Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621

 
 
 
150 
Bu ifade  ncil’den alınmıştır.(Matfey, 16, I, 4). Eski Slavca’da “Знамение” 
(znameniye) – Rusça’da “знак” (znak) – işaret demektir.
178
 
 
Örnek tümceler; 
a)
  Люди должны знать, что знамения времени обязательно исполняются. 
nsanlar, zamanın işaretlerinin mutlaka gerçekleşeceğini bilmeli. 
b)
  Строительные  катастрофы  становятся  знамением  времени  и 
подтверждением  этому  стало  недавнее  обрушение  тоннельного  свода 
Московского метрополитена. (Н.Холявченко)
179
 
nşaat  felaketleri,  zaman  işaretleri  olmaya  başladı.  Kısa  bir  süre  önce 
Moskova metrosunun tünel kemerinin yıkılması bunun göstergesidir. 
 
Bu deyim daha çok edebi (kitap) dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce  içinde  genelde    özne  (örnek  a)  ve  dolaylı  nesne  (örnek  b)  olarak 
kullanılabilmektedir. 
Deyim  hem  tekil  halde  (örnek  b)  hem  de  çoğul  halde  (örnek  a) 
kullanılmaktadır.  
 
Исчадие ада. 
Türkçe anlamı =  cehennem çocuğu; 
Türkçe karşılığı = soysuzlaşmış, cani; 
Aslı =  Eski Slavca’dan geçen taklit. 
                                                 
178
 V.M. Mokiyenko, s. 254 
179
 www.narodinfo.ru 

---

 
 
 
151 
Bu  ifade  Eski  Slavca’dan  gelmiştir.  Eski  Slavca’da  “исчадие”  (isçadiye)  - 
“чадо” (çado), çağdaş Rusça’da ise     “дитя”  (dit’a) çocuk    anlamına  gelmektedir. 
Eski Slavca’daki  “из - (ис -)” öneki çağdaş Rusça’da “вы-”  önekine eşdeğerdir. Bu 
nedenle 
çağdaş 
Rusça’da 
 
“исчадие” 
yerine 
“выродок” 
sözcüğü 
kullanılmaktadır.
180
 
 “исчадие” (isçadiye) sözcüğünün tam çevirisi  – “чадо из роду вон” (çado 
iz  rodu  von)  –  soysuzlaşmış  çocuk,  yani  “плохое  дитя”  (plohoye  dit’a)  -  kötü 
çocuk
’tur.
181
 
 
Örnek tümceler; 
a)
  Мне  кажется,  что  чем  больше  мы  живём,  тем  больше  я  становлюсь 
каким-то исчадием ада. (пресса)
182
 
Ne kadar çok yaşarsak, o kardar çok soysuzlaşıyormuşum gibi geliyor. 
b)
  Адольф Гитлер – самое настоящее исчадие ада для многих миллионов 
людей. 
Adolf Hitler miliyonlarca insan için gerçek bir canidir. 
c)
  Этот великан, исчадие ада, был прирождённым воином, бестрашным и 
смертоносным. (Дэвид Геммел. «Последний хранитель»)
183
   
Cani görünüşlü bu dev, doğuştan savaşçı, korkusuz ve ölümcüldü. 
 
Bu deyim daha çok edebi (kitap) dilde karşımıza çıkmaktadır. 
                                                 
180
 V.M. Mokiyenko, 2005, s. 274 
181
 N.M.Şanskiy, , 1987, s. 61 
182
 
www.ПРАВДА.com.ua
  27.01.2006 
183
 www.aldebaran.ru 

---

 
 
 
152 
Tümce içinde hem ad kökenli yüklem (örnek b), hem dolaylı nesne (örnek a), 
hem de ek ad (приложение) (örnek c) olarak kullanılabilmektedir. 
Deyim hem tekil halde, hem de çoğul halde kullanılmaktadır.   
 
Ищите и обрящете. 
Türkçe anlamı = arayın ve bulursunuz; 
Türkçe karşılığı = arayan  bulur, arayın bulursunuz; 
Aslı =  Kilise Slavca’sından geçen taklit. 
Deyim  ncil’den  (Matfey,  7,  7),    Kilise  Slav  dilinden    alınmıştır.  Kilise 
Slavca’sındaki    “обрящете”  (obr’aşçete)  -  bulursunuz  ikinci  şahsın  çoğul  halidir. 
Mastar hali ise   “обрящти” (obr’aşçti) Rusça’daki  “обрести” (obresti) – “найти” 
(nayti) – bulmak tır.
184
  
 
Örnek tümceler; 
a)
  Просите и дано вам будет, ищите и обрящете. 
Dileyin, size verelecektir, arayın bulursunuz. 
b)
  Зачем же ограничивать себя выбором из двух зол. Ищите и обрящете. 
ki  kötülükten  birini  seçmek  için  niçin  kendinizi  sınırlıyorsunuz.  Arayın, 
bulursunuz. 
 
Bu deyim edebi (kitap) dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde yüklem (örnek a, b) rolü yapar. 
Deyim çoğul halde kullanılmaktadır. 
                                                 
184
 Aşukinı, 1966, s. 295 

---

 
 
 
153 
Как зеницу ока. 
Türkçe anlamı =  gözünün bebeği gibi; 
Türkçe karşılığı = üzerine titremek; gözü gibi bakmak; 
Aslı =  Eski Slavca’dan geçen taklit. 
Bu deyim Rus edebi dilinde XVI –XVII asırdan beri kullanılmaktadır.. 
Deyim Kilise Slavca’dan Rusça’ya girmiştir.  ncil’den alınan “Kuru çölde 
sıcaktan susuzluk çekerken onu bulmuş, saklamış, ona bakmış ve  gözünün  bebeği 
gibi onu korumuş.” (Vtorozakoniye, 32, 10) örneğinde bu deyime rastlanmaktadır. 
Eski Slavca’da “зеница” (zenitsa) –  göz bebeği; “око” (oko) – göz demektir.
185
 
 
Örnek tümceler; 
a)
  Книгу Радищева переписывают, её хранят как зеницу ока, о ней говорят 
потихоньку. (К.Коничев)
186
                                                                           
Radişçev’in kitabını yazarak çoğaltıyorlar, üzerine titriyorlar ve ondan kısık 
bir sesle söz ediyorlar.
  
b)
  Клянись беречь моего сына как зеницу ока и наставлять его на трудном 
житейском пути!(Е.Фёдоров)
187
                                                                              
Oğluma  gözün  gibi    bakacağına  yemin  et,  hayatın  dikenli  yollarında    ona 
salık ver.
 
c)
  Я берёг эту старинную редкую книгу как зеницу ока.                                              
Bu nadir bulunan eski kitabın üzerine titredim.
  
d)
  Письма Ларисы он уже много лет хранил как зеницу ока.                                    
Larisa’nın mektuplarını uzun yıllar  büyük bir titizlikle sakladı.
 
                                                 
185
V.M. Mokiyenko, 2005, s. 250  
186
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 105 
187
 E.A.Bıstrova, 1998, s. 107 

---