64
Mənbə AA B [50]
Cədvəl 11
MDB regionunda investisiya yatırımlarının sahəvi vəziyyəti [26]
Rusiyanın birbaşa
investisiyaları ,
mlrd $
Digər MDB
ölkələrinin
investisiyaları ,
mlrd $
Cəmi, mlrd $
Telekommunıkasiya 10,79
0,10
10,89
Neft –qaz hasilatı
6,19
-
6,19
Qaz nəqli və satışı
5,62
0,34
5,96
Çuqun və polad
istehsalı
4,15
0,12
4,27
Bank işi
3,29
0,87
4,16
Elektro-energetika
3,17
-
3,17
Ə
lvan metal hasilatı 2,54
0,05
2,59
Neft emalı
1,65
-
1,65
Dəmiryol nəqliyyatı 0,28
1,10
1,38
Mehmanxana
0,60
0,76
1,36
Kimya istehsalı
0, 62
0,28
0,90
Pərakəndə ticarət
0,82
0,06
0,88
Mənbə AA B
Planlı şəkildə 1 yanvar 2015-ci ilə Avrasiya iqtisadi ttifaqına hazırlıq işi
davam edir. Ermənistan və Qırğızstanın Gömrük ttifaqına qoşulması ilə bağlı
praktiki işlə başlanıb.
Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının çərçıvəsində əməkdaşlıq yeni
impuls aldı, beynəlxalq gündəliyin ən aktual məsələləri üzrə bir sıra bəyanatlar
qəbul edilib. Sentyabrın 23-dən bu təşkilatda sədrlik Rusiyaya keçib.
Rusiya Federasiyasının Avropa ttifaqı ilə münasibətlərin strateji xarakteri
Yekaterinburgda keçirilən (iyunun 3-4-ü) Rusiya-A sammiti və orada imzalanmış
sənədlər – 2050-ci ilə kimi əməkdaşlığın "yol xəritəsi”, narkotik maddələrin
prekursorların nəzarəti haqqında saziş təsdiq etdilər. Lakin sanksiyalar şəraitində
2014-cü ilin sonunda Rusiya "Cənub axını” layihəsi çərçivəsində Bolgariyanın
mövqeyini nəzərə alaraq lahiyəni dayandırdı və Türkiyə istiqamətində regional
65
ə
məkdaşlıgı daha da genişləndirmək qərarini verdi. Hazirda Rusiya-A
ə
məkdaşlığının əsas problemi Ukrayna ətrafinda yaranmiş problemlərlə
ə
laqadərdir. Rusiya Amerika Birləşmiş Ştatlarla münasibətləri bərabərlik, biri-
birinin işinə qarışmamaq, maraqların nəzərə alınması prinsip cəhətdən qururdu.
Rusiya ABŞ quraşdıran RQM global sisteminin ona tərəf yönəlməməsi barədə
zəmanətlər istəyirdi.
NATO ilıə qarşılıqlı əlaqələr çərçivəsində xarici işlər nazirlərin (Brüssel, 23
aprel və 4 dekabr), müdafiə nazirlərin (Brüssel, 23 oktyabr) görüşləri baş tutdu.
ATƏT ölkələrinin xarici iişlər nazirlərin Şurasının 20-ci iclasında (Kiyev, 5
dekabr) dir sıra vacib sənədlər və qərarlar qəbul olundu.
2013-cü ildə Rusiya münaqişələrə qasrışmaq üçün və arzu edilməyən
hakimiyyətlərə təzyiq göstərmək məqsədilə beynəlxalq hüquq normalarına səthi
yanaşmalara qarşı BMT-nin tribunasını fəal istifadə edib, mülki əhaliya qarşı hər
hansı zor tətbiqinə qarşı çıxırdı. Rusiyanın " yirmilər qrupunda” sədirliyi onun
müasir inkişafının fundamental problemlərinin həllində çəkisi olan rolun
mövcudluğunu sübut etdi. Sentyabrın 5-6-da Sankt-Peterburqda keçirilən
"iyirmilər” sammitində Rusiya tərəfindən təklif edilmiş yeni təşəbbüslər
bəyənilmişdir.
Asiya-Sakit okean ölkələri və integrasiya formatları ilə çoxprofilli əməkdaşlığı
vəzifələri üstünlük təşkil edir. Rusiya regional forum və inteqrasiya
mexanizmlarda – Şərqi Asiya sammitlərdə, təhlüqkəsizlik ASEAN forumlarda
iştirak edirdi.
Rusiya Şanxay əməkdaşlıq təşkilatında iştirakına böyük əhəmiyyət verir.
ŞƏ
T məkanında təhlükəsizliyin təminatına və dayanıqlı inkişafa ümumi
yanaşmalar 13 sentyabrda Bişkek bəyannaməsində və 2013-2017-ci illər üzrə
hərəkət planında öz əksini tapmışdır.
2013-cü ildə Rusiya reqional münaqişələrin (ərəb-israyıl, dağlıq qarabağ,
dnestryanı və s.), o cümlədən ran nüvə proqramı problemin həlli prosesində
iştirakını davam edib.
66
Mədəni-humanitar istiqamətində "Rusiya Federasiyasının beynəlxalq mədəni-
humanitar sahəsyndə əməkdaşlığı” konsepsiyasının həyata keçirilməsi davam
etdirilmişdir.
67
III FƏS L. AZƏRBAYCANIN IQTISADI STRATEGIYASI VƏ MDB
REGIONUNDA INVESTISIYA ƏMƏKDAŞLIGININ
PERSPEKT VLƏR
3.1. Azərbaycanın iqtisadi strategiyasi və beynəlxalq investisiya siyasəti
Son illərin statistikasına nəzərən Azərbaycan aktiv investisiya sıyasəti həyata
keçirən ölkələr qrupuna daxil edilə bilər. 2012-ci ildə Azərbaycan Respublikasına
ümumilikdə 25.7 mlrd. ABŞ dolları həcmində investisiya yatırılmışdır. Daxili
investisiyaların həcmi 15.4 mlrd. ABŞ dolları, xarici investisiyaların həcmi isə
10.3 mlrd. ABŞ dolları təşkil etmişdir.
Şə
kil Azərbaycan iqtisadiyyaında investiyalar
Qeyd olunan müddət ərzində xarici investisiyalar əsasən Böyük Britaniya
(1.683 milyard ABŞ dolları, 51.7%), ABŞ (0.455 milyard, 14%), Yaponiya (0.311
milyard ABŞ dolları, 9.5%), Dünya Bankı (0.169 milyard ABŞ dolları, 5.2%),
Norveç (0.17 milyard ABŞ dolları, 5.2%), Türkiyə (0.134 milyard, 4.1%), Çexiya
(0.128 milyard ABŞ dolları, 3.9%), Asiya nkişaf Bankı (0.121 milyard ABŞ
dollar, 3.7%) Fransa (0.516 milyard ABŞ dolları, 1.6%), slam nkişaf Bankı
Dostları ilə paylaş: |