|
Microsoft Word turkiston qaygusi ziyouz com docwww.ziyouz.com kutubxonasi
30
insonlarning axloqi butunlay buzulganlikdan, moddiy, ma’naviy bo‘lsin har yoqlama
ziyon ko‘rayotganlari ko‘z oldimizda turadi. Bular esa o‘z maslaklarini boshqalarga qabul
qildirish uchun xalqning tuzalish-buzulishlari, ularning har qanday ziyon zahmatga
uchrashlari bilan hisoblashmaydilar. Balki, butkul qurol kuchi ishlatib, har qanday
majburi-yat ostida bo‘lsa ham xalqni o‘z yo‘llariga kirgiza olsalar, tilaklariga yetgan
bo‘ladilar. Madaniyatning ilm, fazl, hunar, sanoatlarini insonlar hojatini chiqarish, ular
foydasi uchun ishlatish emas, balki o‘zlarining ko‘rlarcha ushlab yopishgan buzuq
yo‘llariga kirgizish quroli qiladilar. Mana bunday madaniyatga buzuqlar boshligi bir
firqapalidlar ega bo‘lgach, bular qo‘lida butun xalq erk ixtiyoridan ajrab eng tubangi
hayvonlar qatorida yashamoqqa majbur bo‘ladilar. Bu kabi madaniyatlar oqillar,
faylasuflar oldida «Zollata, fosiqa madaniyat», ya’ni «Ko‘rlar, adashganlar madaniyati»
deb ataladi.
Buning ochiq ko‘ringan nusxasi shu kunlari ustimizda hukmron bo‘lib turgan
bol’sheviklar keltirgan sharmandalar madaniyatidir. Chunki 50 yildan beri mustabidlar
oyogi ostida ezilayotgan 15 yolgon jumhuriyat xalqlari, ayniqsa O’zbekiston
musulmonlari milliy, diniy, vataniy huquqlaridan butunlay ajradilar. Yer yaratilgandan
beri ota-bobolaridan qolgan halol meroslari gulguliston, bog bo‘stonlik ona Vatanlaridan
haydab chiqarilib, ko‘z oldilarida kelgindi bosqinchilarga bo‘lib berilmoqdadir. Mana
bularning keltirgan iflos bosqinchilar madaniyatlaridan biz O’zbekiston musulmonlari
olgan hosilotimiz hozircha shu darajaga yetdi. Yana kelajak kunlari ustimizdan qanday
rejalar qurilib, nima choralar ko‘rayotganlarini zamonga tushungan Vatan ahllari yaxshi
bilsalar kerak. Endi yuqoridan boshlab shu joyga kelguncha yozgan so‘zlarimiz xozircha
madaniyat taraqqiyotdan insonlar uchun qanday foydalanish kerakligini ajratish uchun
har qanday odamga tushunarlik bo‘lgandir, deb o‘ylaymiz.
Dahriylar davlatining boshlang‘ich davri 1918 yildan 1925 yil orasida butun
O’zbekiston o‘lkalari bo‘yicha «bosmachi»lar otida chiqqan qo‘zg‘olonchilar ko‘paymish
edi. Bularning eng mashhurlari esa Xo‘qanddan Ergash; Marg‘ilondan Madaminbek,
Shermatbek; Andijon, O’sh, O’zgan tomonlardan Xolxo‘ja, Oxunjon, Abdurazzoq;
Namangandan Omon Polvon va boshqalar edi. Bularning barilari qorong‘i xalq ichidan
chiqqan qora botirlardan bo‘lib, «O’ris kofirlarni yo‘qotib, Islom ochamiz», deyishdan
boshqani bilmas edilar. Yuqorida nomlari yozilmish qo‘rboshilar qo‘l ostilarida yonar
o‘tdek botir yurakli jon fido o‘zbek yigitlaridan oz deganda 10 mingdan ortiq kishi borligi
ma’lum edi. Afsuski, bu qahramon bolalarimizning onglarini ochib ishga solg‘udek, har
ishga yaramlik siyosiy rahbar bo‘lg‘udek birorta kishimizning yo‘qligidan, tashkiliy
ravishda ochiq bir maqsadni olg‘a qo‘yib ish olib borisholmaganlikdan mamlakatimizning
baxtsiz eng botir o‘g‘illari har yerlarda dushman qo‘llari bilan otilib chopilib, bekorga
yo‘qotildilar.
Bu kabi ilgari keyin o‘tgan butun dard hasrat, g‘am qayg‘ulik ishlarimizning borliq
sabablari, islom diniga tub negizi bilan tushunmasdan, zamonaviy ilm hunarlardan quruq
qolmishimizdir. Shuning uchun payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallam «Nodonlik,
tushunmaslik ko‘rlikdan yomonrokdir», dedilar. Qur’on hukmicha, iymon islomni bilib
olgandan keyin har bir musulmonga o‘z zamonasi ilmini o‘qib tushunishi va zamonaviy
hunarlarni o‘rganishi birinchi zaruratdir.
Dostları ilə paylaş: |
|
|