Microsoft Word 10 Con eia mit Mon Final az

Şahdəniz 2 Layihəsi 

Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 

Qiymətləndirilməsi 

Fəsil 10 

Tikinti, quraşdırma və NİS işlərinin ətraf 

mühitə təsirinin qiymətləndirilməsi, 

azaldılması və monitorinqi 

 

Noyabr 2013-cü il 

10/14 

Yekun variant 

 

ŞD2 magistral boru kəməri dəhlizi daxilində quruda boru kəmərinin çəkilməsi və 

sonradan bərpası; və 

 Sualtı ŞD2 magistral və MEQ boru kəmərlərinin istismar sınağından əvvəl və suyunun 

boşaldılmasından sonra qurudulması. 

 

Bu fəaliyyətlərin hər birində istifadə edilməsi gözlənilən sahədə və sahədən kənarda istifadə 

ediləcək tikinti maşın və mexanizmlərinin ehtimal edilən sayı  və növü Əlavə 5F-də  təqdim 

edilmişdir.  

 

ŞD2 Layihəsi ilə  əlaqəli avtomobillərin Səngəçal terminalı yaxınlığındakı  şosedə  hərəkətinin 

mövcud nəqliyyat axınını maksimum gündə 1310 avtomobil hərəkətinə  qədər artıracağı 

gözlənilir. 

 

ŞD2 layihəsinin qurudakı qurğularının istismar sınaqları zamanı yaranan emissiyalar ŞD2 

elektrik enerjisi generatorunun, qaz ixracı kompressorlarının sınağı  və dizel istifadəsi (yəni 

yanğınsöndürmə su nasoslarının və ehtiyat hava kompressorlarının) nəticəsində yaranır. 

 

Şəkil 10.1 Səngəçal terminalı yaxınlığında  ŞD2 layihəsinin tikinti və istismaravermə 

fəaliyyətlərində hər mənbə üzrə hesablanmış azot oksidi (NO

2

) emissiyasının həcmləri təqdim 

olunub

3

. 

 

Şəkil 10.1 ŞD2 layihəsinin tikinti və istismara buraxma fəaliyyətlərində hər mənbə üzrə 

hesablanmış NO

2

 emissiyasının həcmi (Terminalın yaxınlığı) 

 

 

 

Qiymətləndirmə 

 

Tikinti işlərindən emissiyalar 

Tikinti maşın və mexanizmləri üçün aparılmış atmosferə dispersiya modeli Əlavə 10D-də 

verilmişdir. Bu modelləşdirmənin əsas diqqəti digər çirkləndiricilər (yəni SO

X

, CO və PM

10

) ilə 

müqayisədə daha böyük həcmdə atılması proqnozlaşdırılan və bu səbəbdən daha çox 

narahatlıq doğuran  əsas atmosfer çirkləndiricisi hesab edilən NOx (azot oksiddən (NO) və 

azot dioksiddən (NO

2

) ibarətdir) emissiyalarına verilmişdir. SO

2

-nin və  bərk hissəciklərin 

modelləşdirilməsi zəruri hesab edilməmişdi, çünki qurğunun səmərəli istismarına, müntəzəm 

                                                      

3

 Hesablamalar üçün əsas Əlavə 5A daxilində verilmişdir 

Terminalın 

tikintisi 5,827 

ton

Terminalın 

istismara 

34 ton

Quruda boru 

kəmərinin 

quraşdırılması

182 ton

Sahil boyundda 

boru kəmərinin 

quraşdırılması

151 ton

İxrac və MEQ 

(Moboetilen 

Qlikol) boru 

kəmərinin 

istismara 

sazlanması və 

dehidratasiyası

721 ton

---

Şahd

Ətraf

Qiym

 

Noya

Yeku

texn

qazı

 

Quru

qiym

baxı

mod

(yən

12µq

 

Mod

mex

boyu

gene

 

Term

artm

mex

Şək

kons

 

Şək

 

 

dəniz 2 Layihə

f Mühitə və So

mətləndirilməs

abr 2013-cü il 

un variant 

niki xidmətə v

ın konsentra

udakı tikinti

mətləndirmək

ımından 

p

delləşdirilmiş

ni yaşayış ye

q/m

3

 (qısa m

del üçün q

xanizmlərin iş

u  və boru k

eratorlar da d

minalın yax

ması proqno

xanizmlərinin

il 10.2-də 

sentrasiyasın

kil 10.2 Tiki

qıs

əsi 

osial-İqtisadi S

i 

və yaxşı key

siyalarının ço

 maşın və 

k üçün müv

proqnozlaşdır

dir. Bu stand

erləri). NO

2

 ü

müddətli) ehti

qiymətləndirm

şlədiyi müdd

kəmərinin qu

daxil olmaqla

ınlığında re

ozlaşdırılmış

n  fəaliyyətlər

təsvir edilm

nda proqnoz

nti maşın  v

amüddətli N

Sahəyə Təsirin

yfiyyətli az k

ox cüzi olaca

mexanizml

vafiq uzun 

rılmış uzun

dartlar əsasə

çün ehtimal 

mal edilir (10

mə  ŞD2 G

dəti və bütün

uruya çıxdığ

a) eyni zama

septorların 

şdır. Bu r

inin nəticsind

mişdir.  Şəkil 

laşdırılmış a

və mexaniz

NO

2

 konsent

n 

kükürdlü dize

ağı gözlənilir

lərindən  əm

və  qısa m

n və 

qıs

ən adətən ins

edilən fon ko

0D Əlavəsinə

Genişlənmə

n mexanizml

ğı sahədə  (s

anda işləməs

yerləşdiyi  s

reseptorlarda

də yaranan 

 10.3 term

rtımı göstərir

zmləri ilə  əl

trasiyasında

Tikinti, 

m

eldən planlaş

r. 

mələ  gələn 

üddətli stan

sa müddət

sanların yaşa

onsentrasiya

ə istinad edin

sahəsində

lərin sahədə

suyun boşal

si ehtimal edi

sahələr üçü

a quruda 

NO

2

 qazının

minal yaxınlı

r. 

laqədar ola

a artım (Term

quraşdırma və

ühitə təsirinin 

azaldılm

şdırılan istifa

NO

2

 emiss

ndartlar (40 

tli NO

2

 

adıqları sahə

ası 6µq/m

3

 (u

n). 

ən çox sa

ə,  ŞD2 boru 

dılması üçü

lməklə aparı

n NO

2

 kon

işləyən tik

n konsentras

ğında uzun

raq i) uzun

minalın yaxı

Fə

ə NİS işlərinin

qiymətləndiril

ması və monito

dəyə əsasən

siyalarının p

və 200 µq

konsentrasiy

ələrlə əlaqəd

uzun müddət

ayda maşın

kəməri mar

ün istifadə  e

ılmışdır.  

nsentrasiyala

kinti maşın 

siyasının art

n müddətli 

nmüddətli  v

ınlığı) 

əsil 10 

n ətraf 

məsi, 

orinqi 

10/15 

n, bu 

ayını 

q/m

3

) 

yaları 

dardır 

tli) və 

n  və 

şrutu 

edilən 

arının 

və 

tması 

NO

2

 

və ii) 

---