409
G R Ş
10.
Təhsil sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı və təşkilati-hüquqi əsasları.
11.
Ali təhsil müəssisələrinin hüquqi vəziyyətləri, növləri və onların fəaliyyətinə
rəhbərliyin həyata keçirilməsi qaydası
12.
Polis Akademiyası-dövlət ali təhsil müəssisəsi kimi.
N Ə
T C Ə
Ə
D Ə B Y Y A T:
31.
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası.
32.
“Təhsil haqqında”Azərbaycan Respublikasının Qanunu.19 iyun 2009-ci il.
33.
“Ali təhsil müəssisələrinin Əsasnaməsinin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı.30 mart 1995-ci il.
34.
“Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsi haqqında”
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı, 13 iyun 2000-ci il.
35.
“Azərbaycan Respublikasının təhsil sahəsində islahat proqramının təsdiq edilməsi
haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. 15 iyun 1999-cu il.
36.
“Dövlət gənclər siyasəti haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı.
29 iyul 1999-cu il.
37.
“Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin yaradılması haqqında” Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 747 №-li Fərmanı, 2 sentyabr 1993-cü il.
8. A.Abdullayev, F.Nağıyev. “ nzibati hüquq”. Dərslik. Bakı, 2008.
9. E.Abdullayev. ″ nzibati hüquq″. Dərslik. Bakı, 2007.
10.V.M.Monax, Ö.S.Aduşmin, Z.A.Baqişaev.“Rossiyskoe admi-nistrativnoe pravo”.
Dərslik. M., 1997-ci il.
11.A.P.Alexin, A.A.Kormolitskiy, E.M. Kozlov. “Administratisnoe pravo Rossiyskoy
Federaüii”. Dərslik. M., 1997-ci il.
12. A.P. Korenev. “Administrastivnoe pravo”. Dərslik. M., 1999-cu il.
G R Ş
Təhsil hər bir dövlətin, ölkənin, cəmiyyətin həyat fəaliyyətinin mühüm bir sahəsidir.
Təhsil sahəsi elə bir sahədir ki, cəmiyyət üzvlərinin, əhalinin, demək olar ki, tam
ə
ksəriyyəti bu sistemlə bağlıdır. Təhsil sahəsi cəmiyyət üzvlərinin tam əksəriyyətini həm
maraqlandırır, həm də onların bu və ya digər şəkildə iştirakını tələb edir. Təhsil sahəsi
cəmiyyətin xüsusi, intellektual cəhətini əks etdirən bir sahədir.
Mövzunun əhəmiyyətini dərk edərək mövzunu plan üzrə iki hissəyə bölürük. Birinci
hissədə təhsil sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışını, onun konstitusiya-hüquqi
ə
saslarını açıqlamaqla yanaşı, təhsilin növlərini, onların xarakteristikasını açıqlayacağıq.
Burada biz, həm də təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsi sahəsində dövlət tədbirləri, bu
410
sahənin fəaliyyətini tənzimləyən qanunvericilik aktları haqqında qeyd edəcəyik. Birinci
sualda bunlarla yanaşı təhsil sistemində dövlət idarəetməsinə ümumi və bilavasitə
rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar barədə hüquqi biliklər əldə edəcəksiniz.
Mövzunun ikinci sualında D N-in ali təhsil müəssisəsi olan Polis Akademiyası
dövlət ali təhsil müəssisəsi kimi haqqında olacaqdır. Ölkəmizdə aparılan hüquqi islahatlar,
demokratikləşdirmə,
habelə
idarəetmə
mexanizminin
və
təhsil
sisteminin
təkmilləşdirilməsi prosesi daxili işlər orqanları üçün ixtisaslı kadrlar hazırlayan D N-in
təhsil müəssisələrinin də beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmasını tələb edir. Bu
məqsədlə daxili işlər orqanlarının ali hüquq təhsilli mütəxəssislərə olan tələbatını ödəyən
Polis Akademiyasının vəzifələri, hüquqları, strukturu və Akademiyaya rəhbərlik haqqında
ə
ldə etdiyiniz biliklər əlbəttə ki, əhəmiyyətli olacaqdır.
Beləliklə, mövzumuzun birinci sualının açıqlanmasına keçək.
SUAL I. Tə
hsil sahə
sində
dövlə
t idarə
etmə
sinin anlayış
ı və
təş
kilati-hüquqi
ə
sasları.
Təhsil cəmiyyətin bütün üzvlərini əhatə edən, onları daim düşündürən, dövlətin,
dövlətçiliyin təməlində duran ümummilli məsələdir. YUNESKO XXI əsri “Təhsil əsri”-
“ ntellekt əsri” elan etmişdir.
Azərbaycan halqının ümummilli lideri H.Əliyev qeyd etmişdir: “Azərbaycanda
yaranmış təhsil sistemi bizim böyük sərvətimizdir və XXI əsrə biz müstəqil olaraq, həmin
bu sərvətlə, həmin bu böyük potensialla başlamışıq…”
Bu mənada Azərbaycan əhalisinin 2 milyonundan çoxunu təhsil prosesinin birbaşa
iştirakçısı olan təhsil alanlar və təhsil verənlər təşkil edir. Belə bir şəraitdə təhsilin bu
günü, sabahkı taleyi hər bir Azərbaycan vətəndaşını, bütövlükdə Azərbaycan dövlətini hər
an maraqlandıran prioritet sahədir. Azərbaycan təhsilinin inkişafını qabaqcıl ölkələrin
təhsil sistemlərinə inteqrasiyasız, onlardan təcrid edilmiş şəkildə təsəvvür etmək mümkün
deyildir.
Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinə qovuşması təhsil sahəsində beynəlxalq əlaqələrin
genişlənməsinə real şərait yaratmışdır.
Təhsil cəmiyyətin və dövlətin inkişafında mühüm rol oynayan, strateci əhəmiyyəti ilə
fərqlənən fəaliyyət sahəsidir. Təhsil hüququ vətəndaşların əsas konstitusion
hüquqlarındandır.
Təhsilin ümumi məsələləri Azərbaycan Respublikasının hakimiyyət orqanları, eləcə
də onun mərkəzi və yerli hakimiyyət orqanlarının səlahiyyətlərinə aid edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 42-ci maddəsi “Təhsil hüququ”
adlandırılmış və özündə aşağıdakıları müəyyən etmişdir:
I. Hər bir vətəndaşın təhsil almaq hüququ vardır.
II. Dövlət pulsuz icbari ümumi orta təhsil almaq hüququnu təmin edir.
III. Təhsil sisteminə dövlət tərəfindən nəzarət edilir.