Məmməd Süleymanov: Azərbaycanda Sol hərəkatın
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
72 №1 Fevral 2014 Bu işlər arasında, məsələn sonradan suda üzən supermarket zibil və səbətləri çəkilən Monenin “Su zanbaqları olan göl” rəsminin, həmçinin “petroqraflar” ilə daş elə həmin səbətlərin rəsmi ilə (sonuncu obyekti Britaniya muzeyinin (British Museum) işçiləri aşkar edəndə, o artıq ümumi nəzərdə səkkiz sutka asılmağa macal tapmışdı) nüsxəsi olub. Həmçinin Benksinin balta ilə “öldürülmüş” telefon budkası şəklində quraşdırması və canlı heyvanlar, həmçinin fillər üzərindəki qraffitiləri də məşhurluq qazanıblar. Müğənni Corc Maykl Benksiyə onun evinin divarlarından birini rəngləməsinə görə 2 milyon dollar söz vermişdir, bir şərtlə ki, rəssam üzünü göstərəcək. Benksi bu təklifi rədd edir. 2010-cu ildə Liverpulda Benksinin siçovul çəkdiyi pab 114 min funt sterlinqə, bazar qiymətindən çox baha qiymətə satılmışdır. Daha da çox dünya şöhrətli məşhurlar və kolleksionerlər öz kolleksiyaları üçün rəssam tərəfindən yerinə yetirilən qraffitiləri almağa başlayırlar. Növbəti uğurlu sazişdən sonra şəxsi saytında Benksi onun “İnana bilmirəm ki, siz axmaqlar bu zibili alırsınız” imzalı rəsminin satıldığı hərracın şəklini qoyur. Nəticədə bu şəklin basmalarını hərraclarda bir neçə min funt sterlinqə satırlar.
73 2010-cu ildə “Sandens” kinofestivalında onun “Suvenir dükanından çıxış” (“Exit through the Gift Shop”) adlı filminin premyarası olub. Londonun Vud-Qrin rayonunda 2012-ci ilin mayında “Paundlend” ucuz mallar mağazasının divarında peyda olan “Qul əməyi” qraffitisi Benksinin ən məşhur işlərindən biridir. İynəsinin altından Britaniya bayrağının bəzəkləri çıxan tikiş maşınının arxasında oturan yalınayaq oğlan (uşaq) təsvir olunub. 2013-cu ilin fevralında qraffiti mağazanın divarında suvaq ilə birlikdə yoxa çıxır. Tezliklə isə Mayamidə Fine Art Auctions Amerikan hərrac evin 680 milyon dollar ilkin qiymətlə satışa qoyulur. “Qul əməyinin” satışı barədə xəbər, rəssamın şəhərə hədiyyə etdiyinin üstündə pul qazanmağa heç kimin haqqı olmadığını bildirən London sakinlərində qəzəbə səbəb olur. Etiraz qüvvəyə minir: Son anda “Qul əməyi” satışdan çıxarılır, ancaq hərrac evi qraffitini hərraca qoyan adamın adını açıqlamır. ***
Həmin ilin mayında “Qul əməyi” London ictimaiyyətinə Londonda Kino muzeyində Sinkura Group tərəfindən təşkil olunan Benksinin işlərinin sərgisinin mərkəzi eksponatı qismində təqdim olunub. Sinkura Grop-un nümayəndələri elə oradaca sərgidən sonra qrafftinin özəl hərracda satılacağını elan etdilər. Sinkura Group da Benksinin işinə alıcını Böyük Britaniya sakinləri arasında tapmağı ümid etdiyini qeyd edərək “Qul əməyi”nin satıcısının adını gizli saxladılar. Qrafftinin təkrar satışa qoyulması londonluları hiddətləndirdi. Hərracdan bir gün əvvəl Vud-Qrin rayonunda vaxtilə “Qul əməyi”nin yerləşdiyi divarda bir dəfəyə onun polistirolda çəkilmiş 6 nüsxəsi peyda olur. Lakin bu dəfə sakinlərin etirazına əhəmiyyət verilmir: mülkiyyət haqları dəqiqləşəndən sonra (qraffitinin “Paundlend” mağazasının satıcısına aid olması qəbul edildi) “Qul əməyi” hərracdan satıldı. Satış iyunun 2-si axşamı baş verir. İlkin qiymət £900 min (təqribən 1,4 milyon dollar) əldə edilmədi: qraffiti £750 minə (1,1 milyon dollara) satıldı. “Qul əməyi”nin yeni alıcısının adı açıqlanmır. Rəssamın əsərinə verilən rekord qiymət 2008-ci ilin fevralında onun “Ziyanvericilərlə mübarizə” işi hərracdan 1,9 milyon dollara satılmaqla müəyyənləşib. Benksinin teqi bir neçə dəfə “The Simpsons”un 22-ci fəsilin “Angry Dad: The Movie” adlı 14-cü seriyasında yer alır. 2010-cu ilin 10 oktyabrında ABŞ-da göstərilən
74 №1 Fevral 2014 “The Simpsons”nun 22-ci sezonunun 3-cü seriyasının başlığının müəllifi Benksi olub. Başlıq üçün Benksinin ideyaları o qədər mürəkkəb və qəliz olublar ki, animatorlar əvvəlcə əməkdaşlıqdan imtina etmək istəyirdilər. Çarxda “The Simpsons”nun başlıqlarının bir çox ənənəvi süjetlərindən istifadə olunub. Bart lövhədə “Mənə divarda yazmaq olmaz” cümləsini yazır; elə həmin cümlə ilə sinif otağının divarları da yazılıb. Bundan başqa çarxda “The Simpsons”nun multiplikasiya mü- təxəssislərinin, həmçinin cizgise- rialın qəhrəmanlarının təsviri olan məhsulları hazırlayanların qul əmə- yi təsvir olunub. Benksi xeyriyyə fondlarından birinin mağazasından 50 dollara dağ mənzərəsi olan rəsm alır. Küçə rəssamı rəsmə skamyada SS zabiti formasında oturan adam əlavə edərək, mağazaya geri qay- tarır. Benksinin “Şərin banallığının banallığı” (“The banality of the banality of evil”) adlandırdığı rəsm 2
QİÇS ilə mübarizə üçün vəsait yığan Housing Works xeyirxahlıq təşkilatının hərracına qoyularaq 615 min dollara satılıb. Benksinin tərəfdarları və davamçıları olduğu kimi də “düşmənləri” də var. Qraffitiyə qarşı “mübarizə aparan” Fred Radtkin hərəkətlərinə qarşı etiraz olaraq Benksi onlarla qraffiti çəkib. Yeni Or- leanın divarlarında divar rəsmini boz rəngli boya ilə rəngləyən Radtkenin şəkli peyda oldu. Fred Radtkinin həmin bu obrazı “Boz kabus” ləqəbini alıb. Rəsmlərinin satılmasına görə elə düşünmək olar ki, Benksi pula pul demir. İş burasındadır ki, bu pullar Benksi- Kommunist əqidəli azərbaycanlı küçə rəssamı RbiTsec-in işi. Rəsm fransız ateist elzistensializminin nümayəndələrindən biri olan Jan-Pol Sartrın azərbaycan dilində nəşr olunmuş “varlıq və heçlik: Fenomenoloji Ontologiya Təcrübəsi” kitabının üzlüyündən götürülüb. © UAT Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|