Metodologiyasi


  ^ о л с н с к и й Н И. Теория и м етодология истории. С. 16



Yüklə 112 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə30/269
tarix29.11.2023
ölçüsü112 Kb.
#139121
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   269
Tarix fani metodologiyasi O`quv qo`llanma


^ о л с н с к и й Н И. Теория и м етодология истории. С. 16.
anm ov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo'q. - Т.: Sharq. 1998.


y o n larn i o ‘rganishga n isb a ta n qoM laniladigan tadqiqot jara y o n i- 
n in g tark ibiy qism i boMgan «obyekt* tushunchasi h am d a tadq iqot 
o b y e k tin in g tark ib iy qism i san algan tadqiqot «predm eU i tu s h u n ­
chasi kelib chiqadi. A yrim h olatlard a u larn in g bir-biriga m os kel- 
m asligi tarix iy b ilish n in g xususiyati bilan bogMiqdir1.
Ja m iy a tn in g o ‘tm ish d a so d ir boMgan jarayonlarga n isb a ta n
qiziqishi va u n i bilishga h a m d a anglashga boMgan in tilish i, tarix - 
c h ila rn in g bu ho latn i ta d q iq o tn i am alga o shirishdagi asosiy o m il- 
la rd a n biri sifatida qabul qilishi m avzunin g dolzarblig ini belgi- 
lab b eradi. To‘g ‘ri, ta rix ch i to m o n id an tan lab olingan h a r qan d ay 
tad q iq o t m avzusida b o sh q alarig a ay n an m os boMmagan o ‘ziga xos 
jih a ti m avjud boMadi va u ayni vaqtda m az k u r tad q iq o tn in g n ati- 
ja la ri a tro f-m u h it yoki jam iy atg a ta ’sir ko‘rsatm asligi m u m k in .
T adqiqot m avzusi do lzarb lig in in g ikki xususiyati m avjud 
b o ‘lib, b irin c h id a n , m av zu n in g dolzarbligi faqatgina ijtim oiy — 
a m a liy jih a tn ig in a em as, balki tarix chi tad q iqotining m e to d o ­
logik asoslari b ilan bogMiq ilm iy aham iyatiga e ’tib o r q aratish i 
n a z ard a tu tila d i. Ik k in c h id a n , m av zu ning dolzarbligi o ‘zgarm as 
va m u tlaq ah am iyatg a ega boMishi m u m k in em as, ch u n k i b ir h o - 
latd a d o lza rb boMgan m avzu boshqa b ir holatlarda o ‘z ah am iy ati 
va do lzarb lig in i yo‘qo tish i m u m k in 2.
Shu o ‘rin d a m av zu n in g dolzarbligi tu sh u n ch asin i k o n y u n k tu - 
ra tu sh u n c h a sid a n farqlab olish kerak boMadi.
D o lzarb lik tu sh u n c h a sin in g ko n yu ktura tu sh u n ch asid an farqi 
sh u n d a k i, b irin c h i h o latd a o 'tm ish g a nisbatan faqat savol tariq a- 
sida yoki uni o 'rg an ish jih a tid a n m u nosab atda boMinsa, ik k in ch i 
h o latd a o 'tm is h voqealari yoki ja ra y o n la rin in g m ohiyati m avjud 
ho lat talablari bilan bogMangan holda avvaldan tayyorlab q o ‘yil- 
gan yoki belgilab q o ‘yilgan yoki an iqlangan tu shunchaga m os- 
lash tirila d i. Bu holatd a tarix iy vo qealarning aham iyati o ‘z in in g
haqiqiy m oh iy atid an u zo q lash tirilad i va um um iy tarix iy jaray o n -

Yüklə 112 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   269




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə