Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 4
Qiymətləndirilmiş variantlar
Noyabr 2013-cü il
Yekun variant
4/3
KDP ərzində bu günə kimi texniki və iqtisadi qiymətləndirmə və maraqlı tərəflər (ARDNŞ və
ŞD tərəfdaşları daxil olmaqla) ilə aparılan məsləhətləşmələrlə yanaşı, layihə variantlarının
ətraf mühit baxımdan qiymətləndirilməsi də həyata keçirilmişdir.
1
Bu Fəsildə aşağıdakı kimi müəyyənləşdirilən cari əsas layihələndirmə variantının
dəstəklənməsi üçün qiymətləndirilmiş variantların xülasəsi təqdim edilir:
26 quyudan ibarət sualtı işlənmə konsepsiyası
Müqavilə Sahəsinin şimalında dayaz sularda quraşdırılan, hasilat və rayzer
platformasından (ŞDB-HR) və körpü vasitəsilə birləşdirilmiş yaşayış bloklu texnoloji
təchizat platformasıdan (ŞDB-YBTT), ibarət stasionar avtonom ŞDB dəniz platforması
Səngəçal Terminalında (ST) qəbul və texnoloji emal sistemləri.
Quruda
olan
qəbul obyektləri və ŞD Müqavilə sahəsi arasındakı yeni sualtı qaz,
kondensat və kimyəvi maddələrin ixrac boru kəmərləri
ŞD2 qurğuları üçün ST-də yeni sualtı qaz və kondensat ixracı boru kəmərlərinin, eləcə də
əlavə sistemlərin daxil edilməsinə dair qərar layihənin ilkin mərhələsində qəbul olundu. Ona
görə ki, mövcud ŞD1 ixrac boru kəmərləri və ŞD1 üzrə quruda olan sistemlər ŞD2 Layihəsi ilə
əlaqədar gözlənilən ötürücülük həcminə cavab vermək üçün lazımı gücə malik deyil.
Bundan başqa, ŞD2 Layihəsinin işlənməsindən imtina olunması variantı da nəzərdən
keçirilmişdir. İşlənmədən imtina olunması variantı Azərbaycan hökuməti üçün potensial
gəlirlərin azalmasına gətirib çıxara bilər və nəticədə Azərbaycan iqtisadiyyatını layihə ilə
əlaqədar müvafiq mənfəətdən məhrum edə bilər. ŞD2 Layihəsinin həyata keçirilməsi
işlənmənin həm tikinti, həm də istismar mərhələləri ərzində ölkə vətəndaşları üçün yeni iş
yerlərinin açılmasına, eləcə də yerli obyektlərdən, infrastrukturdan və təchizatçılardan
istifadənin artmasına gətirib çıxaracaq. Bu səbəbdən də, qeyd edilən sosial-iqtisadi
mənfəətlər nəzərə alınaraq ŞD2 layihəsinin davam etdirilməməsi variantından imtina olundu.
4.2 Konsepsiyanın seçilməsi: Bir neçə platforma və sualtı işlənmə
variantlarının müqayisəsi
Qiymətləndirmə mərhələsi ərzində dəyərləndirmə üçün bir sıra işlənmə konsepsiyası
müəyyənləşdirildi, o cümlədən bir neçə dərin platforma, platformadan qazma variantları, quru
ilə çoxfazalı birləşdirmə və sualtı işlənmə konsepsiyalarıda dəyərləndirilmişdilər. Variantların
qiymətləndirilməsi əsasən Müqavilə Sahəsi üzrə qazma şəraitlərinin, dəniz dibinin yerləşmə
dərinliyinin və lay xassələrinin nəzərə alınması ilə həyata keçirilmişdir:
Qazma şəraitləri – Müqavilə Sahəsinin geoloji strukturunun mərkəzində tağın
qalxması və ya mərkəzi boyu “antiklinalın” formalaşması quyuların yerləşdirilməsi
imkanlarını məhdudlaşdırır (Şəkil 4.2-ə istinad edin). Strukturun tağ hissəsində
anormal yüksək təzyiqlərin mövcud olması səbəbindən burada qazma və
sementləmənin aparılması son dərəcədə mürəkkəbdir. Dünya təcrübəsi göstərir ki,
tağlı quyuların qazılması süxurların çatlaması və quyu dibində qazma məhlullarının
itkisi ilə nəticələnir. Buna görə də, Dəyərləndirmə mərhələsi ərzində tağlı hissənin
qazılmasını əhatə edən yeganə variantdan imtina olundu. Tağlı strukturun
cinahlarından maili quyuların qazılmasını nəzərdən keçirən variantlar saxlanıldı.
1
Fəsil 8 Məsləhətləşmə və məlumatın açıqlanması həyata keçirilmişdir ki, bu, xüsusi olaraq ŞD2 layihəsi üzrə
ƏMSSTQ ilə əlaqədar təklif edilən məsləhətləşmələrin təfərrüatlarını təmin edir
Şahdə
Ətraf M
Qiymə
Noya
Yeku
Şək
Lay
nail
Yuxa
əhat
əniz 2 Layihəs
Mühitə və Sos
ətləndirilməsi
abr 2013-cü il
un variant
kil 4.2
ŞD
Lay xassə
normasına
barədə m
həyata k
platformal
üçün təhli
quyular (3
sayı (dörd
nəticəyə
qazma ko
Dəniz dib
şimal-şərq
qədər də
Dəyərlənd
əhatə edə
xassələrinin
olmaq üçün
arıdakıları n
tə etdi:
24 quyunu
Müqavilə
yaşayış bl
ŞD1 və
adlandırıla
si
sial-İqtisadi Sa
boyunca ta
ələri – Ehtim
a (debitə) n
məlumat təm
keçirməklə
lardan qazıl
il aparıldı. Tə
3km kimi qəb
d kimi qəbul o
gəlinib ki, p
onsepsiyaları
binin yerləşm
qdə təxminə
əyişir. Görü
dirmə mərhə
ən variantlard
n sonrakı təh
dənizdə kom
nəzərə alara
u əhatə edən
Sahəsinin
lokları
ŞD2 dəniz
an)
ahəyə Təsirin
ağ strukturu
mal olunan la
nail olmaq ü
min etdi. Bun
hərəkət ed
masının tex
əhlil platform
bul olunub), s
olunub) üzrə
planlaşdırılan
iqtisadi cəhə
mə dərinliyi
ən 60 m-dən
ünən texnik
ləsində Müq
dan (məsələn
lili həm ŞD1
mpressiyanın
q, Seçim m
n sualtı işlənm
şimalında d
qurğularına
nun en kəsi
ay xassələri
üçün tələb o
nunla, həmin
dən qazma
xniki-iqtisadi
ma quyuları (
suyun dərinl
ə ehtimal olu
n hasilat no
ətdən əlveriş
– Müqavilə
n cənub-şərq
ki risklər v
qavilə Sahəs
n, dərin platf
, həm də ŞD
n potensial s
mərhələsinə
mə konseps
dayaz suda
birləşdirilən
iyi
ŞD2 Layihə
olunan quyu
n quyuların
qurğusu
əsaslandırı
(təxminən 5k
ikləri və bir s
nan maksim
ormasına na
şli deyil.
Sahəsi boy
qdə təxminə
və əlaqədar
inin cənub h
formalar) imt
D2 üzrə plan
surətdə tələb
daxil olunm
iyası
quraşdırılan
n dəniz kom
D
Qiymətlənd
əsi üzrə plan
ların yerləşd
sonradan s
variantı əv
lmasının hə
km kimi qəb
sualtı manifo
um yayınma
il olmaq üç
yu suyun mi
ən 700m ma
r yüksək x
hissəsi daxilin
ina olundu.
laşdırılan ha
olunmasını
uş konseps
n stasionar
mpressiya p
Dəniz səviyyəs
Fəs
dirilmiş variant
nlaşdırılan ha
dirilməsi və
sualtı birləşm
vəzinə stas
əyata keçiril
ul olunub), s
old üzrə quyu
anı nəzərə al
çün platform
inimal dərin
aksimal dər
xərclər üzü
ndə platform
asilat normala
göstərdi.
iya aşağıda
ŞDB hasila
platforması (
sindən aşağıda
sil 4
tlar
4/4
asilat
sayı
mələr
ionar
lməsi
sualtı
uların
ıb və
adan
likləri
inliyə
ndən
maları
arına
kıları
at və
(ŞDK