Microsoft Word fuattez doc



Yüklə 31,53 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə87/108
tarix08.09.2018
ölçüsü31,53 Mb.
#67800
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   108

 
275 
giymiş olan figür ayaklarını önündeki tabureye koymuştur. Kadın figürünün arkasında 
sol elinde ayna sağ elinde bir kutu bulunan hizmetkar sola doğru dönük olarak ayakta 
durmaktadır.  Klinenin  solunda  alçak  bir  tabure  üzerinde  elinde  lir  bulunan  bir  kadın 
figürü  yer  almaktadır.  Bu  figürün  arkasında  elinde  kase  bulunan  hizmetkar  klineye 
doğru  ilerlemektedir.  Sahnenin  solunda  servis  masası  yer  almaktadır.  Diğer  kline 
sahnelerinden  farklı  olarak  zmir  4338  stelinde  yelpaze  bizzat  şölen  sahibi  tarafından 
tutulmaktadır. 
M.Ö. 5. yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilen Daskyleion çevresinde ele geçmiş iki yüzlü 
bir stel parçası üzerinde kline sahnesi yer almaktadır.
466
 Diğer kline sahnelerinden farklı 
olarak  tabure  üzerinde  oturan  kadın  figürü  burada  klinenin  solundadır.  Sağa  doğru 
dönük  olan  kadın  iki  elini  öne  doğru  uzatmıştır.  Kadının  önünde  sadece  klinenin 
ayakucundan  küçük  bir  parça  korunmuştur.  Kızılbel  Kline  sahnesinde  de  çok  az 
korunmuş  olmasına  karşın  klinenin  sağında  kadın  figürü  büyük  olasılıkla  tabure 
üzerinde oturmaktadır. 
Bursa  10087,  stanbul  1502  stelinde,  Afyon  E.  1858  stellerinde  klinenin  sağında 
taburede oturan kadın figürleri yer almaktadır. Kadın ile klinedeki figür konuşma jesti 
içindedir.  stanbul 1502 stelinde kline üzerinde bir kadın otururken, erkek geriye doğru 
dönerek tabure üzerinde oturan diğer bir kadın ile konuşma jestindedir. Karaburun II’de 
klinenin  arkasında  yer  alan  kadın  tabure  üzerinde  oturmamakta,  ayakta  durmaktadır. 
Ayrıca kline üzerindeki figür ile her hangi bir ilişki içerisinde değildir. Kline üzerindeki 
sakallı  erkek  figürünün  boynunda  ucunda  mühür  bulunan  bir  ipin  vardır.  Kadın 
figürünün,  boynunda  da  benzer  bir  ip  bulunmaktadır.  Dentzer,  Kadının  boynunda 
yalnızca  soylulara  ait  bir  ayrıcalık  olan  ve  hizmetçilere  verilmeyen  bir  mührün  asılı 
olduğunu  ve  dolayısıyla  buradaki  figürün  klinedeki  erkeğin  karısını  ifade  ettiğini 
düşünmektedir.
467
  Solda  oturan  kadın  örneği  sadece  Daskyleion  stel  parçası  üzerinde 
görülmektedir. Daskyleion steli ve kısmen Kızılbel kline sahnesinde gördüğümüz solda 
tabure  üzerinde  oturan  kadın  ve  klinede  tek  başına  uzanan  sakallı  erkek 
kompozisyonunun  benzerini  Sidon’da  ele  geçen  M.Ö.  500  yıllarına  tarihlenen  ve  bir 
                                                 
466
 Polat 1998, 35 vd., Lev. III a-b, Çiz. II a-b. 
467
 Dentzer 1982, 287. 


 
276 
Hellen  sanatçısının  yaptığı  kesin  olan  Satrap  Lahdi’nin  kısa  kenarlarından  birinde 
görmekteyiz.
468
  Sahnenin  ortasında  kline  üzerinde  sola  doğru  uzanmış  sakallı  erkek 
figürü yer almaktadır. Figür dirseğini dayamakta olduğu sol elinde bir kase tutmaktadır. 
leri  doğru  uzattığı  sağ  elindeki  boynuz  şeklinde  rhytona  solda  duran  hizmetkar  içki 
doldurmaktadır. Klinenin sağında ayakta elinde havlu tutan bir hizmetkar durmaktadır. 
Sahnenin  en  solunda  bir  taburede  oturan  kadın  figürü  yer  almaktadır.  Başını  örttüğü 
himationuna sarılmış olan figür ayaklarını alçak bir tabureye koymuştur.  
Batı  Anadolu’da  Arkaik  Dönem  kline  sahneleri  M.Ö.  550  yıllarına  tarihlenen  Larisa 
mimari terrakottaları üzerinde de karşımıza çıkmaktadır.
469
 Farklı detaylara sahip olan 
parçalarda ana tema aynıdır. Kline üzerinde sola doğru uzanmış erkek figürü dirseğini 
yastığa  dayadığı  sol  elinde  içki  boynuzu  tutmaktadır.  Genellikle  sakallı  olan  figürün 
belinden aşağısı  himation ile  sarılıdır.  Figüre  klinenin  sol  tarafında uzanmış  ikinci bir 
figür eşlik etmektedir. Kadın ya da erkek olan bu figür erkeğe dönüktür. Yuvarlak bir 
yastığa dayadığı sol elinde ya bir kase ya da içki boynuzu tutmaktadır. Klinenin önünde 
alçak  sehpa  ve  altında  bir  köpek  bulunmaktadır.  Bu  sahneye  klinenin  sağında  ya  da 
solunda duran bir hizmetkar eşlik etmektedir.  
Nereidler  Anıtı’nın  cella  kuzey  ve  doğu  frizlerinde  de  bir  kline  (ziyafet)  sahnesi 
betimlenmiştir. Frizin kuzey yüzünde yan yana yerleştirilmiş dört kline yer almakta ve 
her klinede iki kişi uzanmaktadır. Hizmetkarlar ise klinenin önünde ve iki yanında yer 
almaktadır. Bu frizin sağ tarafında 902 nolu blok üzerinde tek bir kline üzerinde tek bir 
figür  dikkati  çeker.  Korunma  durumunun  kötü  olan  parça  üzerinde  sağda  bir  figür 
bulunmaktadır.  Cellanın  doğu  duvarındaki  frizde  de  uzun  bir  kline  sahnesi  yer  alır. 
Burada dört kline üzerinde sekiz kişi uzanmaktadır. Klinelerin önünde ve yanlarında yer 
alan üç hizmetkar hizmet etmektedir. Frizin sağında 903 nolu blok üzerinde tek bir kline 
üzerinde uzanan  sakallı erkek  görülmektedir.  Dirseğini  yastığa dayadığı  sol elinde bir 
kase  tutmaktadır.  leri  doğru  uzattığı  sağ  elinde  ise  bir  boynuz  biçimli  bir  rhyton 
tutmaktadır.  Solda  üç  hizmetkar  bulunmaktadır.  Klinenin  altında  bir  köpek  yatar 
durumdadır.  Klinenin  sağında  ayakta  duran  kısa  sakallı  bir  erkek  figür  ile  kline 
                                                 
468
 Kleemann 1958, p.119, pl. 3, 13, 14; Dentzer 1982, pl. 31. 
469
 Kjellberg 1940, Taf. 22-29.; Åkerström 1966, Taf. 29.1. 


 
277 
üzerindeki  figür  konuşma  jestindedirler.  Burada  iki  kişinin  oturduğu  kline 
kompozisyonunun yanı sıra Karaburun II ve Kızılbel kline sahnelerinde ve ayrıca Bursa 
10087,  stanbul  1502  stelinde,  Afyon  E.  1858
 
stellerinde  gördüğümüz  kline  üzerinde 
oturan erkek ve sağında kadın kompozisyonu bulunmaktadır. 
Kıbrıs  Amanthos’da bulunmuş Miletos işi bir Fikellura amphorasının omuzu üzerinde 
Kline  (ziyafet)  sahnesi  yer  almaktadır.
470
  Yerdeki  minderler  üzerine  uzanmış  olan 
erkekler  sol  dirseklerini  mindere  dayamış  ve  ellerinde  içki  boynuzu  tutmaktadır.  Sağ 
elleri  ise  konuşma  jesti  ile  ileri  doğru  uzatmıştır.  Figürler  uzun,  sol  omuz  üzerinden 
aşağıya doğru inen ve bacakları saran himation giymiştir. Açıkta kalan sağ omuzlarında 
kısa  kollu  bir  tunik  görülmektedir.  Himation  koyu  renk,  tunik  açık  renk  yapılmıştır. 
Figürlerin bazıları sakalsız, uzun ya da kısa sakallı ve kısa ya da uzun saçlıdır. Figürler 
arasında aulos çalan giyimli bir küçük çocuk görülmektedir. Kalabalık bir topluluğunun 
yer aldığı bu ziyafet sahnesindeki erkeklerin pozları, giyimleri ve konuşma jesti içinde 
ileri doğru uzattıkları sağ elleri ile Kızılbel (Lev. 10: a, b) ve Karaburun II (Lev. 30: b) 
örneklerindeki kline üzerinde uzanan figürleri çağrıştırmaktadır. 
Kıbrıs’ta ele geçmiş olan Golgoi lahdinin uzun kenarlarından birinde kalabalık bir kline 
sahnesi yer almaktadır.
471
 M.Ö. 5. yüzyılın ilk yarısına tarihli olan lahdin dört kenarında 
da  farklı  konular  işlenmiştir.  Dört  klinenin  bulunduğu  sahnede  sağ  baştaki  kline 
üzerinde  bir  kişi  diğer  üç  kline  üzerinde  ikişer  kişi  uzanmaktadır.  Ayakları 
profillendirilmiş olan klinelerinin önünde sehpa ve ayak koyma taburesi yer almaktadır. 
Kline  üzerinde  sola  doğru  uzanmış  erkek figürlerinin gövdelerinin  üst  kısmı  çıplaktır. 
Figürler sol dirseklerini kline üzerindeki iki yastığa dayamıştır. Sağ baştaki hariç diğer 
klinelerde  birer  kadın  oturmaktadır.  Küçük  tabure  üzerine  basan  bu  figürlerden  sol 
baştaki lir çalmakta, diğerleri klinelerine oturdukları erkekler ile yakın temas halindedir. 
Sağ  başta  kline  üzerinde  tek  başına  uzanan  figür  sakallı  olup  sağ  elindeki  kyliksi 
klinenin solunda yer alan çıplak hizmetkara doğru uzatmaktadır. 
                                                 
470
 Walter-Karydi , Samos VI, 1. Samische Gefässe des 6 Jhr. V. Chr.1973, pl. 13, 109. 
471
 Myres 1914, 226-229; Dentzer, 1982, no. R 6, Pl. 31 fig.  186. Golgoi lahdi sadece kline sahnesi ile 
değil  aynı  zamanda  diğer  yüzlerinde  işlenen  konular  ile  özellikle  Kızılbel  resimleri  arasında  bağlantı 
kurmak mümkündür. Lahdin diğer uzun yüzünde domuz avı sahnesi, kısa yüzlerinin birinde Medusa’nın 
başının kesilmesi, diğerinde ise araba sahnesi bulunmaktadır.  


Yüklə 31,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   108




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə