111
Nə
cib yemə
klə
rə
izn verilir
“Ey insanlar! Yer üzündəki şeylərin təmiz,
halal olanlarını yeyin. Ş
eytanın izi ilə
getmə
yin! Hə
-
qiqə
tə
n, o (Ş
eytan) sizinlə
açıq-açığ
ına düş
mə
ndir”.
(əl-Bəqərə, 2/168).
Xudavəndi-aləm insanları onlar üçün yer üzündə
yaratdığı nemətlərdən istifadə etməyə və şeytana qulaq
asmayıb, Onun qadağan etdiklərini yeməməyə dəvət
edir.
Allah möminlərə bu sözlərlə müraciət edir:
“Ey
iman gə
tirə
nlə
r! Sizə
verdiyimiz ruzilə
rin (tə
miz və
)
halalından yeyin! Allaha ibadə
t edirsinizsə
, (bu
nemə
tlə
rə
görə
)
Ona ş
ükr edin”. (əl-Bəqərə,
2/172).
“O (Allah) sizə
ölmüş
heyvanı, (axar) qanı, do-
nuz ə
tini və
Allahdan baş
qasının adı ilə
(bütlə
rin və
s. adı ilə
)
kə
silə
nlə
ri (yemə
yi) qə
ti haram etmiş
dir.
Lakin naə
lac qaldıqda (baş
qasının malını) zorla mə
-
nimsə
mə
də
n və
hə
ddini aş
madan (zə
ruri ehtiyacı
ödə
yə
nə
qə
də
r)
bunlardan yemə
yə
mə
cbur olan kim-
sə
nin heç bir günahı yoxdur. Allah bağ
ış
layandır,
mə
rhə
mə
tlidir!” (əl-Bəqərə,
2/173).
Yemək üçün qadağan olunan şeylər haqqında “əl-
Maidə” surəsinin 3-cü ayəsində buyurulur:
“Ölü (kəsilmədən ölüb murdar olmuş) heyvan,
qan, donuz əti, Allahdan başqasının adı ilə (bis-
millah demədən)
kəsilmiş, boğulmuş (küt alət və ya
silahla)
vurulmuş, (bir yerdən) yıxılaraq ölmüş,
(başqa bir heyvanın buynuzu ilə)
vurulub gəbərmiş,
vəhşi heyvanlar tərəfindən parçalanıb yeyilmiş –
canı çıxmamış heyvanlar müstəsnadır – dikinə
qoyulmuş daşlar (bütlər və ya Kəbənin ətrafındakı
112
bütpə
rə
st qurbangahlar)
üzə
rində
kə
silmiş
heyvanlar
və
fal oxları ilə
pay bölmə
k sizə
haram edildi.
Bunlar günahdır... Kim aclıq üzündə
n naçar
qalarsa, (çə
tinliyə
düşə
rsə
) , günaha meyl etmə
k
niyyə
tində
olmayaraq (zə
ruri ehtiyacını ödə
yə
cə
k
qə
də
r bu haram ə
tlə
rdə
n yeyə
bilə
r).
Hə
qiqə
tə
n, Allah
bağ
ış
layandır, rə
hm edə
ndir! “. (əl-Maidə,
5/3
)
Habelə “əl-Ənam” surəsinin 145-ci ayəsində
deyilir: (Ya Rəsulum!) De: “Mənə gələn vəhylər içəri-
sində murdar olduqları üçün ölü heyvan, axar qan,
donuz əti və ya Allahdan başqasının adı ilə (bismil-
lah deyilmədən)
günah olaraq kəsilmiş heyvanlar
istisna olmaqla, hər hansı bir kəsin yediyi yeməklər
içərisində haram buyurulan bir şey görmürəm.
Bununla yanaşı, hər kəs məcburiyyət qarşısında
qalsa, həddini aşmadan, zəruri ehtiyacını ödəyəcək
qədər (bunlardan yesə, Allah ona cəza verməz). Çünki
sənin Rəbbin, həqiqətən, bağışlayandır, rəhm
edəndir!”. ( əl-Ənam, 6/145).
Islam ölmüş heyvan ətini, qanı, donuz ətini, Allah-
dan başqasının adı ilə kəsilmiş heyvan ətini qadağan
edir.
Ölü heyvan ə
ti nə
üçün haramdır?
Quran ayələrində müsəlmanın qidalanması məsə-
lələrində birinci olaraq ölü heyvan ətinin qadağan
olunması göstərilir, yəni əgər heyvan və ya quş öz
ölümü ilə ölübsə (insan tərəfindən kəsilməyibsə,
ovlanmayıbsa və s.) bu heyvanın əti murdardır. Bəs
bunun mənası nədədir?
Islam bu qadağanı nə ilə izah edir?
Birincisi – şüur, heyvan cəsədinə ikrahla yanaşır,