Pakdamən - namuslu, ismətli adam Pakizə - lətif, nazik Pamal - ayaq altında qalan Pay - ayaq Payan - axır, nəhayət Payə - mərtəbə Payibənd - ayağı bağlı Payidar - davam edən, möhkəm Pey - iz Peyapey - bir-birinin dalınca Peyda - zahir, aşkar olmaq Peykan - oxun ucundakı dəmir; 343 tikan Peykər - üz, surət, gözəl Peyman - əhd, söz Peymanə - böyük qədəh, ölçü Peyrov - arxasınca gələn Peyvəstə - arası kəsilmədən Pədər - ata Pəjmürdə - solğun, pərişan Pənbə - pambıq Pərdaz - düzəldən, tərtib edən Pərdənişin - pərdə arxasında oturan; çadralı Pərxaş - dava, döyüş, mübahisə Parirüxsar - pəriüzlü Pərivəş - pəri kimi Pərizad - pəri balası, gözəl Pərkalə - parça Pərtöv - işıq; nəsihət Pərva - qorxu, kömək Pərvaz etmək - uçmaq Pərvər - bəsləyən Pərvəriş - tərbiyə Pərvin - ulduz adıdır Pəsəndidə - bəyənilmiş Pəyam - xəbər Pəyamavər - xəbər gətirən Piç-qıvrım 344 Piçidə - bükülmüş, sarınmış Piçü tab - iztirab, təlaş; qıvrım Pir - qoca, yaşlı Pirahən - köynək Pirayə - zinət, bəzək Piri-həmidətül-xəsail - gözəl xasiyyətli qoca Piş - ön, qabaq Pust - dəri Puşidə - örtülü Püxtə - bişmiş Pünhan - gizli Pür - dolu Pürdil- ürəkli Pürəfsun - sehirli Pürsuz - çox yandıran R Rağib - rəğbət edən Rah - yol; şərab Rahnümun - yolgöstərən Rayic - rəvaclı Raz - sirr Razi-dil - ürək sirri Rehlət - köçmək, ölmək Rə 'd - göy gurultusu Rə 'na - gözəl, lətif Rəfiq - yoldaş Rəh - yol Rəha qıl - azad et Rəhnuma - yol göstərən Rəhrov - yol gedən Rəhzən - yolkəsən Rəxnə - yarıq, zərər, zədə Rəxşan - işıqlı, parlaq Rəxt - paltar Rəmida - hürkmüş, qorxmuş Rənc - zəhmət, ağrı Rəncidə - incidilmiş Rəncur - zəhmətə, əziyyətə 345 düçar olmuş Rəsan - çatdıran Rəsən - ip Rəsidə - yetişmiş, kamala çatmış Rəvaq - binanın tağı Rəvan - gedən, axan ruh Rəvanbəxş - ruhverən Rəviş - gediş, yeriş Rəzm - müharibə, dava Ribat - karvansara Rig - qum Riqqətəngiz - təsirli Risman - ip Riş - yara, saqqal Rişə - saçaq, kök Riştə - tel, bağ, əlaqə, sap Riyasəti-qəbail - qəbilələrin başçılığı Rizacu - birisinin razılığını istəmək Rizvan - behiştin qapıçısı Rövşən - işıqlı, aydın Rövşənzəmir - ürəyiaçıq Rövzən - baca, pəncərə Rubah - tülkü Ruhbəxş - ruh verən Ruhəfza - ruh təzələyən Ruz -gün Ruzə - oruc Ruzi-hesab - qiyamət günü Ruzirəsan - ruzi yetirən, Allah Ruzü şəb - gecə-gündüz Rüb' - dörddə bir Rüba - çəkmək Rücu - dönmək, qayıtmaq Rüx- üz Rüxsar - yanaq S Sabir - səbr edən Sadəzəmir- sadəlövh, açıq ürəkli 346 Sağər - qədəh, piyalə Sahir - sehr edən Sal - il Salik - müəyyən bir məqsəd arxasınca gedən Salus - riyakar Sani' - quran, düzəldən; Allah Sayə - kölgə Sayəgüstər - kölgəsi olan, hami Seyd - ov, şikar Seyl - sel Seyt - şöhrət Səbavət - uşaqlıq Səbəq - dərs Sabəqxan - şagird Səbur - səbirli Səbük - yüngül Səbükbar - yüngül yüklü Səbükxiz - cəld, çevik Sabükrəvan - iti yeriyən Səbz - yaşıl Səbzfam - yaşıl rəngli Səd- yüz Sədhəzar - yüz min Səhba - qırmızı şərab Səhmnak - qorxulu Səid - xoşbəxt Səidəxtər - taleli, xoşbəxt