Microsoft Word A. Haciyev verstka doc

 

41

Qaratübanda saqilar olmişlər haci, 

Lelvanli Nuri xoca başının taci, 

Xeyrat camilərərinə  verur xərəci, 

Sarayi dövlətdur, sahib zamana. 

 

Sanqureda Şakir  xoca sözümdən qana, 

Əgər icazə verərsə bənə, 

İcaret, Amxera buraxem sənə, 

İstər sunnət et, burax ümmənə. 

 

Ğorzelilər qaldi, incünür səndən, 

Zazolada Bəşət əfəndi incimə bəndən, 

Öpərim əllərin, sevərim candan, 

Zanmasin ki, gəlmədimi gümənə. 

 

Könül, Kaxaretdə et də pərtəvi, 

Gendiləri düzəldib şəhəri-evi, 

Oturmuş çəkərlər, var pristavi, 

Kafir hər qorxudan ölür amana. 

 

Nude qəsabxana, çıxarır canlar 

Əlli tütünə enmiş həp mislimanlar. 

Hayıf çona getdi xristianlar 

Onların qətlinə yaz bir fərmana. 

 

Görməmişim Siseynən Mareli, 

Xanada etmədim kəti-zərəli, 

Onlara banzatma, burax Arali, 

Yoxari nəzər et Sarbastubana, 

 

Orçoşan şennigi gəlməz gözümə, 

Badelada cilvə verdim özümə, 

Papolada sahab oldum sözümə, 

Oxumaq üçün şöhrətlidür Cilvana. 

---

 

42

Posxovi eyli gördüm, get Ardahana. 

Minarada oxünür xütbə-xətimi, 

Cax suyunun naçalniki-katibi, 

Düzəltmiş nalbəndlar, yoxdur bahana, 

 

Könül, əzmurax et əski yerlərə, 

Qomora yetməz fitnə-fellərə, 

Böyük Smadada bax tatli dillərə, 

Begzadələr xizmət edər dəhənə. 

 

Küçük Smadada farzi-sünnəti, 

Entellilər yaxşıdur, etmə minnəti, 

Bolacurun artux gəldi zinnəti, 

Əgər üç tütün də gəlsə imana. 

 

Şolaverlilər yerdən qalxmazlar, 

Unsalilər degmə kimsay yaxmazlar, 

Bennarada misəfirə baxmazlar, 

Bir içim su verməzlər dərdə-dərmana. 

 

Şoqay yaxşi gördüm gözəl əhbabi, 

Xeroda heç kimsə açmadi babi, 

Xeveşendə nuş etdim bir stakan abi, 

Orasi qalma-qal, tez get Varxana. 

 

Varxani yaxşı gördüm çarşi bazari, 

Sabzara ağalarına eylə nazari, 

Xarcam cəmisinin oxunur əzəni, 

Yuxari nəzər et-Abastubana. 

 

Çərmux xoş məkəndur yoxdur əmsəli, 

Çürük ayda olan cənnət misali, 

İncə qızlar, yanaxlari çisali, 

Görən göz qəməşur, qaşi kəmanə. 

---

 

43

Hər niyəni getsən siğin Allaha, 

Xayrinən zərər bağlidur tənə, 

Tuccərluxdə kimsə yetməz molla Sələhə, 

Görür Gürcistana, gəlür Saxana. 

 

Saxni-sora yaxşı dövləti vari, 

Unutmiyax orada Tutacuari, 

Kikinet camisi, kirpic divari, 

Halal olsun demişlər yapan ustaya. 

 

Nəzər etdimm bütün millət bərabər, 

Nida edər müəzzin, çatdurur xəbər, 

Namaz qılmayan olmuşdur kafər, 

Enib bir vəl-vələ edem bən ona. 

 

Anın cəmisini gördüm gözinən, 

Zirdə gözəl söhbət endim sazinan, 

İliya-Simindaya etdim düzinən, 

Sorem bir adamdan Quratubani. 

 

Sordum bir  adamnan getdim Çüntəyə, 

Misafir oldum Mustafa ağaya, 

Sürliləri gördüm namazda yaya, 

Şərəətdən heç qalmamiş nişana. 

 

Şurdalilər şərəti bilməzlər, 

Boqalilər bir vaxtını qılmazlar, 

Kıldelilır oroc nədür bilməzlər. 

Kəsib-kəri alver edər Borcomda. 

 

Çixelinən-Çurçuto bir-birini ötər, 

Faxir Parexay həp toli dögər, 

Şərəfi minara, Sulisa degər, 

Yarabbi, sən nəsib et Ali Osmana. 

---

 

44

Axısqa yıxılmiş, olmişdur əsir, 

Nə kilim qalmişdur, nə əski xasır, 

Əhmədiya camisi olmuşdur yesir, 

Ağliyer gözlərim, dönmişdür qana. 

 

Sakunet arxasını vermiş yamaca, 

Yütürmiş məzhəbi, dönmiş pamaca, 

Temlala-Kopezdə baxmazlar aca, 

Yıxılsın Suriyex yüzəlli xana. 

 

Yazux sənə Sinis-Qorqisiminda, 

Namazda görmədim birini bəndə, 

Gürcicə deyərlər "sixaliminda". 

Türkcə eşitmədim yüzdə birində. 

 

Soxtevlə - Qugel, el gəl-get diyerlər, 

Persaynan-Muqaret oroci yiyerlər, 

Zigiləynən-Aqara onlara uyiyerlər, 

Toldurur istakan, baxır ramazana. 

 

Azqur ağalari palto geyinmiş, 

Əgdurmiş papağı faytona binmiş, 

Eşitdim ramazan üç günə enmiş, 

Ömər əfəndi  qoymuş əhdi peymana. 

 

Səfili, et ibadət, gəndini qürtar, 

Aldanma dünyaya, günahin yetər, 

Mizam-tərəzidə daha çox artar, 

Yarabbi, sığındım əl-əman sana. 

---

 

45

21. 1918-1919 savaşi və Kobliyan dastani 

 

Dinləyin ağalar, vəsf edim hali, 

Dəgişmənəm bir diyara Koblıyan, 

Dövr ettim cihanı, yoxtur əmsali, 

Meyil verməz bir ağyarə Koblıyan. 

 

Salınurlar bağda barı yiyərlər, 

Hər birisi bir qəsidə diyərlər, 

Gözəlləri türlü rənkdən giyərlər, 

Qərq olmuşti sim-ü-zara Koblıyan. 

 

Sim-ü-zər almışti hər bir yanıni, 

Söylərdilər çay-kəhvənin şanıni, 

Gürci göstərmədi bir nişanıni, 

Dedilər, Nikolayı ara, Koblıyan. 

 

Axir-şərə döndi, düşti bir ataş, 

Dedilər, əsgərə kimi edək baş? 

Rəy etdilər, olsun Sərvər Bəy qardaş 

Qırılax, enməzdən birə Koblıyan. 

 

Bir qavğa çıxdi ki, mədəd, əlaman, 

Top, tüfəng səsindən qopti bir duman, 

Ol saatta düşman bozuldi həmən, 

Düşürdilər bayır-kıra, Koblıyan. 

 

Düşti bayır-kıra kavğa kuruldi, 

Əzəli – Posxovun adi soruldi. 

İkinci – Çıkkəldə toplar kuruldi, 

Dolu kimi yağa yerə, Koblıyan. 

---