114
Alışların idarə edilməsi sisteminin əsas elementləri:
• qeydiyyatdan keçirilmiş malgöndərənlərin məlumat
bazası;
• malgöndərənlərin məhsullarının vahid kataloqu;
• rəqəmli elektron imza alqoritmlərindən istifadə
olunan sənəd dövriyyəsi sistemi;
• tender hərracları sistemi;
• birgə alış sistemi (bir neçə alıcının alışın dəyərinin
azaldılması məqsədilə birləşməsi);
• ödəniş sistemi;
• kreditləşdirmə və sövdələşmələrin sığortalanması
sistemi;
• logistikanın idarə olunması sistemi;
• alıcıların və satıcıların digər uçot sistemləri
(mühasibat, anbar) ilə inteqrasiya olunması modulu;
• məlumatların təhlükəsizliyinin təmin olunması
sistemi.
2. Alışların idarə edilməsi sisteminin inkişafının nəticəsi
kimi malgöndərənlərin müşayiət olunmasının tam dövriliyi -
SCM sistemidir
. SCM-sistem — təchizat proseslərinin planlaş-
dırılmasının və onun idarə edilməsinin inteqrasiya olunmuş
sistemidir ki, bu da təchizat halqasının bütün iştirakçılarının
fəaliyyətini əlaqələndirməyə və ona nəzarət etməyə imkan
verir.
SCM-sistemdə alışlar üzrə menecerin funksiyalarını bir
qayda olaraq öz üzərinə proqram (təchizatçı-robot) götürür.
Bu cür sistem istehsalın və lazımi alışların edilməsinin
adekvat olaraq planlaşdırılması üçün xarici mühitin dəyişkən-
liklərini işləməli, təhlil etməli və proqnozlaşdırmalıdır.
Ümumi halda mal göndərilməsinin idarə olunması
aşağıdakı qaydada həyata keçirilir:
Pərakəndə satıcı on-line rejimində istehlakçıdan sifariş
alır, bu mala olan sifariş dərhal topdansatış malgöndərənə
115
çatdırılır. Əgər topdansatış anbarda mal yoxdursa, bu mala
olan sifariş istehsalçıya çatdırılır. stehsalçı lazımi materialları
və komplektləri sifariş etdirir və lazım olan malı istehsal edir.
SCM texnologiyalarını idarəetmə texnologiyalarına aid
etmək lazımdır ki, bu da sistemdə istehsalat halqasının xarici
elementlərinin mövcud olmasını nəzərdə tutur. ERP texno-
logiyalarından fərqlidir (onların vəzifəsi — qapalı istehsalat
mühitinin effektivliyinin artırılmasıdır).
Resursların bölüşdürülən planlaşdırılması sistemi n-
ternet-mağazalar üçün xüsusilə vacibdir: onların xüsusi an-
barları yoxdur, onlar digər ticarət təşkilatları ilə işləməli
olurlar və onların mallarını satırlar.
3. Satışların idarə edilməsi sisteminın təyinatı – diler
şə
bəkəsi və son istehlakçılarla işin optimallaşdırılması, logisti-
kaya və sənəd dövriyyəsinə çəkilən xərclərin azaldılması,
müştərilərə xidmətin keyfiyyətinin artırılması və s. ibarətdir.
Satışların idarə edilməsi sisteminin əsas elementləri:
• hər bir istehlakçı qrupu üçün fərdiləşdirilmiş electron
prays-vərəq kataloqunun idarə olunması sistemi;
• müştərilər üzrə məlumat bazasının idarə olunması sis-
temi;
• rəqəmli elektron imza alqoritmlərindən istifadə
olunan sənəd dövriyyəsi sistemi;
• logistikanın idarə olunması sistemi;
• ödəniş sistemi;
• kreditləşdirmə və sövdələşmələrin sığortalanması
sistemi;
• bek-ofis ilə inteqrasiya olunma modulu: uçot
sistemləri (mühasibat, anbar) və istehsalın idarə edilməsi
sistemi ilə;
• alıcıların satılan məhsul haqqında informasiyaya
birbaşa çıxma imkanı verən sifarişlərin həyata keçirilməsi
sistemi;
116
• məlumatların təhlükəsizliyinin təmin olunması
sistemi.
4. Satışların idarə edilməsi sisteminin imkanları daha tam
olaraq müştərilərin müşayiət olunmasının tam sistemində -
CRM
reallaşmışdır. Bu sistemin qurulmasının konsepsiyası
XX əsrin 80-ci illərində yaranmışdır. CRM — müştərilərin
müşayiət olunmasının tam dövriliyini təmin edən konsepsiya
olmaqla, müştəri haqqında informasiya toplamağa və bununla
ş
irkətin bütün bölmələri üçün tanış olmasını təmin etməyə
imkan verir, müştərilərlə qarşılıqlı münasibətlərin bütün mər-
hələlərini – marketinq və satışdan tutmuş satışdan sonrakı xid-
mətədək olan mərhələləri qaydaya salmağa şərait yaradır.
Bu strategiya aşağıdakı şərtlərin yerinə yetirilməsinə
ə
saslanır:
– müştərilər haqqında tam informasiya, o cümlədən on-
ların şirkətlə qarşılıqlı münasibətlərinin tarixi üzrə vahid
saxlanma yerinin olması;
– bu informasiyanın hər bir müştəri ilə qarşılıqlı mü-
nasibətlər taktikasının qurulması üçün sistemləşdirilməsi və
qaydaya salınması;
– hər bir müştəriyə fərdi yanaşmanın həyata keçirilmə-
si üçün toplanmış informasiyanın daimi olaraq təhlil olun-
ması.
CRM-sistemlərin yaranma səbəbləri:
– rəqabətin kəskinləşməsi;
– qarşılıqlı münasibətlərin çoxkanallı (multikanallı) olması;
– təsərrüfat fəaliyyətində edilən vurğunun yerinin dəyiş-
məsi (keyfiyyətin artırılması və məsrəflərin azaldılması imkan-
ları yox olduqda marketinq fəaliyyəti daha çox xeyir gətirir);
– istehsalın çeviklik və qıvraqlılığının artırılması.
CRM-sistemin iş prinsipi potensial və real müştərilər
haqqında vahid məlumat bazasının təşkil olunmasına
ə
saslanır və buraya müştəri ilə birinci əlaqədən başlayaraq
Dostları ilə paylaş: |