Microsoft Word Avtomobil muhazira



Yüklə 8,07 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə23/89
tarix15.04.2023
ölçüsü8,07 Mb.
#105787
növüMühazirə
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   89
Avtomobillerin konstruksiyasi-Kerimov Z-Low resol

Klapan. 
Klapan nimçәdәn vә çubuqdan ibarәtdir. Nimçәdәn çubuğa keçidin 
hamar (yuvarlaq) olması klapana lazımi möhkәmlik vermәklә bәrabәr, istiliyin 
ötürülmәsini yaxşılaşdırır vә qazların hәrәkәtinә qarşı müqavimәti azaldır. Klapanın 
çubuğu cilalanmışdır. Klapan çubuğunun ucu möhkәmlәndirilir ki, çiyinliyin tәsiri 
nәticәsindә yeyilmә az olsun. Lazımı kiplik әldә etmәk üçün klapanın işçi sәthini 
(faskasını) 1,5...2 mm enindә kiplik kәmәri alınana qәdәr oturacağa sürtüb, 
uyğunlaşdırmaq lazımdır. Әksәr mühәrriklәrin klapanlarında faska 45 dәrәcә 
bucaqla hazırlanır. Klapanlar yüksәk temperatur şәraitindә işlәmәklә bәrabәr, 
qazların yeyici tәsirlәrinә dә mәruz qalırlar. Onlar korroziya vә yeyilmәyә davamlı 
materriallardan hazırlanmışdırlar. Әksәr mühәrriklәrdә sorma klapan xromlu
xaricetmә klapanları isә istiliyә davamlı poladdan hazırlanırlar.
Silindrlәrin hava ilә dolmasını yaxşılaşdırmaq mәqsәdilә sorma klapanlarının 
diametrlәri, xaricetmә klapanlarına nisbәtәn böyük hazırlanırlar. Bәzi avtomobil 
mühәrriklәri işlәyәrkәn xaricetmә klapanları xüsusi mexanizmin kömәyi ilә mәcburi 
döndәrilә bilәr. Bu mexanizm dairәsi boyunca beş әdәd maili çuxurları olan 
tәrpәnmәz gövdәdәn hәmin çuxurlarda yerlәşdirilmiş kürәciklәrdәn vә onların 


29 
qaytarma yaylarından ibarәtdir. Kürәciklәrin üzәrinә sәrbәst qoyulan konusvari disk 
şәkilli yaya, dayaq şaybası vasitәsilә klapan yayı söykәnir. Bәzi mühәrriklәrin 
xaricetmә klapanlarının işçi sәthi üzәrinә istiliyә davamlı әrinti çәkilir. Yönәldici 
oymaq klapanın hәrәkәtinә istiqamәt verir vә öz oturacağına düzgün oturmasını 
tәmin edir. 
Şək. 1. Qazpaylama mexanizmi. 
1 – Dirsәkli val, 2 – qayış ötürmәsi, 3 – qazpaylama valı, 4 – itәlәyici, 5 – mil (ştanqa), 
6 – çiyinlik, 7 – yay, 8 – klapan. 
İstiqamətləndirici oymaq. 
Oymaq çuqundan vә ya metal-keramikdәn 
hazırlanaraq, silindrlәr başlığına preslәnir. Bir sıra avtomobil mühәrriklәrinin 
sorma klapanlarının oymaqlarına rezin kipkәclәr qoyulur ki, oymaq ilә klapan 
çubuğu arasındakı boşluqdan silindrә yağ keçә bilmәsin. 
Sorma vә xaricetmә klapanlarının oturacaqları istiliyәdavamlı çuqundan 
hazırlanan halqalar şәklindә hazırlanaraq silindrlәr başlığına preslәnir. Bu tәmir 
zamanı oturacaqların bәrpası işini asanlaşdırır. 
Yaylar. 
Yay klapanın bağlanması vә öz oturacağına kip oturmasını tәmin edәn 
qüvvә yaradır. Yaylar sabit vә ya dәyişәn addımlı yivlәrә malik ola bilәrlәr. 
Addımların dәyişәn olması yayların rezonansının qarşısını almağa imkan verir. 
Mühәrrik yığılarkәn yayın addımı kiçik olan ucu klapanın nimçәsinә tәrәf qoyulur. 
Bәzi mühәrriklәrdә hәr klapana iki yay qoyulur. Onların yivlәrinin istiqamәti 
müxtәlif olmalıdır. İki yayın olması onların ölçülәrini kiçiltmәyә, etibarlılığını 
artırmağa vә işlәrini yüngüllәşdirmәyә imkan verir. 


30 
a) VAZ 2106 avtomobili nümunәsindә: 1 

 paylayıcı valın intiqalının ulduzcuğu; 2 

 zәncir; 


zәncirin sakitlәşdiricisi; 4 

yağ nasosunun intiqalının ulduzcuğu; 5 – dirsәkli valın 
ulduzcuğu; 6 – zәncirin tarımlaşdırıcısının altlığı; b) VAZ 2108 avtomobili nümunәsindә:1-
paylayıcı valın dişli qasnağı; 2 – dişli qayış; 3 –dirsәkli valın dişli qasnağı; 4 – su 
nasosunun dişli qasnağı; 5 – tarımlaşdırıcı diyircәk 

Yüklə 8,07 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   89




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə