“Mən fəxr edirəM ki, AzərbAycAnlıyAM!”
Yüklə 2,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- SuMMAry Abdulaliyev G.H. reGıOnAl feATureS Of PrıvATe veTerınAry ServıceS
- Toksikoloji xüsusiyyətləri.
bAyTArlıq 56
1. “Türk Veteriner Hekimler Birliği Mevzuatı”. Ankara, 2006, 120 səh. 2. Official Journal of the European Union 27.12.2006, L 376/36 . Directive 2006/123/ EC of the European Parliament and of the Council of 12 December 2006 (on services in the internal market), 33 page. 3. Məmmədov S. Avropaya inteqrasiya edən Azərbaycanda peşə təşkilatları və özünüidarə qurumları . Bakı, 2009, 11 səh.
57 Elmi-praktik jurnal bAyTArlıq klozantin baytarlıq preparatı Rusiya Federasiyasındakı «farmbiomed» elmi- bioloji Mərkəz-MMc (Moskva şəhəri) tərəfindən istehsal olunur. Preparat təsiredici maddəyə görə 5, 10 və 20 %-li inyeksiya məhlulu şəklində bu- raxılır.
inqredientləri, onların təyinatı və miqdarı cədvəl 1-də göstərilmişdir. Klozantin 5 %, 10 % və 20 %-li inyek- siya məhlulu xarici görünüşcə açıq sarı rəngdən tünd sarı rəngə qədər çaları olan şəffaf mayedir. Klozantin inyeksiya məhlulunun təsire- dici maddəsi salisilanilidlər qrupuna aid, baytarlıqda çox geniş tətbiq edilən geniş spektrli antiparazitar təsirə malik maddə – klozanteldir. Klozantelin
xlorifenil) sianometil] – 2 – metil-fenil] – 2 – hidroksi - 3,5- diyodobenzamid-dir. Xar- ici görünüşcə ağ və ya sarımtıl rəngli, iysiz, amorf tozdur. Suda həll olmur, propileng- likolda, dimetilformamiddə, dime tila seta- middə həll olur. Ərimə dərəcəsi 217,8°C-dir (parçalanmaqla). Sıxlığı 1,2 q/sm 3 -dur.
Klozantel barədə ilk məlumat 1977- ci ildə Cansen M.A. və Spido V.K. tərə- findən verilmişdir. Hal-hazırda Klozantel preparat ları dünyanın bir çox ölkə lərində, o cümlədən Azərbaycanda baytarlıq təcrübəsində çox geniş tətbiq edilir. farmakoloji xüsusiyyətləri. Klozantel Haemonchus spp., Nematodirus spp., Trichostrongylus spp., Ostertagia spp., Oe- sophaqostomum radiatum, Bunostomum spp., Chabartia avis-də daxil olmaqla nematodların sürfə və cinsi yetkin forma- larına, trematodlardan Fasciola hepatica,
İnqredientlərin adı Təyinatı 5 %-li, q 10 %-li, q 20 %-li, q Klozantel təsiredici maddə 5,0 10,0
20,0 Novokain
Anestetik 1,0
1,0 1,5
Polivinilpirrolidon Prolonqator 1,0 1,0
1,0 Benzil spirti Stabilizator 3,5
3,5 3,5
Distillə edilmiş su Həlledici 16,0 16,0
16,0 Etil spirti Həlledici 30,0
30,0 30,0
Polietilenoksid-400 Həlledici 100 ml-ə dək
bAyTArlıq Elmi-praktik jurnal 58
iri və xırda buynuzlu heyvanlarda para zitlik edən Oestrus ovis-ə qarşı fəaldır. Klozantel prepartaları əsasən iri və xırda buynuzlu heyvanlarda endo- və ekto para- zitlərin müalicə və profilaktikası məqsədi ilə işlədilir. Lakin ədəbiyyatda onların at- larda (Guerrero J. et all., 1983) və hətta dəvələrdə də (Qudah K.M. et all., 1999) tətbiq edildiyi göstərilir. Lakin tərkibində klozantel olan preparatların keçilərdə tətbiq eidlməsi məsləhət görülmür (Anon, 1990). Bir sıra tədqiqatçıların (Dzakula