Microsoft Word yeni heydercav doc

 

19 

 

Şəxsən  mən  həmişə  belə  hesab  etmişəm,  bu  gün  də  belə 

hesab  edirəm,  daim  belə  düşünəcəyəm.  Hesab  edirəm  ki, 

bizim ədəbiyyatımızın, bədii sözün, yazıçı sözünün cəmiy-

yətə, millətə, xalqa təsiri böyükdür.” (Heydər Əliyev. Ədə-

biyyatın yüksək borcu və amalı. Bakı, 2000.) 

Doğrudan  da,  klassik  səviyyəyə  yüksəlmiş  ədəbiyyat, 

yəni  həqiqi  mənəvi  dəyər  olan  bədii  söz  sənəti  cəmiyyət 

həyatının  yaxşılaşmasında,  insanların  ruhi-psixoloji  rahat-

lığının,  dolayısı  ilə  isə  maddi  rifah  halının  təmin  edilmə-

sində  müəyyən  qədər  rol  oynamağa  qadirdir.  Dünyanın 

aparıcı  şəxsiyyətləri,  böyük  fikir  adamları  zaman-zaman 

bu həqiqəti təsdiq etmək məcburiyyətində qalmışlar. 

Heydər Əliyev klassiklərin daim xalqın gələcəyini, xoş-

bəxt  həyatını  düşünməsinə  və  bunu  yaradıcılıq  kredosuna 

çevirməyinə  böyük  əhəmiyyət  verərək,  bu  sahədə  onların 

elm və zəhmət adamlarından heç də az əmək sərf etmədiyi 

qənaətinə gələrək deyirdi: 

“Şübhəsiz ki, insanlara şeir qədər, ədəbiyyat qədər, mə-

dəniyyət  nümunələri  qədər  güclü  təsir  edən,  yəni  insanla-

rın  mənəviyyatına,  əxlaqına,  tərbiyəsinə,  fikirlərinin  for-

malaşmasına bu qədər güclü təsir göstərən başqa bir vasitə 

yoxdur.  Bu  vasitədən  xalqımız  keçmişdə  də  istifadə  edib-

dir.  Bizim  mütəfəkkir  insanlarımız,  şəxsiyyətlərimiz,  bö-

 

20 

 

yük  alimlərimiz,  yazıçılarımız  məhz  bununla  fəxr  edirlər 

ki,  xalqın  içindən  çıxaraq  böyük  mədəniyyət,  ədəbiyyat, 

şeir nümunələri yaradaraq xalqı oyadıblar, qaldırıblar, ruh-

landırıblar, mübarizəyə dəvət ediblər.” 

Azərbaycan  xalqı  ta  qədimlərdən  özünün  zəngin  ədə-

biyyatı  və  mədəniyyəti  ilə  seçilmiş,  bu  misilsiz  xəzinəyə 

yüksək  qiymət  vermiş,  qayğısına  qalmışdır.  Mədəniyyətə 

və ədəbiyyata xüsusi diqqət və qayğının Azərbaycan xalqı-

nın mentalitetinin ayrılmaz əlaməti olduğunu xüsusi şəkil-

də qeyd edən Heydər Əliyev bunun böyük üstünlük  oldu-

ğunu  vurğulayaraq,  28  oktyabr  1997-ci  ildə  Azərbaycan 

ədəbiyyatının yaşlı nümayəndələri ilə Prezident Sarayında 

keçirdiyi görüşü zamanı deyirdi: 

“Mən  düşünürəm  ki,  Azərbaycan  xalqının  müsbət  xü-

susiyyətlərindən  biri  də  odur  ki,  mədəniyyətə,  ədəbiyyata 

daim  diqqət,  qayğı  göstərib  və  hörmət  edibdir.  Bilmirəm, 

bəlkə səhv edirəm, ancaq yazıçıya, şairə, mədəniyyət xadi-

minə bizim Azərbaycandakı kimi hörmət və ehtiram bəlkə 

də az yerlərdə tapılar. Bunun da  kökləri  var.  Çünki bizim 

ədəbiyyatımız da, mədəniyyətimiz də zəngindir, ədəbiyya-

tımızı,  tariximizi  və  mədəniyyətimizi  zənginləşdirən  dahi 

şəxsiyyətlərimiz  də  olubdur.  Ona  görə  də  xalq  bu  şəxsiy-

yətlərlə  həmişə  fəxr  edərək,  onların  yaratdıqları  əsərləri 

---

 

21 

 

həmişə  sevə-sevə  oxuyaraq  mədəniyyətə,  ədəbiyyata  hör-

məti nəinki saxlayıb, hətta artırıbdır.”  

