125
amac olduğunu söyləmək mümkündür. Aracların
arac özəlliyi daşıya bilməsi üçün sürəkli əldə olması
gərəkir. Bu nədənlə də “ahimsa” əldə olan ən ideal
aracdır.
Aracları uyqun biçimdə seçərsək, gec—tez
amacımıza çatarıq. Biz bu qonunu qəbul etdikdən
sonra artıq son qələbə sorunu olmayacaqdır. Bu
durumda ortay
a nə kimi sorunların çıxmasına və
zahirən geriləmlərin görünməsinə baxmayaraq,
həqiqəti aramaqdan vaz keçməyəcəyik. Tanrının
özü olan h
əqiqət.
•
Kəsə yollarla və aqressiv üsullarla uğur əldə
e
diləcəyinə inanmıram. Aqressiv yöntəmlərə əl
atanlarla həmdərd olsaq və onların yüksək
hədəflərini alqışlasaq da, hər halda mən aqressiv
üsullara
qarşı barışmaz pozisionumda qalacağam.
Anlaşıldığı kimi aqressiv yöntəmin tərəfdarları ilə
mənim aramda heç bir ortaq tərəfimiz yoxdur.
Qeyri—
aqressiv yöntəmlərə olan sarsılmaz inancım
məni anarşistlərdən və aqressiv üsullara
inananlardan uzaqlaşdırmır. Tam tərsinə, məni
onlara tərəf cəlb edir. Ancaq bu yoldaşlıqda əsas
amacım onları bu sərtliklərindən vaz keçirmək
olmuşdur. Çünkü təcrübə mənə göstərmişdir ki, heç
bir zaman aqressiv
olan,
dürüst olmayan
davranışlardan yaxşı sonuc çıxarmaq olmaz. Bu
inanc aldadıcı görünsə də, onun çox çəkici bir
aldadıcı olduğunu qəbulı etməliyik.
•
Araclar və amaclar arasında heç bir bağlantının
olmamasına inanmaq böyük yanlışlıqdır. Bu
yanlışlıq üzündən, hətta məzhəbi adamlar da böyük
cinayətlərə bulaşırlar. Bu, tikan əkərək qızılgül əldə
etmək bəkləntisi məntiqinə bənzəməkdədir. Mən
126
yalnız bir gəmi qullanaraq dənizdə səfərə çıxa
bilərəm. Bu səfər üçün atarabası qullanırsam, özüm
də araba ilə bir yerdə dənizə batarıq. Böylə yaxşı bir
deyim
var: “Tanrı, onu arayana bənzəməkdədir.” Bu
deyim zamanla təhrif edilmiş və bu təhrifə görə də
insanlar yollarını azmışlar. Aracı toxuma və amacı
alağa bənzətmək mümkündür. Toxum və alaq
arasında bağlar olduğu kimi, arac və amac arasında
da qırılmaz bağlar var. Doğal olaraq şeytana
pərəstiş edərsəm, sonuc Tanrıya pərəstişdən fərqli
olacaq.
Bu nədənlə kimsə “Mən Tanrıya tapınmaq
istəyirəm. Şeytan aracılığı ilə də olsa, nə önəmi
var?” deyirsə, bu, onun dəlicə aymazlığından
(cəhalətindən) qaynaqlanır. Biz əkdiklərimizi
biç
ərik yalnız.
•
Sosializm gözəl bir sözdür. Mənim bildiyimə görə,
sosializmdə bütün insanlar eşitdir. Kimsə aşağı və
kimsə yuxarı deyildir. İnsanın bədənində də baş
daha yüksəkdə olduğundan özəl bir pozisiona sahib
deyil.
Daban da sürəkli yerlə təmasda olduğundan
daha aşağı pozisionda deyildir. İnsan bədəninin
üzvləri bərabər olduğu kimi, toplum üzvləri də
eşitdirlər. Budur sosializmin anlamı. Sosializmdə
şahzadə—kəndli, zəngin—yoxsul, işverən—işçi
eyn
i düzeydədirlər. Məzhəb açısından sosializmdə
ikilik yoxdur.
Hər şey “bir”likdə dəyərləndirilir.
Dünya miqyasında toplumlara baxdığımda ikilikdən
başqa bir şey görmürəm. “Bir”lik, sadəcə
olmadığından dolayı hiss olunur. Mənim
təsəvvürümə görə çoxluqlar arasında birlik bərqərar
etmək mümkündür. Bu düzeydə ərmişliyə ulaşmaq
üçün olaylara fəlsəfi açıdan baxmaq gərəkmir. Hər
kəs sosializmi qəbul etmirsə, heç bir iş görmək
127
olmaz
düşüncəsi
yanlışdır.
Həyatımızı
dəyişdirmədən sadəcə nitq söyləyib təşkilatlar
qurar
aq oturub fürsət gözlərsək, bununla sosializmə
varmaq olmaz.
Sosializm inanc və imanla başlar.
İnanclı bir insan ortaya çıxdığında onun önünə bir
sıfır qoyuruq və on rəqəmi ortaya çıxır. Bundan
sonra ona əklənən hər sıfır onu ona çarpacaq və on
kərə artıracaq. Ancaq başladıcı sıfır olsa, daha
doğrusu kimsə işi inancla başlamazsa, sıfırların
əklənməsi heç bir nəticə verməyəcək. Sosializm
səfa və təmizliklə səciyələnir. Bu üzdən də onun
gerçəkləşməsi üçün billur təmizliyində araclar
lazımdır. İnqilab edib hakimlərin başını kəsərək
sosializmi gerçəkləşdirmək olmaz. Bu aqressiv
yöntəmlə işçi—işverən arasında eşitlik sağlamaq
olmaz.
Həqiqətsizlik yoluyla həqiqətə varmaq
olmaz.
Yalnız həqiqətlə özdeş olan yöntəmlə
həqiqətə varmaq olar. Qeyri—aqressivlik və həqiqət
ikiz deyillər, bir-birinə yapışıqdırlar. Çünkü qeyri—
aqressivlik həqiqəti içinə alır. Bu üzdən də bunların
bir sikkənin iki üzü olduqları söylənməkdədir. Bir
sikkəni hansı tərəfindən oxusanız, fərqli sözlərə rast
gəlsəniz də, onun dəyəri eynidir. Əyrilik kimsənin
düşüncəsinə və ya cisminə yol taparsa, həqiqətsizlik
və aqressivlik də o bədəndə yuvalanmış olur. Bu
üzdən də, yalnız həqiqət arayan sosialistlər hər tür
nifrət, kin və aqressivlikdən uzaq olaraq
Hindistanda və dünyada sosialist bir toplum qura
bi
ləcəklər.
•
Nəfsi təmizləmənin ruhi silahı zahirən görünməz
olsa da, sosial mühiti təmizləmək və xarici əsarət
z
əncirlərini qırmaq üçün ən güclü silahdır. Bu silah
ço
x mülayim və görünməzcə əməl edər. Sərt və
Dostları ilə paylaş: |