72
fəallığı sayəsində Şərqdə ilk teatr, ilk opera, ilk kino və s.
Azərbaycanda meydana gəlmişdir. Kütləvi sürətdə savadlanmaq,
elmə, mədəniyyətə, təhsilə can atmaq Azərbaycan xalqının
mənəviyyatını da, həyat tərzini də, xarici görünüşünü də
dəyişmiş, onu inkişaf edən dünyaya qovuşdurmuşdur.
Demokratik, müstəqil Azərbaycan dövlətinin bərqərar olması
xalqımızın həm iqtisadi, həm də mənəvi qələbəsi olmuşdur. Bu
gün Azərbaycanın təhsili, mədəniyyəti, ümumiyyətlə, iqtisadi,
sosial, mədəni, mənəvi və siyasi həyatının bütün sahələri dünya
sivilizasiyasına tam cavab verən bir səviyyədədir. 70 ililk
ayrılıqdan sonra əldə etdiyimiz müstəqilliyin yenidən özümüzə
qayıtdığı son 17 ildə minililklərdən süzülüb gələn
mədəniyyətmizin doğma qaynaqlara söykənməklə ümumbəşəri
dəyərlərə qovuşması üçün əsl mənada münbit zəmin təmin
edilmişdir. Söykökə qayıdış, millətimizin özünü dərk etməsi,
xalqımızın və dövlətimizin sivil bəşəriyyətin birgəyaşayış
qaydalırını mənimsəmək prosesi gücləndikcə Azərbaycan
xalqının malik olduğu ümumbəşəri mədəniyyətin təntənəsi daha
aydın nəzərə çarpır. Müstəqilliyimizin on yeddi ili ərzində
mədəniyyət işçilərimizin qazandığı uğurlar, bütövlükdə mədəni
həyatımız belə deməyə əsas verir ki, XX əsr həqiqətən tarixə
mədəniyyətimizin təntənəsi ilə daxil olmuşdur.
Əlbəttə müstəqil dövlət qumraq, onu daha da
möhkəmləndirib inkişaf etdirmək üçün hərtərəfli, savadlı,
mədəni şəxsiyyətin yetişdirilib tərbiyə edilməsi də mühüm
amillərdəndir. Çünki şəxsiyyətin hərtərəfli inkişafı, cəmiyyətdə
insanlar arasında onun rolu, tutduğu mövqe onun
dünyagörüşünü formalaşdırır, siyasi, mədəni, əxlaqi və mənəvi,
bədii və estetik inkişafı bütün dövrlərdə, zamanlarda olduğu
kimi, müasir şəraitdə, müstəqililk illərində də aktuallıq kəsb
edir. Hazırda şəxsiyyətin inkişafı problemi bir çox aspektlərdən
tədqiq edilir, sosioloji tədqiqatlar aparılır.
Əsərlər,
monaqrafiyalar, monaqrafiyalar yazılır və s. işlər aparılır.
Ümumiyyətlə, müstəqillik həyatımızın mühüm tərkib hissəsi
73
kimi bütün insanları düşündürən məşğul edən vacib bir
məsələyə çevrilir (58, s.5).
Azərbaycan mədəniyyəti bu gün milli-mənəvi qaynaqlardan
qidalanaraq, Heydər Əliyevin qoyduğu ənənə, qayğı və diqqət
sayəsində daha möhtəşəm bir dövrünü yaşayır. Müstəqililk
dövründə tarixi şəxsiyyətlərimizin, milli mədəniyyətimizin
görkəmli nümayəndələrinin, habelə ayrı-ayrı milli bayramların
və tarixi günlərin qeyd edilməsi ilə bağlı tədbirlər dövlət
başçınsı İlham Əliyevin imzaladığı fərman və sərəncamlarla
keçirilir. Bu sənədlərə əsasən görkəmli şəxsiyyətlərimizirn adı
ilə, tarixi hadisələrlə bağl yeni küçələr, meydanlar salınır,
muzeylər açılır, müxtəlif nəşrlər çap olunur, sənət ustalarımız
ölkəmizin ali mükafatları ilə təltif edilir, onların istedadı,
mədəniyyətimizin iknişafında xüsusi yeri və rolu bir daha təsdiq
olunur.
Ən sevindirici olanı budur ki, Azərbaycan artıq öz
mədəniyyəti, ədəbiyyatı və incəsənəti, şəxsiyyətləri ilə dünya
meridianlarına çıxır. Prezidentmizin müvafiq fərmanları ilə dahi
Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Məhəmməd Füzulinin 500 illik
yubileyinin Fransada, Türkiyədə, İraqda, İranda və Rusiyada,
dünya şöhrəti Bülbülün 100 illik yubileyinin Moskvada,
Tbilisidə və Ankarada, məşhur bəstəkar Qara Qarayevin 80-illik
yubileyinin Moskvada və Parisd,ə görkəmli müğənni Rəşid
Behbudovun 80 illik yubileyinin Moskvada, türk xalqlarının
Ana kitabı olan “Kitabi-dədə Qorqud” dastanının 1300 illik
yubileyinin Parisdə – YUNESKO-nun iqaqmətgahında yüksək
səviyyədə qeyd olunması müstəqil Azərbaycanı yenidən
dünyaya tanıtmışdır (79, № 11, s.3).
Hazırda Azərbaycanda 27 professional teatr, 50-dək xalq
teatrı və özəl teatr, 13 konsert təşkilatı fəaliyyət göstərir.
Mədəniyyət nazirliyi sistemində 2 böyük simfonik orkestr, xalq
çalğı alətləri orkestri, bir neçə kamera və estrada kollektivləri
var. Ölkəmiz üçün ən çətin məqamlarda prezidentimizin köməyi
ilə Opera və Balet Teatrının, balet truppasının, Azərbaycan
74
Dövlət Simfonik Orkestrinin, Dövlət Xor kapellasının, Dövlət
rəqs Ansamblının qorunub saxlanması, üstəlik də yeni Xalq
Çalğı Alətləri Orkestrinin yaradılması həqiqətən əsl incəsənətə
vurğunluq, bu yolda fədəkarlıq nümunələri sayıla bilər.
Bu gün mədəniyyət nazirliyi sistemində 3275 klub
müəssisəsi, 4313 kitabxana, 61 mədəniyyət və istirahət parkı
fəaliyyət göstərir. Xalqımızın mənəvi sərvətlərinin qoruyucusu,
tədqiqatçısı və təbliğatçısı olan 137 muzey, 27 dövlət şəkil
qalereyası və 2 bədii sərgi salonunda əsrin nailiyyətləri öz əksini
tapır. Bakı Musiqi Akademiyası, Milli Konservatoriya,
Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti, Bakı
Xoreqrafiya məktəbi, musiqi, rəssamlıq texnikumları, 300-ə
yaxın uşaq musiqi, rəssamlıq və incəsənət məktəbləri
Azərbaycan mədəniyyətinin gələcəyini yaşadacaq kadrlar
hazırlayır (69, 25 dekabr 1991).
Prezidentmizin bəstəkar, yazıçı, şair, aktyor, müğənni,
rəssam əməyinə verdiyi yüksək qiymət sayəsində ölkəmizin
yüzlərlə sənətçisi xalq şairi, xalq yazıçısı, əməkdar mədəniyyət
işçisi kimi müxtəlif fəxri adlara layiq görülmüşdür. Heydər
Əliyev yolunu davam etdirən prezident sənətkarların qayğılarına
hər zaman diqqətlə yanaşmış, onlara maddi və mənəvi dayaq
olmuşdur. O, ölkənin maliyyə çətinlikləri ilə üz-üzə durduğu bir
vaxtda da sənət insanlarından öz qayğısını əsirgəmədi. Həyatını
milli mədəniyyətimizin və elmimizin inkişafına, istedadını və
ömrünü xalqına həsr edən 60 nəfərə yaxın görkəmli mədəniyyət
və incəsənət xadimi Prezidentimiz tərəfindən təsis edilmiş
xüsusi təqaüdə layiq görüldü (79, № 11, s.3). Son illər ərzində
Prezident fərmanı ilə dövlət simfonik orkestrinin və Azərbaycan
dövlət Xor Kapellasının əmək haqlarının dörd dəfə, balet
artsitlərinin əmək haqlarının isə beş dəfə atırılması bu sahədə
çalışanlara əsl dövlət qayğısı olmuşdur. Prezidentmizin bu
kollektivlərin malik olduğu imici saxlamaq, onların milli sərvət
kimi nüfuzunu artırmaq, qorumaq, təbliğ və inkişaf etdirmək
sahəsindəki qayğısı bu fərmanlarla bir daha təsdiq edilmişdir.
Dostları ilə paylaş: |