N., Rapic.D, Zukovic.M., 1984; Cankovic M. et all., 1986) göstərdiklərinə görə klozantel preparatları trematodlardan Dikroselilərə qarşı, Rolfe P.F., Boray J.C., (1987), Dor- chies P. (1988), Rolfe P.F., Boray J.C. (1993) qeyd etdiklərinə görə isə Parafistom- lara qarşı zəif təsir göstərir. Başqa salisilanidlər kimi klozantel də parazit orqanizmində oksidləşmə yolu ilə fosforlaşdırma və elektronların ötürülməsi proseslərini pozaraq parazitin məhvinə səbəb olur. Parenteral yolla yeridilmiş preparat inyeksiya yerindən tez sorularaq orqan və toxumalara yayılır. Klozantelin qanda mak- simal konsentrasiyası preparat inyeksiya edildikdən 12 saat sonra müşahidə edilir. Buzovlara əzələ içərisinə 2,5 mq/kq dozada vurulmuş klozantel ən əvvəl böy- rəklərdə aşkar edilmişdir. Preparat veril- dikdən 14, 28 və 42 gün sonra qaraci- yərdə dəyişikliyə uğramamış klozantelin miqdarı müvafiq olaraq 1,54; 1,43 və 0,56 mq/kq; böyrək lərdə 2,84; 2,93 və 1,39 mq/kq; piydə 2,08; 1,97 və 2,36 mq/kq və əzələlərdə 0,67; 0,70 və 0,29 mq/kq olmuşdur. Sağmal inəklərə klozantel vu- rulduqda onun südlə ixrac edilməsi uzun müddət davam edir (FAO/BST-nin 40-cı məruzəsi, 1991). Davarlara 5 mq/kq dozada vurulmuş klozantelin dəyişikliyə uğramamış miqdarı 28 gündən sonra qaraciyərdə, böyrəklərdə, piy və əzələ toxumasında müvafiq olaraq 0,7; 1,2; 0,4 və 1,1 mq/kq olmuşdur. İri buynuzlu heyvanlarda olduğu kimi xırda buynuzlu heyvanlarda da az miqdarda meta bolizmə uğrayır. Davarların qaraciyə- rində aşkar edilmiş klozantelin qalıq miq- darının 61-71 %-ini dəyişikliyə uğramamış klozantel, qalan hissəsini isə 2 izomer: 3 – və 5-monoyodoklozantel təşkil etmişdir. İri buynuzlu heyvanlarda isə qaraciyərdə meto- bolitin əsasını yalnız 3 – monoyodoklozan- tel təşkil etdiyi müəyyən edilmişdir. İri və xırda buynuzlu heyvanlarda klo- zantel az miqdarda fekali ilə klozantelin sulfat konyuqat törəməsi şəklində ixrac olu- nur. Klozantin iri buynuzlu heyvanlara 10 və 20 %-li 5 və 15 mq/kq (t.e.m) dozada və xırda buynuzlu heyvanlara 7,5 və 2,25 mq dozada dəri altına vurulduqda heyvanların davranışında, yem qəbul etməsində, nəb- zində, tənəffüsündə və bədən temperatura- sında heç bir dəyişiklik müşahidə edilmə- mişdir (Novik T.S., Radionov A.A., 2004). Klozantinin 10 və 20 %-li məhlulunu terapevtik dozada əzələ içərisinə və dərialtına vurduqda iri və xırda buynu- zlu heyvanlarda ağrı reaksiyası baş ver- mir. İri buynuzlu heyvanların 20-40 %-də dəri altına vurulmuş 10 və 20 %-li preparat şişkinlik şəklində və palpasiya zamanı ağrı verən yerli reaksiyaya səbəb olur. Lakin heç bir müalicə müdaxiləsi edilmədən bu, 7 günədək öz-özünə keçib gedir.
DÜSТ 12.1.007-76 üzrə 3-cü sinif təh lükəli maddələrə aiddir. Erkək və dişi siçanlar üçün oral yolla verilmiş klozantelin LD 50 göstəricisi müva - fiq olaraq 331 və 453 mq/kq-dır. Bu gös- tərici əzələ içərisinə yeridildikdə hər 2 cins üçün 56,8 mq/kq olmuşdur.
Yüklə 2,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|