yaşına çatmayan vətəndaş ölkədən tək getdikdə valideynlərinin, valideyn
himayəsindən məhrum olduqda isə onu övladlığa götürən şəxsin, himayəçisinin və
ya qəyyumunun notariat qaydasında təsdiq edilmiş razılığı tələb olunur. Həmin
şəxslərdən birinin razılığı olmadıqda, yetkinlik yaşına çatmayan vətəndaşın
ölkədən getməsi məsələsi məhkəmənin qərarı əsasında həll edilir.
11.3. Yetkinlik yaşına çatmayan vətəndaşın valideynlərindən birinin ölüm
haqqında şəhadətnaməsi, ölmüş və ya itkin düşmüş elan edilməsi, valideynlik
hüququndan məhrum edilməsi barədə məhkəmənin qərarı və ya müvafiq icra
hakimiyyəti orqanı tərəfindən verilmiş doğum haqqında akt qeydində ata barədə
məlumatın ananın göstərişi üzrə yazılması haqqında arayış olduqda, digər
valideynin razılığı tələb olunmur. Qeyd olunan sənədlərlə birgə digər valideynin
notariat qaydasında təsdiq edilmiş razılığını təqdim edən yetkinlik yaşına çatmayan
vətəndaş Azərbaycan Respublikasından gedə bilər.
11.4. Əcnəbilər və ya vətəndaşlığı olmayan şəxslər tərəfindən övladlığa
götürülmüş Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan uşaq yalnız onun övladlığa
götürülməsi haqqında məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş qətnaməsi və
övladlığa götürmə haqqında şəhadətnamə təqdim edilməklə qanunla nəzərdə
tutulmuş qaydada ölkədən gedə bilər.
11.5. Azərbaycan Respublikasından gedən yetkinlik yaşına çatmayan vətəndaşın
həyat və sağlamlığına, ölkə hüdudlarından kənarda onun hüquq və qanuni
maraqlarının qorunmasına görə məsuliyyət həmin şəxsin valideynlərinin, onu
övladlığa götürən şəxslərin, himayəçi və ya qəyyumlarının üzərinə düşür.
11.6. Yetkinlik yaşına çatmayan vətəndaşlar ölkədən qrup halında valideynlərinin,
onları övladlığa götürən şəxslərin, himayəçi və ya qəyyumlarının müşayiəti
olmadan getdikdə, qanuni nümayəndənin vəzifələrini həmin qrupun rəhbərləri
yerinə yetirirlər.
Maddə 12. Fəaliyyət qabiliyyəti olmayan vətəndaşın ölkədən getməsi qaydası
Fəaliyyət qabiliyyətinin olmaması məhkəmə tərəfindən təsdiq edilmiş vətəndaş
ölkədən valideynlərinin, onu övladlığa götürən şəxslərin, himayəçi və ya
qəyyumlarının notariat qaydasında təsdiq edilmiş vəsatəti əsasında, yetkinlik
yaşına çatmış digər şəxsin müşayiəti ilə gedə bilər.
Maddə 13. Xarici ölkədə müvəqqəti və ya daimi yaşamaq üçün gedən
vətəndaşların konsulluqlarda uçotu
13.1. Xarici ölkəyə müvəqqəti və ya daimi yaşamaq üçün gedən vətəndaşlar
Azərbaycan Respublikasının xaricdəki konsulluğunda “Giriş-çıxış və qeydiyyat”
idarələrarası avtomatlaşdırılmış məlumat-axtarış sistemi vasitəsilə uçota alınırlar.
Azərbaycan Respublikası konsulluğunun olmadığı xarici ölkələrdə (yerlərdə)
yaşayan vətəndaşlar yaşayış yeri barədə məlumatı elektron qaydada müvafiq icra
hakimiyyəti orqanına verə bilərlər.
13.2. Vətəndaşlar xarici ölkədə yaşayış yeri üzrə qeydiyyatdan çıxaraq Azərbaycan
Respublikasına
qayıtdıqda,
“Giriş-çıxış
və
qeydiyyat”
idarələrarası
avtomatlaşdırılmış məlumat-axtarış sistemi vasitəsilə Azərbaycan Respublikasının
xaricdəki konsulluğunda uçotdan çıxarılırlar.
Maddə 14. Azərbaycan Respublikasının ərazisindən kənarda yaşayan
vətəndaşların hüquqlarının Azərbaycan dövləti tərəfindən müdafiəsi
Azərbaycan
Respublikasının
müvafiq
dövlət
orqanları,
diplomatik
nümayəndəlikləri və konsulluqları, habelə onların vəzifəli şəxsləri Azərbaycan
Respublikasının ərazisindən kənarda müvəqqəti və ya daimi yaşayan Azərbaycan
Respublikası vətəndaşlarının Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı
beynəlxalq müqavilələrə, müvafiq xarici dövlətin qanunvericiliyinə, habelə
beynəlxalq adətlərə uyğun olaraq onlara verilmiş bütün hüquqlardan tam həcmdə
istifadə edə bilmələri üçün tədbirlər görməyə, onların qanunla qorunan hüquq və
mənafelərini qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müdafiə etməyə,
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının pozulmuş hüquqlarının bərpası üçün
tədbirlər görməyə borcludurlar.
FƏSİL 4
ƏCNƏBİLƏRİN VƏ VƏTƏNDAŞLIĞI OLMAYAN ŞƏXSLƏRİN AZƏRBAYCAN
RESPUBLİKASINA GƏLMƏSİ, AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASINDAN
GETMƏSİ VƏ AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASINDA MÜVƏQQƏTİ OLMASI
Maddə 15. Əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin Azərbaycan
Respublikasına
gəlməsi
və
Azərbaycan
Respublikasından
getməsi
15.1. Əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər dövlət sərhədinin buraxılış
məntəqələrindən keçmək şərti ilə, pasportları və ya digər sərhədkeçmə sənədləri
əsasında Azərbaycan Respublikasına gələ və Azərbaycan Respublikasından gedə
bilərlər.
15.2. Azərbaycan Respublikasına gəlmək üçün viza tələb olunduğu hallarda
əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər bu Məcəllə ilə müəyyən olunmuş
qaydada viza almalıdırlar.
15.3. Xarici dövlətlərlə müvafiq beynəlxalq müqavilələr bağlanmış olduğu hallarda
əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər Azərbaycan Respublikasına vizasız
qaydada gələ bilərlər.
15.4. Azərbaycan Respublikasında müvəqqəti və ya daimi yaşamaq üçün icazə
almış əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər pasportları və ya digər
sərhədkeçmə sənədləri və Azərbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti
orqanı tərəfindən verilmiş müvəqqəti və ya daimi yaşamaq üçün icazə vəsiqələri
əsasında Azərbaycan Respublikasından gedə və viza almadan Azərbaycan
Respublikasına qayıda bilərlər.
15.5. Azərbaycan Respublikasında qaçqın statusu almış əcnəbilər və vətəndaşlığı
olmayan şəxslər onlara Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənara getmək
üçün verilən “Yol sənədi” əsasında Azərbaycan Respublikasından gedə və viza
almadan Azərbaycan Respublikasına gələ bilərlər.