Microsoft Word bank ishi-son interaktiv vasait doc



Yüklə 0,86 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/31
tarix11.04.2018
ölçüsü0,86 Mb.
#37889
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   31

 

42 


 

 

S



üm

 

-kapital qoyuluşunun ümumi səmərəliliyi 



- illik gəlirin məbləği 



Kq

 - kapital qoyuluşunun məbləği 

Kapital  qoyuluşunun  ümumi  səmərəliliyi  ilə  yanaşı  vəsaitin  geri  qaytarılma  

müddəti də müəyygn edilir.  

 

 

 



 

                                                 və il ilə müəyyən edilir. 

 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                kq 

T

kq

 =  



                G 


 

43 


 

MÖVZU 8. KOMMERS YA BANKLARININ VALYUTA ƏMƏL YYATLARI 

 

Dünya təsərüfatının vacib elementlərindən bir valyuta bazarıdır. Valyuta bazarı 

rəsmi maliyyə mərkəzidir. Burada xarici valyutada valyutaların və qiymətli kağızların 

alışı  və  satışı  aparılır,  tələb  və  təklif  əsasında  xarici  valyutanın  həmin  ölkənin 

valyutasına nisbətdə məzənnəsi müəyyən edilir. Lakin digər bazarlardan fərqli olaraq 

valyuta bazarın öz xüsusiyyətlərinə malikdir. 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Birinci qrup iştirakçılar həm özlərinin həm də müştərilərinin mənafeyinə uyğun 

valyuta əməliyyatı aparırlar.  

kinci  qrupa  ixtisaslaşmış  broker  və  diler  təşkilatları  daxildir  ki,  onlar  xüsusi 

valyuta əməliyyatlarını yerinə yetirməklə informasiya və vasitəçilik funksiyalarını da 

həyata keçrirlər. 

Üçüncü qrupa fiziki və hüquqi şəxslər, qeyri – bank maliyyə təşkilarları daxildir. 

Onlar  şəxsən  valyuta  əməliyyatları  ilə  məşğul  olmur.  Lakin  bankın  xidmətlərindən 

istifadə edirlər. 

Valyuta  bazarı  çoxlu  milli  valyuta  bazarından  ibarət  olub  bu  və  ya  digər 

dərəcədə birləşirlər.  

Valyuta  bazarı  dedikdə  əsasən  banklararası  bazar  başa  düşülür.  Xarici 

valyutaların banklararası bazarı iki əsas sektora bölünür: 

-

  birjalı 



-

  birjadan kənar 



Valyuta bazarının xüsusiyyətləri 

Onun dəqiq coğrafi 

sərhəddi və müəyyə

yeri yoxdur 

Bazar 

bütün 

sutka 

ə

rzində 



fəaliyyətdədir 

Onun iştirakıçıları 

məhdudlaşdırılmır 

Yüksə

səviyyədə 

likvidlidir 

Valyuta bazarının əsas iştirakçıları 

Banklar və digə

maliyyə təşkilatları 

Broker və broker 

firmaları 

Digər iştirakçılar 


 

44 


 

Birja  sektorunda  valyuta  əməliyyatları  valyuta  birjası  vasitəsi  ilə  aparılır. 

Valyuta  birjası  qeyri  kommersiya  müəssisəsi  olub,  birjanın  nizamnaməsi  əsasında 

fəaliyyət  göstərir.  Valyuta  birjasının  əsas  funksiyası  xarici  valyutaların  alqı  –  satqısı 

vasitəsi  ilə  müvvəqəti  sərbəst  pul  və  valyuta  vəsaitlərini  səfərbər  etmək  və  valyuta 

kursunu müəyyənləşdirməkdir. 

Birjadan kənar valyuta bazarında xarici valyutaların alınıb satılması ilə əlaqədar 

sövdələşmələr  bilavasitə  banklar  arasında  eləcə  də  banklar  ilə  müştərilər  arasında 

valyuta birjasından kənar aparılır.  

Valyuta bazarında ənənəvi əməliyyatlarla yanaşı yeni sövdələşmələr: fyuçerslər 

və oppsionlar meydana çıxmışdır. 

Valyuta fyuçersləri valyuta vəsaitlərinin satılıb–alınmasına müddətli kontraktdır. 

Bu kontrakta əsasən kontraktın bağlanılma tarixinə qeyd olunası kurs ilə sövdələşmə 

kursu arasındakı kurs faizini (marja) ödəmək tələbi və öhdəliyi meydana çıxır. 

Opsion,  kantraqentə  razılaşdırılmış  kursla  bir  valyuta  məbləğini  digərinə 

gələcəkdə müəyyən olunan tarixdə alıb – satmaq hüququ verir. 

Opsion kontraktları ilə həm birjada, həm də birjadan kənar bazarda alqı – satdı 

aparılır.  

Banklar  valyuta  bazarında  geniş  əməliyyat  və  sövdələşmələr  həyata  keçirirlər: 

müştərilərin  valyuta  hesablarını  aparır,  valyuta  kreditləri  verir,  banklararası  bazarda 

valyutaların alınıb satılmasına sövdələşmələr təşkil edir, dövlət valyuta nəzarəti agenti 

kimi çıxış edirlər. 

Xarici valyuta dedikdə: 

-

  müəyyən  xarici  dövlətin  və  ya  dövlətlər  qrupunun  dövriyyəsində  olan 



banknot, xəzinə biletləri, sikkələr, mübadilə olunası pul nişanları; 

-

  hesablarda  olan  xarici  dövlətlərin  pul  vahidləri  də  beynəlxalq  pul  və  ya 



hesablaşma vahidləri başa düşülür.  

-

  Valyuta qiymətliləri daha geniş məvhumdur. 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Valyuta qiymətliləri 

Xarici 

valyuta 

Xarici valyutada olan 

qiymətli kağızlar, 

hesablaşma sənədləri, 

fond qiymətliləri, borc 

öhdəlikləri 

Qiymətli metallar, 

qızıl, qümüş, platina, 

platin qrupuna daxil 

olan metallar 

Xam və işlənmiş 

təbii qiymətli 

daşlar, almaz, 

rubin, zümrüd, 

sapfir, aleksandrit 

mirvari 


Yüklə 0,86 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə