Microsoft Word dr tezim orjinal son ornek doc



Yüklə 2,11 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə148/148
tarix30.10.2018
ölçüsü2,11 Mb.
#76386
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   148

 
329 
en-NEVEVÎ,  Ebû  Zekeriya  Yahya  b.  Şeref,  Şerhu’n-Nevevî  alâ  Sahîh-i  Muslim
Dâru  hyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrût, 1392. I-XVIII.  
…..……….., el-Mecmû‘, thk. Mahmûd Mataracî, Daru’l Fikr, Beyrût, 1996. I-IX.  
.………….., Ravdatu’t-Tâlibîn, el-Mektebu’l-  slâmî, Beyrut, 1405, I-XII.  
ÖZAFŞAR,  M.  Emin,  Hadîsi  Yeniden  Düşünmek  (Fıkhî  Hadîsler  Bağlamında  Bir 
nceleme), Ankara, 1998. 
ÖZDEM R, Muhittin,  mam Şâfiî’ye Göre  stihsân,(Yayınlanmamış Yüksek Lisans 
Tezi),  ÜSBE,  stanbul, 2001. 
ÖZEN,  Şükrü,  slâm  Hukuk  Düşüncesinin  Aklîleşme  Süreci,  (Yayınlanmamış 
Doktora Tezi), MÜSBE,  stanbul, 1995.  
ÖZTÜRK,  Mustafa,  “Kur’an’da  Yabancı  Kelime  Bulunup  Bulunmadığı  Tartışması 
ve  Şâfiî’nin  Doğmatik  Dil  (Arapça)  Tanımlaması  Üzerine”,  Sünni  Paradigmanın 
Oluşumunda Şâfiî’nin RolüKitâbiyât, Ankara, 2000, s. 181-204.  
ÖZSOY, Ömer, Kur’an ve Tarihsellik Yazıları, Kitâbiyât Yay., Ankara, 2004. 
ÖZŞENEL, Mehmet, Sünnet ve Hadîsi Değerlendirme ve Anlamada Ehl-i Rey ve 
Ehl-i  Hadîs  Yaklaşımları  ve  mam  Şeybânî,  (Yayınlanmamış  Doktora  Tezi), 
MÜSBE,  stanbul, 1999. 
PAÇACI,  Mehmet,  “Anlama  (Fıkıh)  Usulüne  Dair”,  slâmî  Araştırmalar  Dergisi, 
c.8, sy.2, Ankara, 1995. 
………..,  “Şâfiî’nin  Metodolojisinde  Öznenin  (Müctehid)  Rolü:  Hermenetuik  Bir 
Eleştiri”,  (Sünni  Paradigmanın  Oluşumunda  Şâfiî’nin  Rolü,  Haz.  M.  Hayri 
Kırbaşoğlu, Ankara, 2000 içinde) 
PEKCAN,  Ali,  “Şâfiî  stihsan  Yapmış  mıydı?”,  Dinbilimleri  Akademik  Araştırma 
Dergisi, (Online), III, (2003), sy. 3, s. 145-172. 
RIZKU’T-TAVÎL, es-Seyyid, “Lugati’l- mâm eş-Şâfiî ve Eseruha fî Nitâcihi’l-Fıkhî 
ve’l-Usûlî”, el- mâm eş-Şâfiî, Fakîhen ve Muctehiden (Havle’l- mâm eş-Şâfiî  htifâ 
bi  Zikrâ  Murûri  snâ  Aşara  Karnen  alâ  Vefâtihi,  Kuala  Lumpur,  Malezya,  1990), 
Dâru’t-Takrîb, Beyrût, 2001.  


 
330 
SA’DÎ,  Muhammed  Sabrî,  Tefsîru’n-Nusûs  fi’l-Kanun  ve’ş-Şerîati’l- slâmiyye
Kahire, 1979. 
SAÎD  B.  MANSÛR,  Kitâbu’s-Sunen,  thk.  Habîburrahman  el-A’zamî,  Dâru’s-
Selefiyye, I. Baskı, Hindistan, 1982, I-II.  
SÂL H, Muhammed Edîb, Tefsîru’n-Nusûs fi’l-Fıkhı’l- slâmî, el-Mektebu’l- slâmî, 
Beyrut, 1984. I-II.  
es-SAN’ÂNÎ,  Muhammed  b.  smâil  el-Emîr,  Subulu’s-Selâm,  thk.  Abdulazîz  el-
Hûlî, Dâru  hyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrût, 1379, I-IV.  
SCHACHT,  Joseph,  The  Origins  of  Muhammadan  Jurisprudunce,  Oxford  at  The 
Clarendon Press, 1950. 
..................,  slâm  Hukukuna  Giriş,  çev.  Mehmet  Dağ,  Abdulkadir  Şener,  AÜ F 
Yay., Ankara, 1977. 
……..……,  “Şâfiî’nin  Hayatı  ve  Şahsiyeti  Üzerine”,  çev.  .  Emin  Aktepe,  Hadis 
Tetkikleri Dergisic. 3, sy. 1,  stanbul, 2005.  
es-SERAHSÎ, Ebûbekr Muhammed b. Ahmed, Usûlu’s-Serahsî, thk. Refîk el-Acem, 
Dâru’l-Ma’rife, Beyrût, 1997. 
……………., el-Mebsût, Dâru’l-Ma’rife, Beyrût, 1406. XXX.  
es-SUBKÎ,  Takiyyuddîn  Alî  b.  Abdulkâfi,  Ma‘nâ  Kavli’l- mâmi’l-Muttalibî  zâ 
Sahha’l-Hadîs Fehüve Mezhebî(thk. Alî Nâyif Bakâî), Dâru’l-Beşâiri’l- slâmiyye, 
Beyrût, 1993. 
………….,  Ali  b.  Abdulkâfî,  el- bhâc  fî  Şerhi’l-Minhâc,  Dâru’l-Kutubi’l- lmiyye, 
Beyrût, ty. I-III.  
SULEYMÂNÎ,  Abdusselâm,  el- ctihâd  fi’l-  Fıkhı’l- slâmî,  Vezâratu’l-Evkâf  ve’ş-
Ş
uûnu’l- slâmiyye, el-Memleketu’l-Magribiyye, 1996.  
SUVÂR, Mahmûd Vahîduddîn, eş-Şekl fi’l-Fıkhı’l- slâmî, Dâru’s-Sikâfe, Ammân, 
1998. 
es-SUYÛTÎ, Celâluddîn, Kitâbu’l-Bâhir fî Hukmi’n-Nebiyyi bi’l-Bâtıni ve’z-Zâhir
thk. M. Hayri Kırbaşoğlu, Dâru’s-Selâm, Beyrût, 1987.  


