MiLLİ elyazmalari enstiTÜSÜ mahtumkulu bütün Eserleri Cilt Yayına Hazırlayan

YȂR EYLER

Aklın olsa, yahşilerle hemdem ol,

Ahmak kendini cahil ile yȃr eyler.

Hak aşıklar nazli yȃrin cemâlin,

Bir görsem diye, gece gündüz zȃr eyler.

Neye sırrım olsa, derim ben merde,

Kervan yatamaz hiç korkulu yerde,

Ulu namuslarda yaramaz derde,

Nȃ-mert evde basit işi ar eyler.

Nȃ-mert külfetinden kalmışım derde,

Gönlüm yer bulamaz bir pinhan yerde,

Malı çok diye, mihman olma nȃ-merde,

Cömert ne kadar fakir olsa, var eyler.

Nȃ-mert öz evinde merde söz söyler,

Hak ona kȃr etmez, halatın tartar,

Koç yiğit mal bulsa, himmeti artar,

Nȃ-mert zengin olsa, gönlü dar eyler.

Mahtumkulu, şimdi kendini gözle,

Hayır işin arttır, yamanı düzle,

Aklın varsa, mecliste az söyle,

Çok söz seni il içinde har eyler.

---

512

YETERSİN

Gelen geçer, konan göçer, adamzȃt,

Yürü, sen de bir menzile yetersin.

Yalancıda yeğdir kalsa yahşi at,

Bu dünyaya gelmiş olsan, geçersin.

Gafil adam yȃda salsa asılın,

Felek koymuş ecel adlı masalın,

Gelen geçse, eken biçse hasılın,

Orta yerde sen ne işler tutarsın.

Cefa koyma, incitme sen bu canın,

Malzemesi hiç tutturmaz cihanın,

Yürüdükçe, derdi artar dünyanın,

Kadem koysan, gövden ile batarsın.

Coşkun geldi, haddin aştı, söz taştı,

Bu yollardan doğru varan düz aştı,

Beyhude değildir ömrün güzeşti,

Her sabahta bir gününü satarsın.

Tuzaktır o al kumaşın, sîm zerin,

Güzergahın tutup durmuş bu yerin,

Ateş kıldın, felek, sen bu pazarın,

Mâlumdur ki, bu sevdada yutarsın.

Mağrur olup dört günün dirliğine,

Ebed kalma mahşerin horluğuna,

İnanma sen dünyanın varlığına,

«Var, var» ile, yok olursun, bitersin.

---

513

Mahtumkulu, başında yüz hal vardır,

Ayrı menzil, ayrı mekan, cȃy vardır,

Lahit adlı dar, döşeksiz ev vardır,

O evde mahşere kadar yatarsın.

VARMAYAN KALMAZ

İhlas ile bir kȃmile el veren,

Yeter bir menzile, varmayan kalmaz.

Derya içre yüzen, çöllerde giden,

Demin hesabını gütmeyen kalmaz.

Çünkü geldin bu yalancı cihana,

Ayağı görmeden, baktın semaya,

Felek pazarında yediğin nȃna,

Ademoğlu ömrü satmayan kalmaz.

Sırdaşım yok, varıp sırım açmaya,

Odum söndürmeye dert paylaşmaya,

Dünya bir menzildir gelip geçmeye,

Bu menzile gelip, gitmeyen kalmaz.

Felek temaşa eder semaya çıkar,

Ademoğlu mal için yüreğin yakar,

Dünya ejderhası dem ile çeker,

Cümle canlar tohmun yutmayan kalmaz.

Mahtumkulu, bu dünyanın devletin,

Gelen görür çeker ölüm mihnetin,

---

514

Dâim yürütürler ecel şerbetin,

Bu şerbetten kimse tatmayan kalmaz.