Səqf- tavan Səlasil - zəncirlər Səmək - balıq Səmənbu - yasəmən qoxulu Sənəm - büt, gözəl Səng - daş Səngi-xara - mərmər daşı, çaxmaq daşı, bərk daş Sənubər - şam ağacı Sər - baş Saraçeyi-ədəm - yoxluq sarayı Sərağaz - başlanğıc Sərapa - başdan-ayağa Sərçeşmə - çeşmə başı, bulaq 347 başı Sərdəfiər - dəftərin başında qeyd olunan, məşhur Sərgərm - məşğul, başı qızışmış, sərxoş Sərgəştə - avara, şaşqın, pərişan Sərxeyi - tayfa başçısı, əmir, rəis Sərir - taxt Sarkaş - baş aparan, inad, tərs Sənna - soyuq Sərnigun - başı aşağı Sərrafi-cəvahiri-rəvayət - rəvayət cəvahirinin sərrafi Sərriştə - ip ucu Sərşar - ağzına qədər dolu Sərvər - başçı Sərvi-riyazi-möhnətü dərd - dərd və qəm bağçasının sərvi Sərvqəd - ucaboy, uzunboy Sərzəniş - qaxınc, töhmət Səvad - ölkə; qaralıq Səyyad - ovçu Səyyar - hərəkət edən, gəzən Səyyarə - hərəkət edən ulduz, planet Səzavar - layiq Sib - alma Siba' - yırtıcı heyvanlar 348 Təfaxür - öyünmək, fəxr etmək Təğafül - özünü bilməzliyə qoymaq Təğənni - nəğmə oxumaq Təğəyyür - başqalaşmaq, rəngini dəyişmək, açıq Təğyirpəzir ola bu surət - bu hal dəyişib Təhdid - qorxutmaq Təhəmmül - dözmək Təhəssür - həsrət çəkmək Təhəyyür - heyran olmaq Təhi - boş, səbəbsiz, hikmətsiz Təhidəst - əliboş Təhrik - bir işə sövq etmək Təhrir etmək - yazmaq Təhsili-bəqayi-nəslə rağib - nəslin artırılmasını istəyən Təhsin - tərifləmək Təxfif- yüngülləşdirmək Təkapıı - o tərəf-bu tərəfə qaçmaq Təkəllüm - danışıq Təqdir - olacaq şeyin Allah tərəfindən qabaqcadan müəyyənləşdirilməsi; bəyənmək, qədrini bilmək Təqdis - müqəddəs hesab etmək Təqəddüm - qabağa keçmək Təqrib - təxmin Təqrirə gətir - söylə; burada qələmə al mə'nasındadır Təqsim - bölmək Təlx - acı Təlxgöftar - cıdil, acı danışan Talxkam - övqatı təlx olmaq Təmərrüd - inad, dikbaşlıq Təməttö' - faydalanmaq 349 Təmhid - dua etmək, bir şəxsin böyüklüyünü göstərmək Təmkin - ağırlıq, vüqar Tən - bədən Tənə 'üm - bolluq içərisində həyat keçirmək Tənəffiir - nifrət etmək, iyrənmək Təng - dar, sıxıntılı Tər - təzə Təranə - nəğmə Tərci - bir şeyi digərindən üstün tutmaq Tərəb - şənlik Tərəbnak - şad Tərənnümsaz - tərənnüm etmək Tərğib - havəsləndirmək Tərh etmək - qurmaq, plan çəkmək Təriq - yol Təvaif- tayfalar Təvəccöh - rəğbət göstərmək Təvəhhüm etmək - qorxuya düşmək Təvəlla - dostluq Təzəhül - sarsılma Təzərrö' - yalvarmaq, xahiş ctmək Təzyid - artırmaq Təzyin vermək - zinətləndirmək, yaraşıq vermək Tifli-müzəkkəri-müzəkka - zəkalı oğlan uşağı Tiğ - qılınc Tir - ox Tirə - qaranlıq Tiri-imtəhan - imtahan oxu Tişə - külüng Tiz - cəld, iti Tizpərvaz - sür'ətlə uçan Tizrəftar - cəld hərəkət edən Tizröv - sürətlə yeriyən Tövcih- bir məzmunu başqa ibarələrlə qələmə almaq Tövfi-hərəm - Kəbənin başına dolanmaq Tuba - cənnət ağacı; gözəlin 350 boyu Tul - uzunluq Tuşeyi-ruh - yol azuqəsi Tülu - günəşin, ayın çıxması Türab - torpaq Türfəndə - vaxtından əvvəl yetişən Türreyi-mişkbu - mişk qoxulu saç Türrə - saç U Ur - çılpaq Us - ağıl Ü Übudiyyət - qulluq, köləlik Ücb - özünü bəyənmək, boş yerə qürurlanmaq Üftadə - yıxılmış, düşmüş Üqab -qaraquş, qartal Üqubət- əzab, cəza Ümman - böyük dəniz, okean Üsrət - çətinlik Üstüxan - sümük Üstüvar - möhkəm, qüvvətli Üyub - eyblər Üzlət - yalqız yaşamaq Üzma - ən böyük V Vabəstə - bir şeyə bağlı Vadiyi-qəm - qəm səhrası Vahib - bağlşlayan Vahid - tək Vahimə-qorxu Vaqif-xəbərdar Vala - yüksək, uca Vam - borc Vayə - bəhrə, qismət 351 Vəch - üz; məbləğ Vəhdə t - yalnızlıq, təklik Vəhm - qorxu; tərəddüd Vərd - qızıl gül Vəra ' - pəhrizkarlıq Vərtə - uçurum, təhlükə Vəsatət - vasitəçilik etmək Vəsi - varis, vəsiyyət edilmiş adam Vühuş - vəhşi heyvanlar; vühuşü tiyur - vəhşi heyvanlar və quşlar Y Yaban - çöl, səhra Yaquti-əhmər - qırmızı yaqut Yar - yoldaş, dost; sevgili Yaran - dostlar Yari-can - sədaqətli dost Yari-ğar - mağara yoldaşı, köməkçi Yarü əğyar - dost və düşmən Yaş - körpə mənasında işlənir Yaşırmaq - gizlətmək Yavər - köməkçi Yeka yek -bir-bir Yekcəhət - müttəfiq, bir tərəfli Yekdəm - bir zamanda, bir an Yekrəng - bir rəngli, fikrində və özündə sabit olan adam Yeksan - bərabər Yeksər - hamısı Yekta - tək, bərabəri olmayan Yekzəban - bir dilli Yə 's - kədər, ümidsizlik Yəd - el; yədi-beyza - ağ əl Yəx - buz Yəzdan - Allah Yövn - gün 352 Yügüş - çox Z Zağ - qarğa Zair - görüşə gələn, ziyarət edən Zakir - zikr eyləyən Zar - sızıldayan, ağlar, zəif Zə mincə - rəyincə, fikrincə Zəban - dil Zəband - alov; zəbanə çəkmək - alovlanmaq Zəbti-nəsəqi-kəlami-mövzun - şeir qayda-qanunlarını saxlamaq Zəbun - düşgün, aciz, zəif Zəcr - əziyyət, məcburiyyət Zəxm - yara Zəxmdar - yaralı Zəki - zəkalı, cəld Zəlalət-zəlillik Zəmin - yer Zəmir - ürək, könül Zən - qadın Zər - qızıl Zər sağər - qızıl piyalə Zərafət - zəriflik Zərəfşan - qızıl tökən Zərq - hiylə Zərrin - qızıla tutulmuş şey Zib - bəzək, zinət Ziba - bəzəkli, zinətli Zifaf - toy gecəsi, gərdəyə girmək Zill-kölgə Zində - diri Zindədil - gözüaçıq, arif adam Zinhar - saqın Zükur - kişilər Zülal - saf su Zülfeyni-müsəlsəlsi girehgir - iki zəncir kimi qıvrım hörük Zülmat - qaranlıq, əfsanəvi həyat suyunun olduğu yer 353 MÜNDƏRİCAT Ön söz yerinə………………………………………………………….4 Leyli və Məcnun………………………………………………………9 Bəngu Badə………………………………………………………...229 Söhbət ül-əsmar…………………………………………………….263 Müəmmalar………………………………………………………...277 Hədisi-ərbəin……………………………………………………….285 Şikayətnamə………………………………………………………..295 Məktublar…………………………………………………………..303 Lüğət………………………………………………………………..311 354 Buraxılışa məsul: Əziz Güləliyev Texniki redaktor: Rövşən Ağayev Tərtibatçı-rəssam: Nərgiz Əliyeva Kompyuter səhifələyicisi: Rəvan Mürsəlov Korrektor: Pərvanə Məmmdova Yığılmağa verilmişdir 08.10.2004. Çapa imzalanmışdır 09.04.2005. Formatı 60x90 l / 16 . Fiziki çap vərəqi 21. Ofset çap üsulu. Tirajı 25000. Sifariş 74. Kitab "PROMAT" mətbəəsində çap olunmuşdur. Yüklə 3,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|