Microsoft Word Dede Qorqud-2014-4 esas

Dədə Qorqud  ●  2014/IV                                                                                                                                         101 

 

Acem ile Tebriz oldu sebebi, 

Düşmanlara kaldığına ağlarım canım. 

 

Peşenbede kopdu büyük garabe, 

Otaklarım cümle oldu harabe, 

Cenazemi götürdü bir araba, 

Bütün uryan oldugumu ağlarım. 

 

On üç sene ettim bunca vezaret, 

Yapdım nice vakıf ile akarat, 

Layık mıdır bana böyle hakaret, 

Eziyetle olduğumı ağlarım canım. 

 

İmdad eyle üçler kırklar yediler, 

İbrahim Paşa murtatdır dediler, 

Leşimi köpeklere yedirdiler, 

Cenazemi kılmaduğuna ağlarım, yanarım. 

 

Yaşa, Sultan Mahmud tahtında, yaşa, 

Fermanın işlesin dağ ile taşa, 

Garip kaldı Mehmed Paşa, 

Kendi yetim kaldığına ağlarım canım. 

 

*** 

 

Ferhad Ağa derler idi benim şanıma, 

Çok misafir gelir idi odama canım, 

Kafadarlar gelmez oldı yanıma, 

Koymam kafadarlar koymam vurdular beni. 

Busı Ali şol zalimler yediler beni, 

 

Pistollar çaktım aldıramadım, 

Yatağanı çektim vurduramadım, 

Kirpiklerin miktarını bildiremedim, 

Koymam kafadarlar koymam vurdular beni. 

Busı Ali şol zalimler yediler beni. 

 

Dor atımla oğlum yetim kaldılar, 

Öldüğüme şimdi malum oldular, 

Düşmanlarım saz oldular güldüler, 

Koymam kafadarlar koymam vurdular beni. 

---

Dədə Qorqud  ●  2014/IV                                                                                                                                         102 

 

Busı Ali şol zalimler yediler beni. 

 

Paltaklı geldi benim leşime, 

Kadir mevlam böyle yazmış başıma, 

Doyamadım gençliğime yaşıma canım, 

Koymam kafadarlar koymam vurdular beni. 

Busı Ali şol zalimler yediler beni. 

 

*** 

 

Ayağında sarı mesti, 

Odamıza kadem bastı, 

Zeyneb Süleyman’ın dostu, 

Kurtaramadım. 

 

Ana ağlar yaşı yaşı, 

Süleyman’ın kardeşi dağlar başı, 

Altmış beşin Süleyman’ı, 

Kurtaramadım. 

 

Üsküdar’dan gelir kayık, 

Kimi serhoş kimi ayık, 

Süleyman hünkara layık, 

Kurtaramadım. 

 

Üsküdar’dan bindirdiler, 

Tophane’den indirdiler, 

Süleyman’ı öldürdüler, 

Kurtaramadım. 

 

Panca türküsü 

Be gaziler bilin küffar elinde, 

Zerrece korkmadı canı Panca’nın

6

, 

Ahiri gezerken gaza yolundan, 

Al kana boyandı kolu Panca’nın. 

 

Din uğruna çıkıp hasmın ararken, 

Ol hüda’dan muradın dilerken, 

                                         

6

 Panca – Yuqoslaviyada baş vermiş ağır müharibələrin birində şəhid olduğu güman edi-

lən türk əsgəridir. Onun faciəli ölümü ilə bağlı xalq arasında ağılar, dastanlar, rəvayətlər dolaş-

maqdadır. 

---

Dədə Qorqud  ●  2014/IV                                                                                                                                         103 

 

Tuğu alıp destine gaza kılarken, 

Zemine saçıldı kanı Panca’nın. 

Dor atına binip çıkardı yola, 

İtdüğü gazalar gelir mi dile, 

Cümle akrabası yoldaşı bile, 

Zemine saçıldı kanı Panca’nın. 

 

Kahraman misali idi dünyada, 

Söylenirdi yanık gibi kalede, 

Çünki şehit düştü cennet-i alada, 

Güller donansın yanı Panca’nın. 

 

Başına takınurdı çift kanatlar, 

Önğnde çekinirdi küheylan atlar, 

Malumun olsun cümle serhatler, 

Düştü şehit oldu canı Panca’nın. 

 

Şahsuvar oğluna haber olundu, 

Ertesi gün cenazesi kılınıdı, 

Tarihin yazıldı kabre konuldı, 

Bin doksanda başsız teni Panca’nın. 

 

Haylı gezdı ecelını bulunca, 

Tabburcılar medhın soyler olunce, 

Zayı olmaz kıyamete varınca, 

Dunyalar durdukca namı Panca’nın. 

 

Pazvandoğlu türküləri 

Pazvanoğlu

7

 biner küheylan ata, 

Haracumı zabt iden bu hasmı mukata, 

Vidin kulcazları baban meteriz kazar, 

Aman Padişah aman ne etdim sana. 

Üc yüz bin asker baba gönderdi bana, 

Askerin içinde yirmi dört Vezir, 

Anlar yağmacıdır baba varmazlar kana, 

                                         

7

 Pazvandoğlu – Vidin bayraqdarı Ömər ağanın oğlu Osmanın ləqəbidir. O, əvvəllər Os-

manlı  İmperiyasında  dövlətin  xeyrinə  çalışan atasının  dövlətlə  yaranan  fikir ayrılığından  sonra 

asılması nəticəsində 1758-1807-ci illər arasında üsyan təşkil etmişdir. Bu üsyan tarixdə Pazvan-

doğlu isyanı adı ilə tanınır. Pazvandoğlu isyanlarını yatırtmaq üçün Vidin üzərinə yürüş edən III 

Səlimə qarşı şəhərin Pazvandoğlu tərəfindən müdafiə olunması bir çox dastan, rəvayət və türkü-

lərin əsas mövzusudur.  

---

Dədə Qorqud  ●  2014/IV                                                                                                                                         104 

 

Alu Padişah dedikleri baba sen Vezir girdi oda. 

Gündüz top atar gece kumbare, 

Yandı ormanlı baban kurulmaz bazaar, 

Aman Padişah aman vermem Vidin’I, 

On iki bin subaşum var çift yürekli, 

Alti bin Arnavut var beyaz gömlekli, 

Beş bin Boşnak var tokmak tüfekli, 

Nice bin kırcalım var hem mercan tüfekli, 

Nıce bin delim var kara kalpakli. 

Nice bin var sivri gargılı, 

Nıce bin tabuklarım var çift yürekli, 

Yeniçeri kullarım var ateş taban. 

Aman Sultan esme aman eyle bir nazar, 

Yenikoy de bir çeşme akar, 

Yirmi dört Vezir oraya bakar, 

İslanbul bir kapısı akıldı. 

Yürüdü çift tatarlar, 

Sene olsun itlafı ferman. 

 

Pazvandoğlu destanı 

Size vasfedeyim nazm ile bir dem, 

Vidin üzerine olan destanı, 

Hiç sevmezem nadan ile cahili, 

Gözlerim daima arar varanı. 

 

Kamil olup anlayana söylerim, 

Kulak verip dinleyene söylerim, 

Ehl-i kemâlâtın medhin eylerim, 

Başladım söze bâ izn-i subhâni. 

 

Tuna yalısı’nda Urumeli’nde, 

Her zaman söylenir halkın dilinde, 

Görmeyen de söyler anı, görende, 

Binikiyüz ondördünde olanı. 

 

Bir metin kaladır alemde meşhur, 

Gazi Sultan Ahmed eylemiş mamur, 

Rumeli’nde bir er eyledi zuhur, 

Bu halkı alemin bir kahramanı. 

 

Devlete dada, feryada geldiler, 

Rical-ü kibara yüzler sürdüler, 

---