Burada  Heydər  Əliyevin  üslubundakı  bir  nüansı  da  nə-

zərdən  qaçıra  bilmərik.  O  da  Ulu  Öndərin  nitqindəki  bir 

ifadə ilə bağlıdır. “Bilmirəm, bəlkə səhv edirəm...” Əslin-

də bu, Heydər Əliyevin dahilərə məxsus yüksək təvazökar-

lığının  parlaq  təzahürlərindən  biri  kimi  qiymətləndirilə 

bilər. Axı bütün dünya bilirdi və Ulu Öndərin özü də bütün 

dünyadan  əvvəl  yaxşı  bilirdi  ki,  heç  vaxt  yanılmır,  səhv 

eləmir; xüsusən Azərbaycana, Azərbaycan xalqına, bu xal-

qın  unikallığına,  mədəni  keçmişinə  münasibətdə  heç  bir 

səhvdən söz gedə bilməzdi və Heydər Əliyev burada özü-

nəməxsus  üslubi  vasitədən  istifadə  edərək  irəli  sürdüyü 

fikri  daha  da  qabartmaq,  onun  əhəmiyyətini  vurğulamaq 

istəyir və buna yüksək səviyyədə nail olurdu. Bu da Hey-

dər  Əliyev  dühasının  hələ  bundan  sonra  daha  dərindən 

araşdırılmalı olan sirlərindən biridir. 

Hadisələrə  və  şəxsiyyətlərə  peşəkarcasına  qiymət  ver-

mək istedadına malik olan Heydər Əliyev, xüsusən klassik 

ədəbiyyatın  ictimai-mədəni  inkişafdakı  roluna  yüksək 

qiymət verir və Azərbaycan xalqının öz klassik ədəbiyyatı 

ilə  fəxr  etməyə  haqlı  olduğunu  göstərirdi.  1997-ci  ilin 

sonlarında  Prezident  Sarayında  Azərbaycan  ədəbiyyatının 

 

22 

 

gənc nümayəndələrini qəbul edən Ümummilli Lider onlara 

ünvanladığı  tövsiyələrində  və  atalıq  öyüdlərində,  xeyir-

dualarında xalqımızın malik olduğu ədəbi-mədəni dəyərlə-

ri  unutmamağa,  bunlarla  hər  zaman  qürur  duymağa  çağı-

rardı: 

“...Xalqımızın tarixində ədəbiyyat qədim dövrlərdən öz 

yerini  tutubdur  və  xalqımızın  inkişafında  çox  böyük  rol 

oynayıbdır.”  

Ədəbiyyatı dərindən bilən Heydər Əliyev, bu ədəbiyya-

tın  uzun  illər  boyu  təhsil,  oxuyub-öyrənmə,  bəşəriyyətin 

yaratdığı  mənəvi  dəyərlərə  sahiblənmə,  ağır  zəhmətlər, 

sarsıntılar, mənəvi yaşantılar bahasına başa gəldiyini yaxşı 

anladığındandır  ki,  gənclərə də yaradıcılıqda  asan yol tut-

mamağı  və bununla da xalq üçün lazımlı ədəbi əsərlər ər-

səyə  gətirməyi  tövsiyə  edərək  dünyagörmüş  bir  ağsaqqal 

müdrikliyi  ilə  deyirdi:  “Ədəbiyyat,  mədəniyyət  ...  həmişə 

fədakarlıqdan  doğan  bir  anlayışdır.  Ədəbiyyatı,  mədəniy-

yəti, bədii əsərləri, yüksək incəsənət əsərlərini yaradan in-

sanlar  həmişə  fədakar  olurlar.  Onlar  fitri  istedadı  ilə 

bərabər  fədakar  olmasalar,  böyük  sənətkar  ola  bilməzlər. 

Siz  gənclər  bunu  bilirsiniz,  amma  daha  dərindən  bilmə-

lisiniz ki, ən qədim dövrlərdən bizə gəlib çatmış, indi fəxr 

etdiyimiz  ədəbiyyat  əsərlərinin  –  Nizaminin,  Nəsiminin, 

---