 
331 
Ş
A’BÂN, Zekiyuddîn,  slâm  Hukuk  lminin  Esasları,  çev.  brahim Kâfi  Dönmez, 
TDV yay., Ankara, 1990.  
eş-ŞÂF Î,  Ebû  Abdillah  Muhammed  b.  drîs,  el-Umm,  thk.  Mahmûd  Mataracî, 
Dâru’l-Kütübi’l- lmiyye, Beyrût, 1993, I-IX.  
…............,  er-Risâle  ( slam  Hukukunun  Kaynakları),  çev.  Abdulkadir  Şener, 
brahim Çalışkan, TDV Yay., Ankara, 1997.  
…..........., er-Risâle, thk. Ahmed Muhammed Şâkir, Dâru’t-Turâs, II. Baskı, Kâhire, 
1979. 
…..........., Kitâbu  btâli’l- stihsân, thk. Mahmûd Mataracî, (Umm’le birlikte). 
.…..........,  Cimâu’l- lm,  thk.  Muhammed  Ahmed  Abdulazîz,  Dâru’l-Kutubi’l-
lmiyye, Beyrût, ty. 
…...........,  htilâfu’l-Hadîs, thk. Mahmûd Mataracî, (Umm’le birlikte). 
………...,  Mevsûatu’l- mâm  eş-Şâfiî  (Kitâbu’l-Umm),  thk.  Ahmed  Bedruddîn 
Hassûn, Dâru Kuteybe, II. Baskı, Beyrût, 2003. I-XV.  
eş-ŞA‘RÂNÎ, Abdulvahhâb, el-Mîzânu’l-KubrâBaskı yeri yok, 1306. I-II.  
eş-ŞÂTIBÎ, Ebû  shâk  brahim b. Musa, el-Muvâfakât fî Usûli’ş-Şerîa çev. Mehmet 
Erdoğan,  z Yay.,  stanbul, 1990. I-IV.  
eş-Ş RÂZÎ, Ebû  shâk  brahîm b. Ali b. Yusuf, el-Muhezzeb, Dâru’l-Fikr, Beyrût, ty.  
………….., Tabakâtu’l-Fukahâ, thk. Halîl el-Meyyis, Dâru’l-Kalem, Beyrût, ty.  
…………..,  Şerhu’l-Luma’,  thk.  Abdulmecid  Turkî,  Dâru’l-Garbi’l- slâmî,  Beyrût, 
1988. I-II.  
eş-Ş RBÎNÎ, Muhammed b. Ahmed, Muğni’l- Muhtâc, Daru’l-Fikr, Beyrût, ty. I-IV. 
Ş
ELEBÎ, Muhammed Mustafa, el-Fıkhu’l-  slâmî Beyne’l- Misâliyye ve’l- Vâkıiyye
Beyrut, 1982. 
………., Ta’lîlu’l-Ahkâm, Dâru’n- Nahdatu’l-Arabiyye, Beyrût, 1981.  
Ş
ENER, Abdulkadir, Kıyas,  stihsan, Istıslah, D B Yay., Ankara, 1981 
Ş
ENER, Mehmet,  slâm Hukukunda Örf,  zmir, 1987. 


 
332 
eş-ŞEVKÂNÎ, Ebû Abdillah Muhammed, Neylu’l Evtâr, Dâru’l-Ciyl, Beyrût, 1973. 
I-IX.  
...…………..,  rşâdu’l-Fuhûl, Dâru’l-Fikr, Baskı yeri ve tarihi yok.  
eş-ŞEYBÂNÎ,  Ebû  Abdullah  Muhammed  b  Hasen,  Kitâbu’l-Hucce  alâ  Ehli’l-
Medîne, thk. Mehdî Hasen el-Kîlânî, Alemu’l-Kütüb, Beyrût, 1983. I-IV.  
et-TABARÂNÎ,  Suleyman  b.  Ahmed,  el-Mu’cemu’l-Kebîr,  thk.  Hamdî  b. 
Abdulmecîd, Mektebetu’l-Ulûm ve’l-Hıkem, 1983. I-XX.  
et-TABERÎ, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Tefsîru’t-Taberî, Dâru’l-Fikr, Beyrût, 
1405. I-XXX.  
et-TAHÂVÎ,  Ebû  Ca’fer  Ahmed  b.  Muhammed,  Şerhu  Maâni’l-Âsâr,  Dâru’l-
Kutubi’l- lmiyye, Beyrût, 1987. I-IV.   
TAN,  Oğuzhan,  slam  Hukukunda  Yorum  Çeşitleri  ve  Birden  Fazla  Doğru 
Yorumun  Olabilirliği,  (Yayınlanmamış  Yüksek  Lisans  Tezi),  AÜSBE,  Ankara, 
2000.  
TARTI,  Nevzat,  Hadîslerin  Tarihsel  Boyutu,  (Yayınlanmamış  Doktora  Tezi), 
ATAÜSBE, Erzurum, 2001. 
TAŞTAN,  Osman,  “ slam  Hukukunda  Literalizm:  Anahatlarıyla  Mukayeseli  Bir 
Analiz”,  slâmî Araştırmalar Dergisic. IX, sy. 2, Ankara, 1996. 
………...,  “Merkezileşme  Sürecinde  slam  Hukuku:  Bölgeselliğe  Veda  veya  Şâfiî 
Faktörü”,  slamiyat, c. 1, sy. 1, Ankara, 1998, s. 25-34.  
et-TAYÂL SÎ, Suleyman b. Davud, el-Musned, Dâru’l-Ma’rife, Beyrût, ty. 
et-T RM ZÎ, Ebû  sâ Muhammed b.  sâ, es-Sunen, Çağrı Yay.,  stanbul, 1992. I-V.  
ULU,  Arif,  Tâbiûnun  Sünnet  Anlayışı,  AÜSBE,  (Yayımlanmamış  Doktora  Tezi), 
Ankara, 2006 
USFÛR,  Ramazan  Ahmed,  el- mâm  eş-Şâfiî,  Fakîhen  ve  Muhaddisen,  Kâhire, 
2000.  
ÜNAL,  smail  Hakkı,  mam  Ebû  Hanîfe’nin  Hadîs  Anlayışı  ve  Hanefî 
Mezhebi’nin Hadîs Metodu, D B Yay., Ankara, 1994. 


