86
müsibətlərdən şikayət edim? Ömrümün axırına qədər bədənimdə izləri qalan qamçı
zərbələrindənmi? Sənin fəraqından ötrümü ağlayım, ya həyat yoldaşımın haqqının
tapdanmasınamı? Yoxsa qabırğamın sınmasından, ya bətnimdəki körpənin siqt olmasından
şikayət edim? Atamın mənə etdiyi bəxşişlərinin və irsinin qarət olunmasındanmı, ya mənim
məqamımı (atamın tövsiyələrindən sonra) tanıya-tanıya, bilə-bilə, qəsdən haqqımı inkar
etmələrindənmi şikayət edim?
Atacan, onlar sənin iki yetimin Həsən və Hüseyn(ə.s)-i məzlum etdilər. Mən onlardan haqqımı
tələb etdikdə onlar mənim haqqımı qəsb etdilər».
Məsudinin qeydlərində beyət əhvalatı.
Məşhur tarixçi və alim Məsudi (Əli ibn Hüseyn vəfatı: 956-cı il, hicri qəməri, təxminən 1562-ci il
miladi) «İsbatül-vəsiyyə» kitabında yazır: «Əmirəl-möminin Əli(ə.s) Peyğəmbər(s)-in vəfatından
sonra 35 yaşında ikən Allahın əmri ilə rəhbəriyyəti idarə etmək üçün ayağa qalxdı. Möminlər ona
itaət etdilər. Münafiqlər isə ona itaət etməyib xilafəti idarə etmək üçün bir nəfər seçərək Allah və
Rəsulu tərəfindən təyin olunmuş şəxsə qarşı çıxıb ona müxalif oldular».
Bəzi mənbələrdə qeyd olunubdur ki, Abbas (Peyğəmbərin əmisi) Peyğəmbər(s) vəfat etdikdən
sonra əmirəlmöminin Əli(ə.s)-nin hüzuruna gələrək ona dedi:
__ Əlini uzat ki, sənə beyət edim.
Əmirəl-möminin(ə.s) buyurdu:
__ Məgər bu vəzifəyə göz dikənmi var? Bizdən başqa kimin bu məqama səlahiyyəti çatır ki?
Bu zaman müsəlmanlardan bir dəstəsi Zübeyr və Əbu Süfyan («Səxr ibn Hərb») beyət etmək
üçün Əli(ə.s)-nin evinə gəldi, lakin Əli(ə.s) bundan imtina etdi. (yəqin ki, Peyğəmbər(s)-in
dəfninə görə)ı
Bu vaxt mühacir və ənsarlar arasında ixtilaf düşdü. Mədinə müsəlmanları dedilər: «Bir nəfər
başçı sizdən seçilsin və bir nəfər də bizdən». Lakin mühacirlərdən (Məkkə və ətraf müsəlmanlar)
bir dəstəsi dedi ki, Peyğəmbər(s)-dən eşitmişik: «Xilafət Qureyş nəslinindir».
Mühacirlər Səd ibn Übadəni (ənsarların başçısı) əzişdirib əldən salandan sonra, nəhayət, ənsarlar
mühacirlərə təslim oldular.
Ömər ibn Xəttab əlini vuraraq ona beyət etdi. Sonra onun ardınca Mədinəyə təzə gəlmiş ərəblər
və müəllifəti-qulubihimdən (Məkkənin fəthindən sonra qəlblərinə təlif edilmə nəticəsində təzəcə
İslamı qəbul etmiş müsəlmanlar, yəni qəlbləri satın alınmışlardan) bir qismi Əbu Bəkrə beyət
etdilər. Bu xəbər Əli(ə.s)-yə həzrəti-Mühəmməd(s)-in pak cənazəsini qüsl edib, kəfənləyib, dəfn
edəndən sonra yetişdi.
Həzrəti-Əli(ə.s) orada olan Bəni-Haşim qəbiləsilə və səhabədən Əbuzər, Salman, Miqdad,
Əmmar, Hüzeyfə və Əbiyy ibn Kəb kimi şəxslərdən ibarət qırx nəfərlik bir dəstə ilə
Rəsulullah(s)-ın cənazəsinə namaz qıldılar.
87
Həzrəti-Əli(ə.s) ayağa qalxıb oradakılar üçün nitq söylədi. Nitqdə həmd və sənadan sonra
buyurdu: «Əgər imamət Qureyşə verilirsə, mən Qureyşin ən layiqlisiyəm. Yox əgər Qureyşə
verilmirsə, ənsarlar öz iddialarında qalsınlar».
Əli(ə.s)-nin beş Peyğəmbərə şəbahəti.
Sonra Əli(ə.s) evinə qayıdaraq onlardan ayrıldı. Həzrət öz dostlarına belə buyurmuşdu: «Mən beş
sahədə beş Peyğəmbərə iqtida etmişəm. (Yəni mənim işim onların əməllərinə oxşayır)»
1.Həzrəti-Nuh(ə.s)-dan Allaha ərz etdiyi sözü:
«İlahi, bu zalım tayfa məni məğlub etdi, onlardan mənim intiqamımı al». («Qəmər»,10)
2.Həzrəti-İbrahim(ə.s)-dən müşriklərə buyurduğu sözü:
«Sizdən və Allahdan qeyrisinə dəvət etdiyiniz şeydən uzaqlaşıram». («Məryəm», 48)
3.Həzrəti-Lut(ə.s)-dan inadkar tayfasına buyurduğu sözü:
«Kaş sizin qarşınızda dayanmağa qüdrətim olaydı və ya bir köməyim, arxam olaydı». («Hud»,
80)
4.Həzrəti-Musa(ə.s)-dan Fironun tərəfdarlarına dediyi sözü:
«Sizlərdən qorxduğum anda uzaqlaşdım».
