63
Kazıkların çakılması sırasında veya kazıklar çakıldıktan sonra kazıklara eğilme gerilmelerinin
yüklenmemesine özellikle özen gösterilecektir. Kontrol Mühendisi tarafından gerekli
görüldüğü takkdirde, kazık başları birbirine veya servis iskelesine bağlantılarla
kendi yerine
sabitlenecektir.
Kazıkların çakılması sırasında dikkat edilecek hususlar
• Kazıkların su üstünde kalan kısımlarında hiçbir hasar görülmeyecektir.
• Şahmerdan başı kazık başı ile aynı hizada olmalıdır.
• Şahmerdan çekicinin kazık ekseni ile aynı hizada olacaktır.
• Kazığın geçici basınç büzülmesi eğer gerekliyse kaydedilecektir.
Kazıkların çakılması sırasında dikkat edilecek toleranslar
Tablo 2.13’de verilmiştir.
Tablo 2.13. Kazık çakım toleransları (BS 6349 Part 2: 1988)
Kazıkların çizimlerde gösterilen pozisyonu ile
çakım sonrası pozisyonları (Korunaklı sularda)
±75 mm
Kazıkların çizimlerde gösterilen pozisyonu ile
çakım sonrası pozisyonları (Eğimli taşlık
bölgelerde))
±100 mm
Ulaşım
köprüsü ve dolfenlerde, (kazık çakım
şartlarına göre değişen)
±75 mm ile
±150 mm
Kazık eğimleri (Korunaklı sularda)
1/100
Kazık eğimleri (Açık sularda)
1/75
Kazık başı seviyesi
+25 mm
Eğik kazık eğimleri (Korunaklı sularda)
1/30
Eğik kazık eğimleri (Açık sularda)
1/25
d) Kazık başlarının kesilmesi
Kazıkların içindeki betonarme demirleri planlarda gösterilmiş olan uzunluklarda üst yapının
(veya başlığın) betonuna gömülecektir. Gömülecek çubukların uçları kancalı olacaktır. Kazık
başlarındaki betonarme çubukları betonu sökmek suretiyle meydana çıkarılacaktır. Beton en
az 10 cm.lik hasara uğramamış bir beton kazık boyu üst yapıya girebilecek bir seviyeden
itibaren kesilecektir. Beton bu seviyenin altında hasara uğramışsa, yüklenici masrafı kendine
ait olmak üzere kazığı tamir edecektir. Alçak su seviyesi ile üst yapının alt tarafı arasında
kazıkların üst kısmına ek bir asfalt emülsiyon tabakası sürülecektir.
e) Kazıkların uzatılması
Kazıkların uzatılması halinde, kazık başlarının içindeki boylama
betonarme demirleri bu
demirlerin en büyük çapının takriben 40 misli kadar meydana çıkarılacaktır. Mühendisin
talimatına uygun sayı ve uzunlukta yeni betonarme armatürü, çubuklar en büyük çubuk
çapının minimum 30 katı kadar birbirine binecek şekilde ve ekleme kazık boyu, çakılmış olan
kazığın düz bir devamı olacak şekilde yapılacaktır. Kazığın uzatılan kısmı çakılma işine
tekrar başlamadan önce kazıklar bitüm emülsiyonu ile boyanacaktır.
f) Deney Kazıkları ve deney yüklemeleri
Kalıcı kazıkların uzunluğunu tesbit için bir miktar deney kazığının çakılması gerekebilir.
Mühendis bu tür deney kazıklarının boyut ve yeri hususunda karar vererek bunları belirtecek
ve nasıl çakılacaklarını da işaret edecektir. Kazıklar, Mühendisin
tespit edeceği gerekli
girmeye karşı (Refü) elde edilinceye kadar çakılacaklardır.
64
Çelik Kazıklı İskeleler
Çelik kazıklar TS EN 10025-1 standardında belirtilen özelliklerde S235JR (St37) çeliğinden
üretilecektir. Özel durumlarda S275JR (St-44) veya S335JR (St 52) çelikleride kullanılabilir.
Çelik boruların çakılmasında ve toleranslarda betonarme kazıkların çakım kurallarına
uyulacaktır.
Ayrıca TS 2169 standardında belirtilen koşullara göre tasarlanan katodik koruma sistemleride
yapım aşamasında uygulanacaktır
Korozyona Karşı Koruma
Korozyon tehlikesine maruz kalınabilecek durumlarda gerekli katodik korunma yada kaplama
sistemi uygulanacaktır. Katodik koruma düşük deniz su seviyesi seviyesi ve altına
uygulanacaktır. Diğer bir koruma yöntemi olarak kazık yüzeyi altta verilen dört metottan
biriyle kaplanacaktır.
• Boyama
• Organik
Kaplama
• Petrolatum
Kaplama
• İnorganik Kaplama
Metotların seçiminde ise aşağıda verilen kriterler gözönünde bulundurulacaktır.
• Çevresel
şartlar
• Korozyon kontrol derecesi
• Kazığın planlanan ömrü
• Bakım şartları
• Yapım şartları
• Diğer
Eğer korozyona karşı kaplama yapılmışsa çakma veya işletme sırasında kaplamanın zarar
görmemesi için gerekli önlemler alınacaktır. (BS 7361: Part 1:1991)
65
2.7. Rıhtımlar
Ülkemizde rıhtım yapılarının yapımında en çok kullanılan iki yöntem çelik palplanşların ve
beton blokların kullanılmasıdır. Geri dolgu yapıları yapının cinsine göre değişir.
2.7.1. Çelik Palplanşlı Rıhtımlar
TS EN 10248-1, TS EN 10248-2, TS EN 10249-1, TS EN 10249-2 Standartlarında belirtilen
koşullarda üretilen çelik palplanşlar kaynak yapmaya uygun ve yapım çapağı, pas ve yabancı
maddelerden temizlenmiş olmalıdır. Palplanş çakılırken kullanılacak başlık üretici tarafından
tavsiye edilmelidir. Palplanşların yapımında beraber çakılmaları palplanşların
deformasyonlarını azaltır ve yapının düşey düzlemde düzgün kalmasını sağlar. Çakılan çelik
palplanşta eğrilik olması durumunda yüklenici düzgün olmayan palplanşın yerine yenisini
çakacaktır.
2.7.2. Beton Bloklu Rıhtımlar
Beton Blok İmalatı
Rıhtım duvarı dalgakıran vesair için dışarda dökme beton bloklar
özel bir blok şantiyesinde
üretileceklerdeir. Bloklar E sınıfı betondan yapılacaklardır. Blok şantiyesi yüklenici tarafından
uygun bir yerde, yatay zemin üzerine kurulacaktır. Dolgu yapılmış zemin iyice tesviye edilmiş
ve konsolide edilmiş olacaktır. Blok dökme şantiyesinin bütün yüzeyi üzerine kitle betondan
bir döşeme konulacak, bu döşeme blok dökme işinin yapılacağı sahalarda
yatay olacak ve
fazla suyu dışarı akıtmak için lüzumlu eğimler ve drenlerle donatılmış bulunacaktır.
Döşemenin çatlamasına engel olmak için beton döşemede boyuna ve enine genleşme
derzleri yapılacaktır. Beton bloklar için istif sahasının bir beton döşeme ile donatılmasına
gerek yoktur. Yüklenici, beton döşemeyi kendi projesine göre inşa edecektir. Herhangi bir
oturma veya diğer hasar saha üzerinde tekrar blok üretmeye başlamadan önce yüklenici
tarafından düzeltilecektir. Beton blokların çelik kalıpları, kaldırma
aletleri, su donatımı, enerji
tesisatı, vinç hatları, temeller vs. Yüklenici tarafından projelenecek ve inşa edilecektir.
Blok şantiyesinin genel tertibi ,beton döşemenin projesi , çelik kalıplar için resimler , kaldırma
aleti, tesisatın genel durumu ve saire işe başlamadan önce onayı alınmak
üzere Kontrol
Mühendisine verilecektir.
Beton blokların üretiminde dikkat edilmesi gerekli önlemler, büzülmeden dolayı oluşabilecek
çatlakların önlenmesi, deniz suyunun klor ve sülfat iyonları içermesinden dolayı kullanılacak
çimentoda yeteri kadar uçucu kül ve silis dumanının kullanılması ve betonarme demiri
kullanılmasıdır.
Blok Kalıpları
Kalıplar çelikten inşa edilecek ve levha kalınlıkları en az 5 mm olacakatır. Çelik kalıplar
sağlam bir şekilde inşa edilecekler ve kolayca sökülme ve takılma için lüzumlu tertiplerle
donatılacaklardır. Kalıplar iç yüzeyleri mükemmel bir düzlükte
olacaklarve tüm buonlar ,
bulon başları, kalıpların iç yüzleri ile aynı hizada olacak şekilde gömme olacaktır. Blok
kalıplar betonun konması ve vibre edilmesi sırasında şişmeyecektir. Blok kalıplarının yanları,
bloklar yerine konduğu zaman aralarında kalacak derzlerin geniş olmaması sağlama için iç
bükey yapılacaktır. Blok kalıpları, planlarda gösterilmiş olan blok boyutlarından 15 mm