Microsoft Word Dr. Elif akçA. doc
Yüklə 0,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
26 A- BESLENME BOZUKLUĞUNA BAĞLI ANEMİLER 1-Normoblastik kemik iliği gösteren anemiler a) Demir yetmezliği anemisi b)Protein yetmezliği anemisi
a)Kemik iliği yetmezliği anemisi b)Pernisiyoza anemisi (Addison) c)İlaç zehirlenmesi ile meydana gelen anemiler
3-Hipoplastik kemik iliği gösteren anemiler a) Aplastik anemi b) Sekonder refrakter anemi
B- HEMOLİTİK ANEMİLER 1-Akut hemolitik anemi (Lederer anemisi) 2-Konjenital sferositoz 3-Enfeksiyöz anemiler
C- ANORMAL HEMOGLOBİN BULUNAN ANEMİLER 1-Sickle cell anemi (orak hücreli anemi) 2-Sickle cell hemoglobin C hastalık anemisi(1,8,9).
DEMİR YETMEZLİĞİ ANEMİSİ (Hipokrom mikrositer anemiler) Demir eksikliği anemilerinde hemoglobin sentezi yeterli olmadığından, eritrositler normal değerlere çok yakın olmasına rağmen hücreler normalden küçük ve az hemoglobin ihtiva ederler. (Mikrositer Hipokrom Anemi) 27 Plazmadaki demir azalmıştır. (Hiposideremi) Ortalama korpüsküler hemoglobin konsantrasyonu % 30’un altına düşer. Etyolojisi ne olursa olsun patogenezinde demir eksikliği mevcuttur ve biz hadiseyi bu açıdan inceleyeceğiz. Mikrositer hipokrom anemi tabiri yerine demir eksikliği anemileri tabirini kullanacağız.
Demir
organizmada:
a) Hemoglobin demiri. b) Plazma demiri (Transport demir).
c) Depo demiri d) Fonksiyon demiri (dokularda oksido redüksiyonu temin eder). Bunların içinde en mühimi oksido redüksiyonu sağlayan fonksiyonel demirdir ki bu demir fermentlerin terkibinde bulunur(Warburg’un sarı teneffüs fermenti, peroksidaz, sitokrom).
Demirin adalelerde bulunan şekline Miyoglobin denir. Demir eksikliğine bağlı anemilerde bütün organizmada demir karansı vardır.
Demir eksikliğinde sebep olan faktörler şunlardır: 1-
Gıdalarla noksan demir alınması 2-Demir absorbsiyonun bozulması 3- Organizmanın demir ihtiyacının artması 4- Demir kaybına yol açan patolojik hadiseler (kanamalar)
5- Demir ütilizasyonunun bozukluğu
Normal bir beslenme günde 10–20 mg. demir alınır. Demirin en çok bulunduğu gıdalar yumurta , karaciğer, böbrek, et, ıspanak ve meyvelerdir. Bu besinlerin yetersiz alınması neticesi ve demirden fakir toprakta yaşayan köylülerde görülür.
Demir noksanlığı anemileri en çok inek sütü ile beslenen süt çocuklarında görülür(1,6,7).
28
2- Demir absorbsiyonunun bozulması:
Barsak tümörleri, dizanteri, spru, barsak tüberkülozu, çöliaki pellegra, mide ve barsak rezeksiyonlarından sonra demirin rezorbsiyonu bozulduğundan demir eksikliği anemileri meydan gelir. Midedeki hidroklorik asidin demir rezorbsiyonunda mühim bir rol oynadığı bugün bazı otörler tarafından kabul edilmektedir. Aşilik kloranemilerde aklorhidri anemiden daha önce tespit edilmiştir. Radyoaktif demir ile yapılan incelemelerle demir rezorbsiyonunda hidroklorik asidin eskiden zannedildiği gibi anemi teşekkülünde mühim bir rol oynadığı anlaşılmıştır. Ancak aklorhidri diğer anemi faktörleriyle beraber bulunduğu takdirde bir değer kazanmaktadır.
Gelişim çağında menstürasyonla ilgili olarak ve gebelikte fetusa ait demirin anne organizması tarafından sağlanmasından dolayı bu grup anemiler kadın organizmasını ilgilendiren bir patogenez olarak karşımıza çıkar(1,6,9).
Gebelik ve doğum için annenin ekstradan 1130 mg demire ihtiyacı vardır. Bu demirin: 270 mg’ı fetus 90 mg’ı plasenta ve korda 150 mg’ı travay esnasındaki normal fizyolojik kanamaya 450 mg’ı artan eritrosit kitlesine
Normal gebelik süresini 280 gün olarak kabul edersek 1130 mg’lık total demirin günlük ortalaması 30 mg’a tekabül eder.
Laktasyon ile günde 1 mg. demir çocuğa geçmektedir. Çeşitli yaş ve cinsiyete göre ortalama demir ihtiyacı şöyledir:
Günlük ihtiyaç Erişkin erkek
1.2 mg Gelişim çağındaki kadın 2 mg
Laktasyonda 3
mg Gebelik esnasında
4 mg
Gelişim esnasındaki çocuklarda bütün dokularda olduğu gibi kan hücreleri ve kan hacmi arttığından demir ihtiyacı da ileri yaşlardakine oranla daha fazladır.
29 4- Demir kaybına yol açan patolojik hadiseler(kanama):
Akut veya kronik hadiseler nedeniyle organizma kaybettiği kanı gerek beslenme ve gerekse de tedavi temin edemiyorsa o zaman demir eksikliği anemisi meydana gelir.
Bu kan kaybı menstürasyon ve gebelikte olduğu gibi fizyolojik bir nedenle husule gelebildiği gibi Peptik ülser, hemorajik diyatez, hemoroid, kolitis ülseroza ankilostom ve nekatoryasis neticesi meydana gelen kanamalar sebebiyle de görülür. 5-Demir ütilizasyonunun bozukluğu:
İnfeksiyonlar ve bunlara ilave edilen bazı entrensek faktörler sebebiyle kemik iliğinde anemi teessüs eder. Demir
eksikliğine bağlı olan bütün anemilerin patogenezinde ayni bir hastalığın değişik varyasyonları mevcuttur. Bu misal olarak burada ESANSİYEL HİPOKROM ANEMİ (Aşilik Kloremi) den bahsedeceğiz.
ESANSİYEL HİPOKROM ANEMİ (Aşilik Kloranemi) 20–50
yaş arasındaki menstürasyonla menopoz arasındaki kadınlarda görülür. Etyolojisinde:
2- Aklorhidriye bağlı demir noksanlığı (imtisas bozukluğu). 3- Müteaddit gebelik ve genital kanamalar rol oynar.
Bu klinik tablo beslenme kifayetsizliği olan, sık doğum yapan köylü kadınlarda bir oranla gözükür. Hastalığın seyri yavaş olup uzun zamanda ilerler.
Hemoglobin noksanlığı yavaş olarak husule geldiğinden organizmanın bu hadiseye adaptasyonu gayet iyidir.
Hastalar çabucak yorulma, baş dönmesi, bağ ağrısı, çarpıntı, dilde yanma, yutma güçlüğü, (Plummer Wilson sendromu), kusma , bulantı , diyare veya kabızlık, ellerde paresteziler, regat teşekkülüdür.
Kalpte sufllar duyulur, tırnak ve saçlar çabuk kırılır. Saçlar çabuk ağarır, çukur tırnak (koilonichie) tespit edilir. Vakaların 1/3’ünde glossit vardır. Dil papillaları yanlardan Yüklə 0,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|