Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc
Yüklə 1,14 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 7.3.16.”Ah’san at-taqosim”
”Ah’san at-taqosim” ё ki “Ah’san at-taqosim fi marifat al-aqolim” (“ İ qlimlarni wrganishuchun eng yaxshi qwllanma”) nomli asar muallifi X asrning yirik geograf olimi al-Muqaddasiydir. Uning twliq ismi Abu Abdulloh’ Muh’ammad ibn Ah’mad ibn Abubakr al-Muqaddasiydir. Olim 947 yili Quddisi sharifda tug’ilgan, butun dun ё musulmon mamlakatlari bwylab sa ё h’at qilgan va 1000 yili vafot etgan. Al-Muqaddasiy sa ё h’at vaqtida twplagan h’amda boshqa manbalardan olingan aniq malumotlar asosida 985 yili wzining qimmatli asarini ё zib qoldirgan. Kitobning ikkita tah’riri mavjud. Birinchi tah’riri 986 yilda amalga oshirilgan bwlib Somoniylarga, 989 yilgi ikkinchisi esa Fotimiylarga bag’ishlangan. Asar muqaddima va ikki qismdan iborat. Muqaddimada muallif asarning ё zilish tartibini ba ё n etgan va wzidan avval wtgan geograf olimlarning asarlariga twxtalib wtgan. Birinchi qismda arab mamlakatlari, Arabiston yarim orolida joylashgan mamlakatlar İ roq, Mesopotamiya, Suriya, Misr, Mag’rib h’amda Kichik Osi ё ning geografik h’olati, mashh’ur shah’arlari, osori atiqalari, ah’olisi va uning mashg’uloti, etiqodi h’amda urf-odatlari, ah’olidan twplanadigan soliq va jarimalar va ularning umumiy h’ajmi, shuningdek, h’ar bir mamlakat va viloyatning mamuriy tuzulishi h’amda mashh’ur kishilari h’aqida malumot berilgan. İ kkinchi qismda Ajam mamlakatlari Xuroson, Seiston va Movarounnah’r tavsiflangan. ”Ah’san at-taqosim” ijtimoiy-iqtisodiy, tarixiy h’amda madaniy h’a ё tga oid qimmatli aniq malumotlari bilan blshqa geografik asarlardan ajralib turadi va arab mamlakatlari, shuningdek, Wzbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy h’amda si ё siy tarixini wrganishda muim manba bwladi. Asarning arabcha matni de Gue tomnidan 1877 yili chop etilgan edi. U yana 1906 va 1967 yillari nashr etildi. Yüklə 1,14 Mb. Dostları ilə paylaş:
|