 
333 
………, “Hadîsleri Değerlendirmede Akılcı Yaklaşım”, Hadisin Dünü, Bugünü ve 
Geleceği SempozyumuSamsun, 1993.  
VÂLÎ,  Huseyn,  “Kitâbu’l-Umm  ve  Mâ  Yuhîtu  bih”,  Nûru’l- slâm,  c.  IV,  Kahire, 
1352, 657-688.  
VELEDBÂH,  Muhammed  el-Muhtâr,  “Lemhatun  an  Usûl-i  Fıkhı’  l- mâm  Mâlik 
(Nedvâtu’l  mâm Mâlik içinde), Fâs, 1400/1980.  
WAEL  B.  HALLAQ,  “Şâfiî  Hukuk  lminin  Başmimarı  mıydı?”,  (Çev.  .  Hakkı 
Ünal), Sünni Paradigmanın Oluşumunda Şâfiî’nin Rolü içinde, Ankara, 2000. 
WATT, W. Montgomery,  slam Düşüncesinin Teşekkül Devriçev. E. Ruhi Fığlalı, 
Umran Yay., Ankara, 1981.  
WE SS,  Bernard,  “ slam  Hukukunda  Yorum:  ctihad  Teorisi”,  çev.  Menderes 
Gürkan, Marife, yıl.3, sy. 2, Konya, 2003. 
YAMAN,  Ahmet,  “ slam  Hukuk  lmi  Açısından  Makâsıd  ctihadının  Ya  da 
Teleolojik Yorum Yönteminin  lkeleri Üzerine”, Marife, yıl. 2, sy. 1, Konya, 2002, 
s. 25-51.  
YAZIR, M. Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Dağıtım,  stanbul, ty. I-X.  
YÛNUS,  Abbâs,  “Hayâtu’l- mâm  eş-Şâfiî”,  el- mâm  eş-Şâfiî,  Fakîhen  ve 
Muctehiden  (Havle’l- mâm  eş-Şâfiî  htifâi  bi  Zikrâ  Murûri  snâ  Aşara  Karnen  alâ 
Vefâtihi, Kuala Lumpur, Malezya, 1990), Dâru’t-Takrîb, Beyrût, 2001, s. 45-87.  
YÛSUF, Ahmed, eş-Şâfiî, Vâdıu Ilmi’l-Usûl, Dâru’s-Sikâfe, Kâhire, ty. 
ez-ZEHEBÎ,  Şemsuddin  Muhammed  b.  Ahmed,  Siyeru  A‘lâmu’n-Nubelâ,  thk. 
Ş
uayb el-Arnavût, Muhammed Nuaym, Muessesetu’r-Risâle, Beyrût, 1993. I-XXIII.  
ZENCÂNÎ,  Mahmûd  b.  Ahmed,  Tahrîcu




l-Furû‘  ale’l-Usûl,  thk.  Muhammed 
Edîb Sâlih, Muessesetu’r-Risâle, V. Baskı, Beyrût, 1987.  
ZERKÂ,  Mustafa  Ahmed,  Hadîslerin  Anlaşılmasında  Aklın  ve  Fıkhın  Rolü,  çev. 
Abdullah Kahraman, Akademi Yay.,  stanbul, 2002. 
ez-ZERKEŞÎ,  Bedruddîn,  Hz.Âişe’nin  Sahabeye  Yönelttiği  Eleştiriler,  çev. 
Bünyamin Erul, Kitâbiyât, Ankara, 2002 


 
334 
ZEYDAN,  Abdulkerîm,  slâm  Hukukuna  Giriş,  çev.  Ali  Şâfak,  Kayıhan  Yay., 
stanbul, 1985.  
………,  “Akitlerde  ve  Hukukî  şlemlerde  Kasdın  Rolü”,  çev.  Ali  Bardakoğlu, 
EÜ FD, sy. 3, Kayseri, 1986. 
ez-ZEYLAÎ,  Ebû  Muhammed  Abdullah  b.  Yusuf,  Nasbur-Râye,  thk.  Muhammed 
Yusuf, Dâru’l-Hadîs, Mısır, 1357. I-IV.  
ez-ZUHAYLÎ, Vehbe,  slam Fıkhı Ansiklopedisi, Risale Yay.,  stanbul, 1990.  
ez-ZURKÂNÎ, Muhammed b. Abdulbâkî, Şerhu’z-Zurkânî alâ Muvattai’l-
mam MâlikDâru’l-Kutubi’l- lmiyye, Beyrût, 1411. I-IV.  


 
335 
ÖZET 
Bayraktutar,  Muammer,  mam  Şafii’de  Lafza  Bağlı  Hadis/Sünnet  Yorumu, 
Doktora Tezi, Danışman: Prof. Dr. M. Hayri Kırbaşoğlu, 352 s. 
Bu çalışma,  mam Şâfiî’nin hadisleri/sünneti anlama ve yorumlama hususunda, 
kendisine  atfedilen  zahirî  ve  literal/lafza  bağlı  yaklaşım  biçiminin  yeri  ve  mahiyetini 
incelemeyi  ve bu  arada  Şâfiî’nin  hadîsleri/sünneti anlama  ve değerlendirme  hususunda 
ortaya koyduğu yaklaşımları tesbit etmeyi amaçlamaktadır. “ mam Şâfiî’de Lafza Bağlı 
Hadîs/Sünnet Yorumu” başlığında yapılan bu çalışma, giriş bölümü dışında üç bölümden 
oluşmaktadır. 
Kavramsal  çerçeveden  ibaret  olan  birinci  bölümde,  genel  olarak  anlam  ve 
yorumun  mahiyeti  kapsamında,  lafız-anlam  ilişkisi,  nassların  yorumu,  lafzî  yorum  ve 
anlama ve yorumlamada lafza bağlılık problemi üzerinde durulmuştur. 
mam  Şâfiî’nin  hadîs/sünnet  anlayışında  lafza  bağlı  yorumun  yeri  ve 
mahiyetinin  incelendiği  ikinci  bölümde,  önce  Şâfiî’ye  kadar  ki  zaman  diliminde  genel 
olarak hadîsleri anlama ve değerlendirmede sergilenen temel yaklaşımlara değinilmiştir. 
Bu  arada,  mam  Şâfiî’nin  hadîs/sünnet  anlayışına  yer  verilmiştir.  Şafiî’nin  lafza  bağlı 
yaklaşım  sergilediğine  yönelik  görüş  ve  değerlendirmelere  yer  verildikten  sonra, 
Ş
âfiî’nin  nassları  anlamada  zahire  bağlılık  ilkesi,  bizatihi  Şafiî’nin  kendi  eserlerine 
dayanarak  teorik  açıdan  incelenmeye  çalışılmıştır.  Yapılan  inceleme  ve  araştırmalar 
sonucunda,  Şafiî’nin  nasslara  zahirî  açıdan  yaklaşımı  temel  ilke  edindiği  ve  zahirden 
ayrılmanın sınırlarını çizerek kayıt almaya çalıştığı sonucuna varılmıştır. Şâfiî’nin lafza 
bağlı  yaklaşım sergilemesinde, onun nass anlayışının, ilim anlayışının, ictihad ve kıyas 
anlayışının,  istihsana  menfî  yaklaşımının,  dil  anlayışının,  ta’lîl  ve  taabbud  anlayışının 
etkili birer faktör olduğu tespit edilmiştir.  
Üçüncü  bölümde  ise  pratik  açıdan  hadîsleri  anlama  ve  değerlendirmede 
Ş
âfiî’nin temel yaklaşımları, lafız eksenli ve mana eksenli yaklaşımlar olarak incelenmiş, 
sonuçta Şâfiî’de genel olarak lafza bağlı yaklaşımın baskın ve egemen olduğu, bu arada 
kıyas  yoluyla  ve  herhangi  bir  delîl  ve  karîne  bulunduğunda  nassları  te’vil  etmek 
suretiyle, bazen lafza bağlılıkta ısrarcı davranmayıp, nassların amacını da dikkate alması 
nedeniyle, katı literalist/zahirî bir yaklaşıma sahip olmadığı sonucuna varılmıştır.  


 
336 
ABSTRACT 
Bayraktutar,  Muammer,  Shafii’s  Literal  Interpretation  of  the  Hadith/Sunnah, 
Ph D. Thesis, Prof. M. Hayri Kırbaşoğlu, 352 p.  
This  study  aims  at  analysing  place  and  reality  of  the  Shafii’s  obvious  and 
literal approach in his meaning and interpreting Hadiths and Sunnah and establishing his 
style in meaning and evaluating Hadiths and Sunnah. There are an introduction and three 
chapters in this thesis titled “Shafii’s Literal Interpretation of the Hadith/Sunnah”. 
In  the  first  chapter,  in  which  we  studied  terms  releated  with  the  subject,  we 
focused  on:  “The  relation  between  word  and  its  meaning,  comment  on  the  religious 
texts, literal interpretation and meaning and the problem of the giving more importance 
to the texts in meaning and interpretating”. 
In  the  second  chapter  which  is  analysed  place  and  content  of  the  literal 
interpretation in Shafii’s Hadiths/Sunnah understanding; firstly, main approaches to infer 
and  evaluate  Hadiths  in  the  period  before  Shafii,  is  examined  in  general.  Meanwhile 
Shafii’s Hadith/Sunnah understanding is touched. Opinions and evaluations which they 
assert  that  Shafii’s  approach  was  literal,  is  mentioned,  then  Shafii’s  literal  principle 
which  he  uses  in  meaning  texts  is examined  teorically,  by  using  his  own  works.  After 
examination,  it  is  concluded  that  Shafii  has  considered  the  literal  method  in  meaning 
religious texts, as main principle and he has defined borders for seperation from literal 
meaning  and  he  has  registered  them.  It  is  established  that;  his  understanding  of  the 
religious texts, his “analogy (qıyas)” and “ijtihad” understanding, his negative approach 
to the “preference (istihsan)”, his language understanding, his “distiraction (ta’lil)” and 
“worship (taabbud)” understanding, seemed to be effective in his literal approach. 
In  the  third  chapter,  Shafii’s  basic  approaches  in  meaning  and  evaluating 
Hadiths is practically examined as “approaches based on texts” and “approaches based 
on meaning” and in the result it is concluded that; literal approach is generally dominant 
in  Shafii,  but  he  has  explained  the  religious  texts  by  using  analogy  (qıyas)  method  or 
when  he  found  sign  and  proof,  thus  he  hasn’t  been  insistent  in  literally  behaviour, 
because  he  considered  aims  of  the  religious  texts,  he  hasn’t  rigid  literalist/obvious 
approach. 
 

Yüklə 2,11 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   148




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə