Microsoft Word zeytun-v-zeytun-ya-a doc

__________________________________________Əhməd-Cabir Əhmədov 

 

 

9

“Qurani  Kərim”  –  dəki  buyruqlarda  meyvələrin 

Allah  Təbarəkə Təalanın izni ilə yetişdiyinə işarədir. 

“(Allah) onunla (o su ilə) sizin üçün əkin (taxıl, 

bitki)

,  zeytun,  xurma,  üzüm  və  bütün  (başqa) 

meyvələrdən  yetişdirir.  Düşünüb  daşınanlar  üçün 

bunda  (Allahın  vəhdaniyyətini  sübut  edən)  dəlillər 

vardır!” (ən – Nəhl, 16/11). 

Zeytun  yağının  xörəyə  qatılan  və  çöryə  yaxılan 

qida 

olması 

haqqında 

ə

l-Muminin 

surəsində 

buyrulmuşdur: 

“(Sizin  üçün  həmçinin  mənşə  etibarilə)  Sina 

dağından  çıxan  bir  ağac  da  (yaratdıq  ki),  o,  yeyənlər 

üçün  zeytun  və  (çörəyin  üstünə  yaxılan,  xörəyə  qatılan) 

yağ bitirər” (əl-Muminun 23/20). 

Elə ayələr vardır ki, orada dünya meyvələrindən 

bəziləri cənnətin vəsfində istifadə olunmuşdur.  

«Allah göylərin və yerin nurudur. (Kainatı ya-

radıb ona nur verən, yer və göy əhlinə haqq yolu göstərən 

xaliqdir).

  Onun  (Peyğəmbərimizin  və  möminlərin 

qəlbində  olan)

  nuru,  içində  çıraq  olan  bir  taxçaya 

bənzər;  taxçadakı  o  çıraq  bir  qəndilin  içindədir,  o 

qəndil  isə,  sanki  parlaq  bir  ulduzdur.  O  çıraq  nə 

şə

rqdə, nə də qərbdə (aləmin ortasında) olan mübarək 

bir  zeytun  ağacından  yandırılır.  (Şərqdə  deyildir  ki, 

günəş  batdıqda,  qərbdə  də  eyildir  ki,  günəş  doğduqda 

qaranlıqda  qalsın)

.  Onun  (zeytun  ağacının)  yağı  özünə 

od  toxunmasa  da,  sanki  (haradasa)  işıq  saçır.  O,  nur 

üstündə  nurdur.  Allah  dilədiyini  Öz  nuruna 

qovuşdurur (istədiyinə Öz nurunu bəxş edib cənnət yolu 

olan  islam  dininə  yönəldir)

.  Allah  (həqiqətən  anlaya 

bilsinlər  deyə)

  insanlar  üçün  misallar  çəkir.  Allah  hər 

ş

eyi biləndir!» (ən-Nur, 24/35). 

Yuxarıdakı 

ayənin 

ə

slində 

«mubarəkətin 

zeytunətin»  ifadəsi  ilə  zeytun  «bərəkətli,  müqəddəs, 

Zeytun və zeytun yağı_________________________________ 

 

10

faydalı,  saysız  xeyir  verən»  mənalarına  gələn  mübarək 

sifəti  ilə  qeyd  edilmişdir.    Burada  zeytun  ağacı  yer  yox, 

goy ağacı kimi nəzərdə tutulmuşdur. «Zeytuha» ifadəsi ilə 

bildirilən  zeytun  yağı  başqa  qatı  yağların  əksinə  olaraq 

bütün  mütəxəssislər  tərəfindən  başda  ürək  və  qan-damar 

sağlamlığı  olmaqla  ən  çox  tövsiyə  edilən  yağ  növü  kimi 

tanınır.  Zeytun  yağının  sağlamlıq  baxımından  faydaları 

kitabın növbəti bölmələrində izah    edilir. 

“ nsan  hələ  bir  yeməyinə  baxsın!  (Görsün  ki, 

ona  necə  ruzi  veririk)

.  Həqiqətən,  Biz  yağışı  bol 

yağdırdıq.  Sonra  yeri  gözəl  yaratdıq  (yaxşı  yardıq). 

Belə  ki,  orada  dən  (dənli  bitkilər)  göyərtdik;  üzüm  və 

yonca;  zeytun  və  xurma  bağları;  (Ağacları  bir-birinə) 

sarmaşan  bağçalar;  (Növbənöv)  meyvələr  və  ot  (ələf) 

yetişdirdik.  (Bütün  bunlar)  sizin  və  heyvanlarınızın 

istifadəsi üçündür!” (Əbəsə, 80/24-32). 

Peyğəmbərimiz (s.ə.v.)   “Qurani Kərim” – dəki 

meyvə  və  tərəvəz  haqqındakı  buyruqlara  əsasən  

insanların  qidalanmasında  onlara  (meyvə  və  tərəvəzə) 

xüsusi yer vermişdir. Bu xüsusda Peyğəmbərimiz (s.ə.v.) 

belə  buyurmuşdur:  “Süfrənizi  yaşıl  meyvə  –  tərəvəzlə 

doldurun”,  “Üzərində  yaşıllıq  olmayan  süfrə  ağılsız 

ş

ey kimidir.” 

 

Zeytun yağı haqqında hədislər 

 

 Rəsuli-Əkrəm (s.ə.v.) buyurub: «Sizə tövsiyə edi-

rəm  zeytun  yağını.  O,  ödü  açar,  bəlğəmi  aparar,  əsəbi 

bərkidər, yorğunluğu aparar, xasiyyəti yaxşılaşdırar, nəfəsə 

xoş ətir verər, qəm-qüssəni aparar». 

Rəsuli-Əkrəm  (s.ə.v.)  Əliyə  (ə)  tövsiyə  edərək 

buyurur:  «Ya  Əli,  zeytun  yağını  yeginən  və  onu  bədəninə 

sürt.  Həqiqətən,  kim  onu  yesə  və  bədəninə  sürtsə,  Şeytan 

ona qırx səhər yaxın düşə bilməz». 

---