Dədə Qorqud ● 2015/I I I 177
demişkən: “Ustad oğlu şəyird olmaz.” Bu məşhur xalq deyiminə əsaslansaq, söyləyə
bilərik ki, İslam müəllimi bir tədqiqatçı kimi bu çətin və məsuliyyətli yolun yolçusu-
na çevirən babası Ələsgərin ecazkar sənət dünyasına olan sevgisi olmuşdur. Tədqi-
qatçı alimin gərgin əməyi nəticəsində Aşıq Ələsgərin təkrarsız sənət incisi olan şeir-
lərini toplayaraq yenidən xalqın özünə qaytarmışdır.
Onu da qeyd edək ki, bu il Aşıq Ələsgər ocağının layiqli yetirməsi, görkəmli
tədqiqatçı alim İslam Talıb oğlu Ələsgərin anadan olmasının 90 illiyidir. Çox heyif
ki, o, bu yubileyi görə bilmədi. Bir il bundan əvvəl amansız ölüm böyük bir nəslin
davamçısı, folklorşünas alim, gözəl insan, səmim dost olan İslam Ələsgəri aramız-
dan apardı. Anamız torpaq onu da öz ağuşuna aldı. Cismən aramızda olmasa da bir
tədqiqatçı-alim kimi İslam Ələsgərin Azərbaycan folklorşünaslıq elmi qarşısındakı
xidmətləri danılmazdır. Odur ki, alimin əziz xatirəsi elmi və ədəbi ictimaiyyətimiz
tərəfindən dərin hörmət və ehtiramla yad edilərək anılmaqdadır.
ƏDƏBİYYAT
1. Aşıq Ələsgər (əsərləri, dastan-rəvayətlər, xatirələr). Bakı, “Şərq-Qərb”, 1999, səh.
315
2. “Ədəbiyyat və incəsənət qəzeti”, 19 avqust 1967-ci il
3. “Azərbaycan müəllimi” qəzeti, 19 fevral 1992-ci il, №19 (73-51)
4. “Ulduz” jurnalı, 1971-ci il, №1-2
5. “Ədəbiyyat və incəsənət qəzeti”, 8 iyul 1956-ci il.
Balakişi İSGƏNDƏROV
Sumqayıt Dövlət Universitetitinin
“Folklorşünaslıq ETL”-in kiçik elmi işçisi
e-mail: www.babaxanli64@mail.ru
Dədə Qorqud ● 2015/I I I 178
REDAKSİYAYA TƏQDİM OLUNAN YAZILARIN NORMATİV QAYDALARI
1. Elmi-ədəbi toplumuz “Dədə Qorqud kitabı”nın poetika, mətnşünaslıq, ide-
ya-məzmun problemlərinin tədqiqi istiqamətində aparılan və folklorun müxtəlif elmi-
nəzəri, praktik məsələlərini əhatə edən, heç yerdə çap olunmamış yüksək elmi səviy-
yəli araşdırmaları və eləcə də yazıya alınmış yeni folklor nümunələrini çapa qəbul
edir.
2. Məqalələr Azərbaycan dilində qəbul olunur.
3. Redaksiyaya təqdim olunan məqalələrin həcmi 15 səhifədən artıq olmama-
lıdır.
4. Redaksiyaya təqdim olunan məqalələrdə müəllifin adı, soyadı, iş yeri və e-
mail ünvanı göstərilməli, xülasə və açar sözlər verilməlidir.
5. Xülasə 100, açar sözlər 10 sözü keçməməlidir.
6. Şəkillər, rəsm, not, qrafik və cədvəllər çapda düzgün, aydın çıxacaq vəziyyət-
də olmalıdır.
7. Sonda göstərilən elmi ədəbiyyat və mənbələr məqalənin içərisində kodlaş-
dırılmalıdır.--
8. Məqalələr, xülasə və açar sözlər Winword proqramında, Times New Roman
şrifti, 14 punto böyüklüyündə yazı tipi ilə yazılaraq diskdə və A4 vərəqində təqdim
olunmalıdır.
Dədə Qorqud ● 2015/I I I 179
MÜNDƏRİCAT
Qorqudşünaslıq: axtarışlar, aşkarlamalar
Abbasəli ƏHMƏDOĞLU. OĞUZLARDA “GÜN ORTA”.........................................3
Seyran ƏLİYEV, Nigar BAĞIROVA. “DƏDƏ QORQUD KITABI” NIN İNGİLİS
DİLİNƏ P.MİRABİL TƏRCÜMƏSİNİN POETİK LEKSİKASI.....................................8
Folklorşünaslıq: problemlər, tədqiqlər
Ramil ƏLİYEV. UŞAQ NAĞILLARINDA BƏDİİ-MIFOLOJİ SEMANTİKA.......18
Məhəbbət PAŞAYEVA. KÜRMÜKOBA MƏRASİMİNİN TARİXİ KÖKLƏRİ..23
Tahir ORUCOV. HÜMMƏT ƏLİZADƏ VƏ AZƏRBAYCAN FOLKLORŞÜ-
NASLIĞI ...............................................................................................................................34
Ləman VAQIFQIZI (SÜLEYMANOVA). İRAN TÜRKLƏRİNİN FOLKLORUN-
DA BAYATI...........................................................................................................................47
Kəmalə İSLAMZADƏ. «İNŞAAT QURBANI» MƏRASİMİ VƏ EYNİADLI
FOLKLOR SÜJETİ..............................................................................................................53
Nizami MURADOĞLU. MÜSTƏQİLLİK DÖVRÜ AZƏRBAYCAN ŞEİRİNDƏ
“KOROĞLU” MOTİVİ........................................................................................................62
Elçin QALIBOĞLU (İMAMƏLIYEV). HEYVANLAR ALƏMİ İLƏ BAĞLI
AZƏRBAYCAN ƏFSANƏLƏRİNDƏ MİFİK YARADILIŞ KONSEPSİYASI.............68
Mətanət XƏLILOVA. AZƏRBAYCAN TOY MƏRASİMLƏRİ VƏ TOY
NƏĞMƏLƏRİ.......................................................................................................................77
Səadət MUSTAFAYEVA. ZƏNGİLANDA NOVRUZ ADƏTLƏRİ.......................82
Sevinc
ƏLİYEVA.
AZƏRBAYCAN
PAREMİLOJİ
VAHİDLƏRİNDƏ
QURBANVERMƏ MOTİVLƏRİ.......................................................................................88
Günеl HÜSЕYNOVА. FOLKLORDА VƏ MÜАSIR POЕZIYАDА АĞАC
OBRАZI.................................................................................................................................95
Ülkər BAXŞIYEVA. MİRZƏ İBRAHİMOVUN FOLKLOR DİLİ HAQQINDA
GÖRÜŞLƏRİ.......................................................................................................................104
Günel XƏLİLOVA. ESXATOLOJİ MİFLƏR VƏ ONLARIN MAHİYYƏTİ....111
Hicran BABAYEVA. BƏHLUL BEHCƏT VƏ ONUN ”TƏŞRİH VƏ
MÜHAKIMƏ” ƏSƏRİ.......................................................................................................121
Ramazan QAFARLI. MİFOLOJİ KONTİNUUM (MƏKAN-ZAMAN SİSTEMİ)
DAXİLİNDƏ VƏHDƏT – XRONOTOPLAR..................................................................129
Azərbaycan folklorundan yeni nümunələr
NEFTÇALA-SALYAN FOLKLOR ÖRNƏKLƏRİ. Aynurə SADIQQIZI..........141
Qardaş türk folkorundan
QARS TÜRKÜLƏRİ – II. Qumru ŞƏHRİYAR......................................................162
Folklorşünas təqvimi
DƏDƏ ƏLƏSGƏR OCAĞINDAN AZƏRBAYCAN FOLKLORŞÜNASLIĞINA
GEDƏN YOL.......................................................................................................................174
Dədə Qorqud ● 2015/I I I 180
CONTENTS
Gorgud studying: investigations, discoveries
Abbasali AHMADOGLU. “GUN ORTA” İN OGUZ..................................................3
Seyran ALIYEV, Nigar BAGIROVA. THE POETIC LEXICOLOGY OF “THE
BOOK OF DEDE-KORKUT” IN P.MIRABILE S TRANSLATION...............................8
Folk-lore studies: problems, researches
Ramil ALIYEV. ARTISTIC-MYTHOLOGICAL SEMANTICS IN CHILD
TALES....................................................................................................................................18
Mahabbat PASHAYEVA. THE HISTORICAL ROOTS OF THE HOLIDAY
KURMUKOBA......................................................................................................................23
Tahir ORUJOV. HUMMAT ALIZADEH AND AZERBAIJAN FOLKLORE-
STUDY...................................................................................................................................34
Laman VAGIFGIZI (SULEYMANOVA). BAYATI IN THE FOLK-LORE OF
SOUTH AZERBAIJAN........................................................................................................47
Kamala ISLAMZADE. “CONSTRUCTION SACRIFICE” RITE AND
FOLKLORE PLOT OF THE SAME NAME.....................................................................53
Nizami MURADOGLU. THE KOROGHLU MOTIVE IN THE AZERBAIJAN
POEMS OF INDEPENDENCE PERIOD...........................................................................62
Elchin GALIBOGLU (IMAMALIYEV). MYTHICAL CREATURE CONCEP-
TION ABOUT THE ANIMAL WORLD IN AZERBAIJANI LEGENDS......................68
Matanat KHALILOVA. AZERBAIJAN WEDDING CEREMONIES AND
WEDDING SONGS..............................................................................................................77
Saadat MUSTAFAYEVA. NOVRUZ TRADITIONS IN ZANGILAN....................82
Sevinj ALIYEVA. MOTIVES OF SACRIFICE RITUALS IN AZERBAIJANI
PAREMIOLOGY..................................................................................................................88
Gunel HUSEYNOVA. THE IMAGE OF WOOD IN FOLKLORE AND
MODERN POETRY.............................................................................................................95
Ulkar BAKHSHIYEVA. MIRZA IBRAHIMOV’S MEETINGS ABOUT THE
LANGUAGE OF THE FOLKLORE................................................................................104
Gunel KHALILOVA. THE ESCHATOLOGICAL MYTHS AND THEIR
ESSENCE.............................................................................................................................111
Hijran BABAYEVA. BAHLUL BEHJAT AND HIS WORK «TASHRIH AND
MUHAKIMA».....................................................................................................................121
Ramazan KAFARLİ. THE UNİTY İNSİDE MYTHOLOGİCAL CONTİNUUM
(The system of place and time)...........................................................................................129
New samples from Azerbaijan folk-lore....................................................................141
From fraternal Turkish folk-lore..............................................................................162
Сalendar folk-lore.....................................................................................................174
Dədə Qorqud ● 2015/I I I 181
СОДЕРЖАНИЕ
Горгудистика: поиски, открытия
Аббасали АХМЕДОГЛУ. «ГЮН ОРТА» У ОГУЗОВ............................................3
Сейран АЛИЕВ, Нигяр БАГИРОВА. ПОЭТИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА
«КИТАБИ ДЕДЕ КОРКУТ» В ПЕРЕВОДЕ П.МИРАБИЛА........................................8
Фольклористика: проблемы, исследования
Рамиль АЛИЕВ. ХУДОЖЕСТВЕННО-МИФОЛОГИЧЕСКАЯ
СЕМАНТИКА В ДЕТСКИХ СКАЗКАХ.........................................................................18
Mахаббат ПAШАЕВA. ИСТОРИЧЕСКИЕ КОРНИ ПРАЗДНИКА
КУРМУКОБА /KURMUKOBA.........................................................................................23
Tахир OРУДЖОВ. ГУММАТ АЛИЗАДЕ И АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ
ФОЛЬКЛОРИСТИКА........................................................................................................34
Ляман ВАГИФКЫЗЫ (СУЛЕЙМАНОВA). БАЯТЫ В ФОЛЬКЛОРЕ
ТУРКОВ ЮЖНОГО АЗЕРБАЙДЖАНА........................................................................47
Kямале ИСЛАМЗАДЕ. ОБРЯД «СТРОИТЕЛЬНАЯ ЖЕРТВА» И ОДНО-
ИМЁННЫЙ ФОЛЬКЛОРНЫЙ СЮЖЕТ......................................................................53
Низами МУРАДОГЛУ. МОТИВ КОРОГЛУ В АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ ПОЭ-
ЗИИ ЭПОХИ НЕЗАВИСИМОСТИ..................................................................................62
Eльчин ГАЛИБОГЛУ (ИMAMАЛИЕВ). КОНЦЕПЦИЯ МИФИЧЕСКОГО
СОЗДАНИЯ В АЗЕРБАЙДЖАНСКИХ ЛЕГЕНДАХ СВЯЗАННЫХ С ЖИВОТ-
НЫМ МИРОМ.....................................................................................................................68
Mатанат XАЛИЛОВA. СВАДЕБНЫЕ ОБРЯДЫ И ПЕСНИ АЗЕРБАЙД-
ЖАНА....................................................................................................................................77
Сеадет MУСТАФАЕВA. ТРАДИЦИИ НОВРУЗ В ЗЕНГИЛАНЕ...................82
Севиндж АЛИЕВA. МОТИВЫ ЖЕРТВОПРИНОШЕНИЯ В АЗЕРБАЙ-
ДЖАНСКИХ ПАРЕМИОЛОГИЧЕСКИХ ЕДИНИЦАХ.............................................88
Гюнель ГУСЕЙНОВA. ОБРАЗ ДЕРЕВО В ФОЛЬКЛОРЕ И СОВРЕМЕН-
НОЙ ПОЕЗИИ.....................................................................................................................95
Улькер БАХШИЕВA.
ВЗГЛЯДЫ МИРЗЫ ИБРАГИМОВА ОТНОСИТЕЛЬ-
НО ФОЛКЬЛОРНОГО ЯЗЫКА.....................................................................................104
Гюнель XАЛИЛОВA. ЭСХАТОЛОГИЧЕСКИЕ МИФЫ И ИХ СУТЬ..........111
Хиджран БАБАЕВA. БАХЛУЛ БЕХДЖАТ И ЕГО ПРОИЗВЕДЕНИЕ «ТЕШ-
РИХ И МУХАКИМЕ» .....................................................................................................121
Рамазан КАФАРЛЫ. ЕДИНСТВО-ХРОНОТОПЫ В МИФОЛОГИЧЕС-
КОМ КОНТИНУУМЕ (Пространственно-временная системе)...............................12
9
Новые образцы Азербайджанского фольклоре....................................................141
Из тюркского фольклора........................................................................................162
Календарь фольклорисьта....................................................................................174
Dədə Qorqud ● 2015/I I I 182
Bakı, “Nurlan” nəşriyyatı, 2015
Ədəbi işçilər:
Sənubər Kərimova
Nail Qurbanov
Qumru Şəhriyar
Nəşriyyat direktoru:
Elşən Hətəmzadə
Operator:
İlahə Qurbanova
Kompüter tərtibçisi:
Ramin Abdullayev
Kağız formatı: 60/84 32/1
Mətbəə kağızı: ¹1
Həcmi: 182 səh.
Tirajı: 400
Qiyməti müqavilə ilə
Toplu “Nurlan” nəşriyyat-poliqrafiya mərkəzində hazır diapozitivlərdən ofset
üsulu ilə çap olunmuşdur.
Toplunun üz qabığındakı şəkil: Mirzəxan Qafarovun
“Dədə Qorqud” lövhəsi
Ünvan: Bakı, 370004, 8-ci Kiçik Qala döngəsi, 31
Tel: 492-93-14; Fax: 492-93-14
E-mail ünvanı:
dede.qorqud.11@mail.ru
-
Dostları ilə paylaş: |