Milli Virtual Kitabxana

www.kitabxana.net
  –  Milli Virtual Kitabxana
 
235 
 
qələmə vermək üçün edilir. Bu halda onunla danışıq dərhal kəsilməlidir. Başqa oxuculara müraciət edilməli, 
onlara onun yazısında konkretliyin, tezislərin və dəlillərin olmaması göstərilməlidir. 
 
Heç nəyi sübut etməyən istinadların gətirilməsi. Rəqib külli miqdarda tanınmış admlara və alimlərə istinadlar 
edərək öz mövqeyinin güclü olmasını göstərmək istəyir. Lakin onlara diqqətlə fikir verilsə görünür ki, onlar 
ümumi xarakter daşıyır və konkret müzakirə edilən mövzuya aid deyil. Bu halda bütün bunları ona yazmaq və 
oxucuları buna fikir verməyə çağırmaq lazımdır. 
 
Rəqibin sizin dediyinizi eşitməməsi, öz iddiasının davam etdirməsi. Rəqib onun yazdıqlarını təkzib edən nə 
qədər çox və tutarlı dəlillərin olmasına baxmayaraq, öz iddialarını davam etdirir, sanki bunları görmür. Bu halda 
yenə də yazışma kəsilməli, oxuculara bu barədə bildirilməlidir. 
 
Moderatorları öz tərəfinə çəkmək. Çəkişmədə zəif olduğunu görən rəqib forumun moderatoru ilə qəsd 
hazırlayır. Bu qəsd bir neçə formada ola bilər: 
 
Müzakirə zamanı yazdığınızın əhəmiyyətli məqamlarının pozulması ilə sizi zəyif, rəqibinizi isə güclü 
göstərmək. (örnək) 
Yazılanlara toxunmayaraq, sizi təqib etmək. O zaman moderator ikili standartlar tətbiq edir, sizi daim nədəsə 
(özünüzü pis aparmaqda, rəqibinizə hörmətsizlik etməkdə, onun əqidəsinə və inanclarına hörmətsizlik etməkdə) 
ittiham edərək, yazıda məhdudlaşdırır. 
Moderator foruma girməyinizi müvəqqəti yaxud daimi kəsə bilər. 
Bu hallarda forumların rəhbərliyinə şikayət edilməlidir. Əgər bunun müsbət nəticəsi olmasa, onda bu forumu 
tərk edib, başqalarında iştirak etmək lazımdır. Yalnız ikili standartlara son qoyularsa, oraya qayıtmaq olar. 
Ehtiyac olarsa, başqa adla yenidən müzakirələrə qatılmaq olar. Amma özünü tanıtdıran və hörməti qazanan 
qatılanlara bunu etmək məsləhət görülmür, çünki bu saxtakarlıqdır. 
 
Rəqiblər tərəfindən təhqir edilmə. Bunu məğlubiyyətini görüb qəzəblənən rəqib edir. O sizin də qəzəblənmənizi 

---

www.kitabxana.net
  –  Milli Virtual Kitabxana
 
236 
 
və bununla qələbənizin heçə endirilməsini istəyir. Bu halda ona cavab verilməməlidir. Onu tamamilə özünüz 
üçün forumda silmək olar (bunun üçün texniki imkan var). Belə olduqda o nə yazarsa siz onu görməyəcəksiniz. 
Lakin bunu etdiyinizi hamıya bəyan etməlisiniz. Eyni zamanda forumun moderatoruna da şikayətlə müraciət 
etmək olar. 
 
Təhqirlərə tutarlı cavabın verilməsi yolu. Əgər təhqirlərə məruz qalandan sonra forumun rəhbərliyi buna 
əhəmiyyət verməsə, təhqirçilərlə əlbir olsa, onda, imkan olarsa, onda etikadan uzaq olan təhqirləri yığmaq, 
sistemləşdirmək, onları şərh etmək, təhqirçiləri gülünc vəziyyətdə göstərməklə satirik bir məqalə yazmaq olar. 
Sonra bu məqaləni populyar internet portallarda dərc edərək o forumun moderatorlarını, rəhbərliyini və 
təhqirçiləri rüsvay etmək olar. (örnək) 
 
Aydın Əlizadə. Fəlsəfə elmləri doktoru. www.alizadeh.narod.ru 
 
 
 
 
 
Ġnternet iqtisadiyyatı 
 
 Müasir dövrdə informasiya-kommunikasiya texnologiyalarından (İKT) iqtisadiyyatın real sektorlarında geniş 
istifadə olunması təsərrüfatların bazar infrastrukturunu (maliyyə, ticarət, biznes və s.) informasiya 
texnologiyaları əsaslarına çevirməyə imkan verir. Bu isə elektron biznes mühitinin texnoloji bazisinin, elektron 
kommersiyasının, informasiya-marketinq şəbəkələrinin yaradılmasına imkan verir. 
 
Son zamanlar aparılan tədqiqatların nəticələri göstərişmişdir ki, internet texnologiyalarının marketinqə tətbiqi 
real iqtisadi səmərə verir. Bu şirkətlərə bir tərəfdən öz xərclərini azaltmağa, digər tərəfdən isə mənfəətlilik 

---

www.kitabxana.net
  –  Milli Virtual Kitabxana
 
237 
 
səviyyəsini artırmağa imkan verir. İnformasiya cəmiyyəti quruculuğunun müasir vəziyyətində internet-
marketinqin rolu getdikcə artmaqdadır. 
 
Məkan baryerlərinin qısaldılması hər zaman insanlara daha az xərclərlə öz iqtisadi fəaliyyətini koordinasiya 
etməyə imkan verən yeni sosial şəbəkələrin yaradılmasını stimullaşdırmışdır. Belə şəbəkələrdən biri və ən geniş 
yayılmış olan İnternet şəbəkəsidir. 
 
İnternet şəbəkəsi iqtisadiyyatda həm mikro, həm də makro səviyyədə böyük dəyişikliklərə səbəb olmaqla yeni 
eranın əsasını qoymuşdu. 
 
Məlumdur ki, 1990 - ci illərdə, internet bumu yaşanan zaman bəzi firmalar internetin onların qarşısında 
açdıqları imkanları düzgün dəyərləndirə bilmədilər. Bir qrup şirkətlər isə uzun müddət İnternetdən öz biznesin 
inkişaf istiqamətində istifadəyə real baxmırdı. Nəticədə "onlayn" şirkətlər "ənənəvi" şirkətlərə ciddi rəqib 
oldular və onların biznesi üçün real təhlükəyə çevrildilər. 
 
Təcrübə göstərir, bu yeniliklərin iqtisadiyyatda ləng tətbiqi Qərbi Avropa ölkələri və Rusiya şirkətləri üçün 
mənfi nəticələnmişdir. Bu yeniliklərin tətbiqin labüd hesab edən ölkələr "rəqəmsal iqtisadiyyat"ı ümumi 
iqtisadiyyatın lokomotivinə çevirməyi qarşısına məqsəd qoydu. Çünki, internet iqtisadiyyatı daha qlobal 
xarakter daşıyır. Amma bu o demək deyil ki, bütün dünya ölkələri elektron ticarət infrastrukturunu eyni 
dərəcədə inkişaf etdirir və bu sahədəki nailiyyətləri öz milli iqtisadiyyatlarına eyni dərəcədə tətbiq edirlər. 
 
Müşahidələr göstərir ki, internet-texnologiyaların iqtisadiyyata tətbiqi yalnız ayrı-ayrı müəssisələr səviyyəsində 
deyil, makroiqtisadi səviyyədə də geniş imkanlar açmaq iqtidarındadır. Yeni iqtisadiyyatın yaranması 
tendensiyası yalnız mikro iqtisadiyyatda deyil, bütünlükdə iqtisadi münasibətlərin yenidən qurulması və 
təkmilləşdirilməsində müşahidə olunur. 
 
Bu zaman bütün biznes planlarda internet birinci yerə çıxır. İnternet informasiya məkanında əməkdaşlıq vasitəsi 

---