www.uemu.birolmali.com
Urmu Kitabxanasi
63
nstinktlärä, täläbatlara vä s. uyğun fäaliyyätlärdä. Eläcä dä, «ustanovka»lara, värdişlärä, stereotiplärä, proqramlara,
formalaşmış räylärä vä s. uyğun, monoton, dövri täkrarlanan vä b. fäaliyyät növlärindä; Hämçinin, yorğun, yuxusuz, ac,
xästä vä s. hallarında;
Vä s... (älaqädar mövzular barädä bax: burada, säh. 18, 65).
nsanı ayıqkän ‘‘hipnoz’’ edä bilmäk, bir «zombi» kimi idarä edä bilmäk üçün dä onun mähz bu hallarını
«tutmaq», tähtälşüuru ilä bu yolla birbaşa kontakt yaratmaq vä bundan sonra zäruri fäaliyyät proqramını birbaşa
onun tähtälşüuruna diqtä etmäk zäruridir ki, sonradan insan bu proqramın anadangälmä onun özününkü, yoxsa
özgäninki olduğunu ayırd edä bilmädän ona uyğun fäaliyyät göstärsin. Çünki komanda ona diqtä edilän vaxtda,
deyilän situasiyalar säbäbindän onun analizetmä qabiliyyäti dövrädän açılmışdı. Şüurun passivliyi säbäbindän bu
mäqamda diqtä olunan fikir, onun analizini doğurmur vä birbaşa olaraq tähtälşüur sferasına düşür. Tähtälşüursa
ona daxil olan informasiyaların hamısını, ağına-bozuna baxmadan, gäläcäk analizlär üçün stereotiplär,
«ustanovka»lar, meyarlar vä s. yerindä qäbul edir, komandaları icra üçün müvafiq orqanlara göndärir.
Nümunä üçün, mäsälän, mähz hämin bu säbäbdän, adi vaxtda ‘‘yola gätirilmäsi’’ müşkül olan qızları oğlanlar gecä
görüşlärinä, rängaräng mänzäräli park, mänzärä gäzintilärinä, romantik film tamaşasına, ildırımdan sonrakı isti yağışlı
hava gäzintisinä vä s. dävät edirlär. Çünki onlar hämin bu şäraitlärin insana psixogen täsir göstärmäsindän
xäbärdardırlar vä bilirlär ki, bu şäraitlär handa mänäm deyän qızı ‘‘äfsunlayab’’, “yumşaldıb”, “ağlını başından çıxarası”, onu
ävvälki rasional düşüncä qabiliyyätindän mährum edäsi vä onu öz ayağı ilä “täläyä” aparasıdır (bu tipli mövzularla
bağlı älavä olaraq bax: burada, säh. 32, 35, 40-41, 43...).
Şüur täbii olaraq, bu cür passiv väziyyätdä deyilsä, o, süni yolla passivläşdirilä bilär, yäni obyekt tälqin
prosesindän ävväl müxtälif vasitälärlä süni olaraq bu väziyyätlärä gätirilä bilär. Bu mäqsädä xidmät edän
vasitälärin bir qismi aşağıdakılardır:
a) Şüuru süni surätdä passivläşdirmäyä imkan verän metodlardan biri – individä müxtälif transgen
vasitälärlä täsir göstärmäkdir.
nsanın bütün hiss kanalları üçünsä bu kateqoriyalardan olan kifayät qädär täsir formaları mövcuddur: mäs.,
— vizual kanal üçün – buz üstündä «üşüyän» ağqızılgül, al güllärlä bäzänmiş yaşıl çämändän axan gömgöy arx, Şimal
Parıltısı, qar yağması, bänövşäyi şüa vä s. kimi obrazlar, görüntülär, mänzärälär;
— eşitmä kanalı üçün – däniz läpälärinin, çay şırıltısının, meşä yarpaqlarının, küläk uğultusunun, ritmik vaqon
täkärlärinin, xäfif mehin, häzin vä ya rok musiqinin vä b. säsi;
— dequstral kanal üçün – müxtälif bihuşedici dadlar;
— parfümer kanal üçün – sakitläşdirici füsunkar aromatlar;
vä b. deyilän transgen täsirlär kateqoriyasına aiddir (älavä olaraq bax: «Härbi (fiziki) täzyiq»
bölümünün «Psixogen täsir generatorları» hissäsinä [burada, säh. 92]).
Lazımi komanda obyektä onun şüuru bu täsirlärlä kifayät qädär passivläşdirildikdän sonra diqtä edilir.
Rasional düşünmä qabiliyyätinin mähdudlaşması, bu halda obyektä hämin informasiyanı ätraflı analiz etmäk
imkanı vermir vä informasiya, müqavimätsiz olaraq onun tähtälşüur sferasına düşür;
b) Yuxarıdakı variant şüurun funksiyasını maksimal emosional komfortluq, äzälä relaksasiyası hesabına
passivläşdirmäk metodunu ähatä edirdi. Şüurun xarakteristikasında (bax: burada, säh. 18, 62, 65) qeyd
olunmuşdu ki, täkcä emosional süstlük deyil, eyni zamanda, maksimal emosional oyanıqlıq, yäni emosional
diapazonun bir täkcä aşağı häddi deyil, häm dä yuxarı häddi şüura passivläşdirici täsir göstärir. Bu säbäbdän,
obyekti täkcä emosional süstläşdirmäk deyil, eyni zamanda, aktivläşdirmäk dä analoji effektlidir. Başqa sözlä,
onu häyäcanlı, täşvişli, vahimäli vä s. väziyyätä salmaq, sevindirmäk, heyrätländirmäk, äsäbiläşdirmäk,
qorxutmaq, seksual qıcıqlandırmaq, mübahisäyä, münaqişäyä cälb etmäk vä b. da onun şüurunu müäyyän
säviyyädä blokirovka etdiyindän, bu halında da ona diktä olunan informasiya onun täräfindän lazımınca analiz
edilmädän, birbaşa olaraq tähtälşüur sferasına düşür. Yäni bu halda faktik olaraq, färdin (vä ya kütlänin)
tälqinähässaslığı artır vä istänilän täsirä, äsasän müqavimätsiz düşür (Mähz hämin säbäbdän, psixi oyanıq
väziyyätindä olan kütlä arasında sirayät çox sürätlä yayılır vä bu halında kütlä istänilän ağılsızlıqlara gedä
bilir);
c) Şüurun funksiyasını blokirovka edän mexanizmlärdän daha birisi – deyildiyi kimi täkcä emosional deyil,
eyni zamanda, häm dä fiziki passivlik vä gärginlikdir. Yuxarıda sadalanan transgen täsirlär emosiyaları maksimal
süstläşdirmäklä bärabär, faktik olaraq häm dä äzälä relaksasiyası, yäni fizioloji komfortluq törädäräk, fizioloji
orqan kimi, eyni zamanda, şüuru da maksimal süst väziyyätinä gätirir, funksiyasını tormozlayırdı.
Bundan älavä, fiziki dissonans, fizioloji diskomfort, yäni, mäs., obyektä işgäncä vermäk, onu yuxudan, sudan,
istirahätdän vä s. mährum etmäk vä s. dä, onun şüuruna älahiddä passivläşdirici täsir göstärib, onun tälqinähässaslığını
artıran, tähtälşüuru ilä älaqä yaratmaq işini asanlaşdıran äsas metodlardandır;
d) Yuxarıdakı mäqamın xüsusi variantı «Sensor depriviziya» («Sensor izolyasiya») effektinä äsaslanan
tälqindir.
Beynin normal iş funksiyasının başlıca şärti onun analizator sisteminä fasiläsiz surätdä xarici alämdän sensor
Dostları ilə paylaş: |