5.Harundan (Musanın qardaşı) Musa(ə.s)-ya dediyi sözü:
«Camaat məni zəiflədib az qala, öldürsün». («Əraf», 150)
Sonra Həzrəti-Əli(ə.s) «Quran»ı yığıb tənzimləməklə məşğul oldu. Onu parçaya büküb üstünə də
möhür vuraraq xalqa xitab etdi: «Bu kitab Peyğəmbər(s)-ə necə nazil olubsa, eləcə də o Həzrətin
buyurduğu kimi tərtib edilmişdir».
Oradakılardan bəzisi dedi:
__ «Quran»ı qoy qalsın, özün isə get.
Bu zaman Həzrət buyurdu:
__ Rəsuli-əkrəm(s) məgər sizə buyurmamışdır ki, mən özümdən sonra sizin aranızda iki qiymətli
şey yadigar qoyuram: birincisi, Allahın kitabı; ikincisi isə mənim Əhli-beytimdir. Bu iki şey mənə
Kövsər hovuzunda yetişənə qədər bir-birindən ayrılmazlar. Əgər Peyğəmbər(s)-in sözünü qəbul
edirsinizsə, «Quran»ın hökmləri əsasında sizin aranızda hökm edim.
Camaat dedi:
__ Bizim sənə və tərtib etdiyin «Quran»a ehtiyacımız yoxdur. «Quran»ı da götür get və ondan
ayrı düşmə.
88
Həzrəti-Əli(ə.s) onlardan üz döndərib evinə getdi. Onu sevənlər də evdə oturub bayıra çıxmadılar,
çünki bu dünyadan dördəlli yapışanlar Allahın Rəsulu ilə bağladıqları əhdi pozmuş, hələ bu azmış
kimi Pyğəmbər(s)-in Əhli-beytinə qarşı zor işlədərək güclə evinə soxulmuş, qapını odlamış,
Rəsullullah(s)-ın gözünün nuru, yadigarı, özünün dediyi kimi, hər iki dünya qadınlarının xanımı
olan həzrəti-Fatimə(s.ə)-yə əl qaldırmışlar ki, bunun da nəticəsində, o müqəddəs Xanımın
bətnindəki körpə dünyaya gəlməmiş məhv olmuşdu. Onlar həzrəti-Əli(ə.s)-ni güclə evdən çıxarıb
Əbu Bəkrin yanına aparıb: «Beyət et!» __ dedilər.
O beyət etmədi. Dedilər: «Əgər beyət etməsən, səni öldürərik». Buyurdu: «Mən Allahın bəndəsi
və Rəsuli-əkrəm(s)-in qardaşıyam, əgər məni öldürsəniz, günah işlətmiş olarsınız».
Onlar həzrəti-Əli(ə.s)-nin bükülmüş yumruğunu açmaq istədilər. O isə əlini yumdu. Bu
mənfurlar o Cənabın yumruğunu aça bilməyib eləcə əli yumulu halda Əbu Bəkrin əlini onun əlinə
sürtdülər.
İki təkanverici möcüzə.
Məsudi sözünün ardını belə davam etdirir: «Bir neçə gündən sonra Əli(ə.s) həmin iki nəfərdən
biri (Əbu Bəkr) ilə görüşərək ona Allahı xatırlatdı. Bir az moizə edəndən sonra buyurdu:
__ İstəyirsənmi, səni Rəsulullahla görüşdürüm, sənə əmr və nəhy etsin? (yəni yaxşı işlərə sövq
edib pis işlərdən çəkindirsin.)
Dedi:
__ Bəli
Həzrəti-Əli Əbu Bəkr ilə birlikdə Quba məscidinə getdi. Peyğəmbər(s) ona buyurdu: «Ey şəxs
(Əbu Bəkr), mənimlə bağladığın əhdə görə, xilafət Əli(ə.s)-nin öhdəsində olmalıdır. Xəlifə
əmirəl-möminin Əli (ə.s)-dir».
O, Əli(ə.s) ilə birlikdə məsciddən qayıdıb belə qərara gəldi ki, xilafəti Əli(ə.s)-yə təhvil versin.
Lakin dostu Ömər Əbu Bəkri bu işdən çəkindirib dedi:
__ Bu, açıq-aşkar bir sehr olub, Bəni-Haşimin məşhur cadularındandır. Məgər unutmusanmı, biz
səninlə birgə İbn Əbi Kəbəşinin yanında olanda iki ağaca əmr etmişdi ki, birləşsinlər. O ağacların
arxasında ehtiyacını ödəyəndən sonra o ağaclara bir-birindən ayrılmalarını əmr etdi. Həmən onlar
bir-birindən ayrılaraq əvvəlki vəziyyətinə qayıtdılar?
Əbu Bəkr cavab verdi:
__ Sən mənə bu əhvalatı xatırladanda mənim yadıma başqa bir əhvalat düşdü. Mən və o
(Peyğəmbər) Sur mağarasında gizlənəndə əlini üzümə çəkdi. Sonra ayağı ilə işarə edib mənə
dənizi göstərdi. Dənizdə Cəfəri–Təyyar və yoldaşlarını gəmi ilə üzən gördüm.
Əbu Bəkr dostu Ömərin sözündən təsirlənib xilafəti Əli(ə.s)-yə təhvil vermək fikrindən döndü.
Onlar Əli(ə.s)-ni öldürmək qərarına gəldilər. Bir-birilə məsləhətləşib Xalid ibn Vəlidi bu işi icra
etmək üçün təyin etdilər. Əsma binti Ümeys məsələdən agah olub əmirəl-möminin Əli(ə.s)-yə
Dostları ilə paylaş: |