259
Bunun üçün müsabiqədən və xalqın seçici kimi həqiqi rəyindən
tam istifadə olunmalıdır.
“Mühakimə”qəzeti, 15 sentyabr 1993-cü il.
260
Söz nazirlər kabinetinindir
(Müsahibimiz İqtisad elmləri doktoru, professor, yeni
iqtisadi idarəetmənin tətbiqi və bazar iqtisadiyyatı sahəsində
təcrübəli mütəxəssis, Bakı Biznes İntitutunun rektoru İbad
Abbasovdur.)
- İbad müəllim, sizcə çoxsaylı özəl təhsil müəssisələrinin
fəaliyyəti bu gün respublikamıza nə verə bilər?
- Əgər biz bazar iqtisadiyyatını sözdə yox, həqiqətdə qəbul
ediriksə, digər sahələrdə olduğu kimi təhsil sahəsində də özəl
müəssisələrə meydan verilməlidir. Mütəxəssis kimi birmənalı
deyə bilərəm ki, hazırda respublikanın yeni təfəkkürlü, müasir
tələblərə cavab verən ixtisaslı mütəxəssislərə böyük ehtiyacı
vardır. Şübhəsiz, bu problemlərin öhdəsindən gəlmək təkcə
dövlətin imkanları daxilində deyildir. Respublikamızda uzun
illər gedən müharibə, şəhid ailələrinin uşaqları, Qarabağ
müharibəsinə məruz qalmış və xəsarət almış uşaqların pulsuz
təhsil almasını misal gətirmək olar.
- İbad müəllim, söhbət əsasında belə qənaətə gəlmək olar ki,
siz çox xeyirxah bir işi- xalqın maarifləndirilməsi kimi ağır,
çətin missiyasını öz öhdənizə götürmüsünüz. Bu missiyanın
lazımınca yerinə yetirilməsində sizə dövlət qayğısı və köməyi
varmı?
- Biz dövlət qayğısından və köməyindən məhrumuq və
bundan da incimirik. Çünki ölkənin vəziyyəti bizə aydındır.
Lakin dövlətin və hökumətin ali orqanları tərəfindən
sıxışdırılmağımız çox şübhəli görünür. Biz kimlərinsə siyasi
oyunlarının alətinə, ayrı-ayrı adamların şəxsi mənafe
mənbəyinə çevrilə bilmərik. Mən ümidvaram ki, bu uzun
sürən mübahisəli proseslərə yaxın günlərdə son qoyulacaq.
261
Artıq Milli Məclisin xüsusi deputat komissiyası bu barədə öz
fikirini bildirmiş və vəziyyəti nizama salmaq üçün konkret
təkiflərlə çıxış etmişdir. Təkliflər isə bir ay bundan əvvəl
parlament sədrinin imzası ilə icra üçün Nazirlər Kabinetinə
göndərilmişdir. İndi isə söz, konkret olaraq Nazirlər
Kabinetinindir.
- Bakı Biznes İnstitutunun digər institutlardan və
universitetlərdən fərqləndirici xüsusiyyətləri hansılardır?
- Biznes İnstitutu respublikamızda yeganə ixtisaslaşmış ali
təhsil müəssəsidir ki, o sırf bazar iqtisadiyyatı strukturu üçün
mütəxəssislər hazırlayır. Burada digər ali təhsil
müəssisələrindən fərqlidir. Daha dəqiq desək, bir neçə
idarəetmə elementi bir ixtisasda birləşdirilmişdir. Bu da dünya
təcrübəsinə uyğundur.
- İnstitutunuzda qəbul qaydaları və təhsil haqqı necədir?
- Tələbələr instituta müsabiqə yolu ilə qəbul edilir. Təhsil
haqqına gəldikdə, alınan vəsait yalnız professor- müəllim
heyətinin əmək haqqına və digər xırda təsərrüfat xərclərinə
çatır. İnstitutun maddi- texniki bazasının yaradılması və
möhkəmləndirilməsi üçün valideynlərin köməyindən başqa
istinad yerimiz yoxdur. Düzdür, elmə, təhsilə kapital qoymaqda
hələ xəsislik edirik. Lakin, bu sahədə bəzi valideynlər xüsusi
təşəbbüskarlıq göstərirlər. Mən müəllifi olduğum kitabın
təqribən beş milyon manatlıq qonorarının hamısını bu sahəyə
yönəltmişəm. Bütün bunlarla yanaşı bəzən övladı müsabiqədən
keçməyən elə valideynlər də olur ki, belə faktlardan şantaj
məqsədi ilə istifadə edir.
- Cənab rektor, aydındır ki, bazar iqtisadiyyatı üçün yüksək
ixtisaslı kadrların hazırlanması ancaq yüksək elmi potensiala
262
malik pedaqoji kadrlar tərəfindən həyata keçirilə bilər. Biznes
institutunda bu cür elmi kadrlarınız varmı?
- Mən açığını deyim ki, bizdə olan elmi pedaqoji kadrların
potensialı istər dövlət institutlarının, istərsə də digər özəl
institutların elmi potensialından fərqlənir. Çünki institutda
çalışan elmi- pedaqoji kadrlar köhnə təfəkkür stereotiplərindən
uzaqdır və bazar iqtisadiyyatından hər cürə baş çıxarmaq
bacarığına, daha düzünü desək, yeni təfəkkür tərzinə malik
olan kadrlarımız vardır.
“Mühakimə” qəzeti, 08 sentyabr 1994-cü il.
263
Özəlləşmə zamanı cəmiyyətdətəbəqələr
arasında kəskin qütbləşməyaranacaq
(Müsahibimiz iqtisadiyyat nazirliyinin bazar strukturlarının
proqnozladırılması şöbəsinin rəisi Fərhad Qarayevdir.)
- Fərhad müəllim, sizinlə söhbətimizin əsas qayəsini
özəlləşmə haqqındakı qanun təşkil edəcək. Siz özünüz də
ziyalısınız. Sizcə, özəlləşmə prosesində onsuz da ağır olan
ziyalılarımızın vəziyyəti necə olacaq?
-
Mən bu məsələyə bir az tənqidi yanaşmaq istəyirəm. Çox
qəribədir ki, inkişaf etmiş ölkələrdə, hətta zəif inkişaf etmiş
ölkələrdə belə cəmiyyətin ziyalı təbəqəsinə həddindən artıq
üstünlük verilir. Bu təbəqəni dövlət saxlayır və lazımınca onun
qayğısına qalır. Ancaq bizdə isə hazırkı şəraitdə
cəmiyyətimizdə təbəqələşmənin sürətlə getdiyi bir zamanda ən
böyük zərbə elə ziyalıya dəyir. Aydındır ki, bizdə ziyalı təbəqə
büdcə hesabına yaşayır. Sübut etməyə çalışırlar ki, indiki
şəraitdə büdcənin gəlir hissəsi az, xərci isə çoxdur. Büdcədə
yaranmış bu kəsirdən son nəticədə cəmiyyətin həm ziyalı, həm
də əhalinin az təminatlı təbəqəsi əziyyət çəkir. Mənim
fikrimcə, büdcəni kəsirdən xilas etmək üçün vergi sistemində
köklü islahat aparılmalıdır. İndiki zamanda rüşvətxorluğun
qarşısını almaq üçün hökmən deklarasiya sistemi tətbiq
edilməlidir.
- Mənim növbəti sualım da elə özəlləşmə prosesində
deklarasiya sisteminin tətbiq edilməsinin nə dərəcədə real
olduğunu aydınlaşdırmaqdır. Fərhad müəllim, sizcə
cəmiyyətin yuxarı elitası bu sistemin tətbiq edilməsinə imkan
verəcəkmi?
Dostları ilə paylaş: |